Pochodzenie:
Andrzej Oses urodził się 28.10.1897r. w Kaźmierzu pow. Szamotuł.(załącznik 1)
Zmarł 31.12.1990r. w Poznaniu. Jego rodzice to: ojciec Józef i matka Józefa z domu Musiał.
Wykształcenie:
Andrzej Oses ukończył 7 klas Szkoły Powszechnej.
Nagrody i wyróżnienia państwowe:
– Odznaka Pamiątkowa Wojsk Wielkopolskich nadana 20.04.1921r.(załącznik11),
– Krzyż Waleczności byłej Ochotniczej Sprzymierzonej Armii Nr 9965 z dnia 11.07.1938r. (załącznik2, załącznik3, załącznik9),
– Medal Pamiątkowy za wojnę 1919-1921, nadany rozkazem D.O.K. z dnia 04.07.1938r. (załącznik10),
– Wielkopolski Krzyż Powstańczy B-67971 z dnia 05.01.1958r.
(załącznik4),
– Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Nr 1537-71-130 z dnia 13.01.1972r.
(załącznik 5),
– w 1972r. nadano mu stopień podporucznika
(załącznik 7).
Informacje:
18 sierpnia 1916 roku został zaciągnięty do armii pruskiej. Po przeszkoleniu brał udział w walkach I Wojny Światowej. Był żołnierzem niezwykle wąskiej specjalizacji – wojsk aeronautycznych, czyli pilotem lub obserwatorem balonowym (zob. balon). Od 1 stycznia 1917 r. służył w jednostce w Ballonzuk 113 na froncie włoskim w Renie nad rzeką Isonzo. W grudniu 1918 roku został pilotem sterowca Juteborg i brał udział w walkach rejonu Wogezów i w bitwie nad Sommą. (załącznik 6)
Kiedy wybuchło powstanie wielkopolskie, 10 stycznia 1919 roku zameldował się w Kompanii Szamotulskiej. Brał udział w bitwach pod Czarnkowem, pod dowództwem porucznika Bogusława Łubieńskiego – właściciela ziemskiego z Kiączyna, a także w bitwie pod Nakłem, a dowódcą jego był porucznik Franciszek Przybylski. Na początku lutego 1919 roku został przeniesiony do 6 baterii 14 pułku artylerii, biorąc ponowny udział w starciu pod Nakłem pod dowództwem por. Jasińskiego. 20 sierpnia 1919 roku został ranny w stopę. Przebywał w szpitalu w Mińsku Mazowieckim. Na front wrócił 2 stycznia 1920 roku i został przeniesiony do 6 baterii 17 Pułku Artylerii Lekkiej, której dowódcą był por. Cylke. Z tą jednostką brał udział w wojnie polsko – bolszewickiej. Uczestniczył w bitwach pod Mińskiem Mazowieckim oraz Bobrujskiem. Walczył do 25 października 1920 roku. (załącznik 8)
Do domu wrócił w stopniu kaprala rezerwy.
W 1921 roku był współzałożycielem koła śpiewaczego Moniuszko w Kaźmierzu. W latach 1922-1926 należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
W sierpniu 1926 roku wyemigrował do Francji. Tam pracował do października 1928 roku jako górnik w kopalni węgla. W końcu października tego roku wrócił do kraju.
W marcu 1929 roku rozpoczął pracę w Poznaniu jako pracownik budowlany. Następnie w latach 1932 – 1939 pracował jako piekarz.
Po wybuchu II wojny światowej otrzymał kartę mobilizacyjną z poleceniem udania się do Warszawy, gdzie wręczono mu rozkaz powrotu do Poznania. Przez Niemców został skierowany do pracy w magazynach wojskowej żywności przy ul. Solnej. Pracował tam do końca wojny.
W lutym 1945 roku wstąpił do Służby Ochrony Kolei. W listopadzie 1946 roku został przeniesiony do Wagonowni jako smarownik. Pracował tam do lipca 1958 roku, po czym przeszedł na emeryturę.
Informacje na temat pracy zawodowej:
1926 – 1928 – górnik w kopalni węgla we Francji,
1929 – 1932 – pracownik budowlany w Poznaniu,
1932 – 1939 – piekarz,
Druga wojna światowa – praca w magazynach wojskowych żywnościowych przy ulicy Solnej – skierowany przez Niemców,
1945 – 1946 – służba ochrony kolei,
1946 – 1958 – smarownik w wagowni kl.1,
1958 – emerytura.
Stan rodzinny:
20.02.1929r. w Bytyniu zawarł związek małżeński z Zofią Larek, z którą miał czworo dzieci:
– Elżbietę (ur.05.11.1929 – zm.30.01.1946)
– Zofię, zamężna – Zenowicz (ur.29.03.1932)
– Huberta, żonaty (ur.29.06.1937)
– Teresę, zamężna – Badziong (ur.25.08.1945)
Znaczenie postaci:
Andrzej Oses, żył w bardzo trudnym okresie, w okresie dwóch wojen. Mimo ukończenia tylko 7 klas Szkoły Powszechnej był zaradny i nie bał się żadnej pracy. W wieku 19 lat został zaciągnięty do armii pruskiej, brał udział w walkach I Wojny Światowej, brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, walczył w II Wojnie Światowej. Dla niego liczył się patriotyzm i to, że jest Polakiem.
Źródła:
Wszelkie umieszczone informacje pochodzą z wywiadu przeprowadzonego przez uczniów z panią Teresą Badziong.
Wszelkie zachowane dokumenty i zdjęcia pochodzą ze zbioru pani Teresy Badziong.
Zdjęcie balonu obserwacyjnego Ae pochodzi z Gazety Wyborczej.