Pochodzenie

Ks. Czesław Tuszyński urodził się 20 lipca 1908r. w Wattenscheid – Günnigfeld w Niemczech, jako syn Franciszka i Franciszki z domu Kmiecik. Był najstarszym z pięciorga rodzeństwa. Został ochrzczony 26 lipca 1908r. w kościele Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Günnigfeld, w diecezji monastyrskiej przez miejscowego proboszcza Antona Wulfa.

Dzieciństwo

W 1911r. Franciszek wraz ze swoją rodziną wyjechał do Polski i zamieszkał Krotoszynie. Pracował w Fabryce Kafli. Franciszka dorabiała w domu, przyjmując bieliznę do maglowania. W czasie wojny, gdy Czesław ukończył siódmy rok życia (1915 r.) zaczął uczęszczać do Katolickiej Szkoły Powszechnej w Krotoszynie. 22 czerwca 1919r. przystąpił do pierwszej Komunii Świętej w kościele parafialnym pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela, a w kilka miesięcy później zdał egzamin wstępny do Państwowego Gimnazjum Klasycznego im. Hugona Kołłątaja w Krotoszynie. We wrześniu Czesław przyjął Sakrament Bierzmowania z rąk biskupa Wilhelma Kloske w kościele Św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie.

Edukacja

24 maja 1927r. Czesław Tuszyński zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum Klasycznym im. Hugona Kołłątaja w Krotoszynie, uzyskując bardzo dobre i dobre wyniki. W czerwcu 1927r. zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Poznańskiego.15 września 1927r. złożył prośbę do księdza Kardynała Augusta Hlonda, Prymasa Polski i zarazem arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego, o przyjęcie do Seminarium Duchownego w Poznaniu. 30 września1929r. zdał egzamin z filozofii w Seminarium Duchownym w Gnieźnie i nadal kontynuował naukę w Seminarium Duchownym w Poznaniu. 4 lipca 1931r. zdał egzamin z teologii. W października 1931r. przyjął święcenia diakonatu. W kwietniu 1932r. złożył prośbę do księdza kardynała Augusta Hlonda o dopuszczenie do święceń kapłańskich. Czesław Tuszyński otrzymał święcenia kapłańskie 12 czerwca 1932r.z rąk księdza kardynała Augusta Hlonda w Katedrze Poznańskiej. Następnego dnia odprawił prymicyjną Mszę świętą w kościele p.w. Św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie.

Etapy działalności-kapłaństwo

Pierwsze parafie

Po prymicjach ks. Cz. Tuszyński został skierowany na okres dwóch miesięcy do pracy przy parafii p.w. Św. Wojciecha w Poznaniu.1 września 1932r. został powołany na wikariusza w Buku, jednak po niespełna roku, objął kapelanię w Zakładzie Płucnym w Kowanówku koło Obornik. Od 1 lutego 1934 roku był wikariuszem w Nieparcie, w dekanacie jutrosińskim, a od lipca w Środzie Wielkopolskiej. W lipcu 1938r. zostaje powołany do Kórnika koło Poznania i w listopadzie tego roku zdaje egzamin proboszczowski W 1938r.postanowił rozpocząć studia na Wydziale Ekonomii Społecznej Uniwersytetu Poznańskiego. Jednak wybuch wojny przekreślił ambitne plany dalszych studiów księdza.

Parafia św.Jadwigi Śląskiej w Grodzisku Wielkopolskim

20 grudnia 1940r. ksiądz biskup Walenty Dymek ustanowił ks. Czesława Tuszyńskiego wikariuszem substytutem w Grodzisku Wlkp.21 grudnia 1940r. ksiądz przybył do parafii św. Jadwigi w Grodzisku Wlkp.W 1943r. władze okupacyjne udzieliły ks.Cz. Tuszyńskiemu zgodę na posługę duszpasterską na obszarze całego powiatu grodziskiego. W 1946r. ks. Czesław Tuszyński otrzymał w zarząd parafię p.w. Św. Jadwigi w Grodzisku Wlkp.

W lipcu 1978r. ksiądz kanonik Czesław Tuszyński poprosił biskupa o zwolnienie z obowiązków rządcy parafii ze względu na zły stan zdrowia. Na początku sierpnia ks. biskup Marian Przykucki wyraził zgodę na przejście księdza Czesława na emeryturę wraz z dniem 1 września 1978r.. W dekrecie zwalniającym podkreślił liczne dowody jego pełnej poświęcenia pracy. Między innymi mówił, że miłość Boga i ludzi była najżywotniejszym motywem jego duszpasterskich trudów. Do ostatnich dni życia ks. kanonik Cz. Tuszyński starał się odprawiać Mszę św. i aktywnie uczestniczyć w pracy duszpasterskiej. Ostatnią swą Mszę św. odprawił i słuchał spowiedzi 26 stycznia 1982r., a 28 przyjął Sakrament Chorych, którego udzielił mu ks. proboszcz Radzisław Nowicki.

Ksiądz kanonik Czesław Tuszyński zmarł 30 stycznia 1982r. po krótkiej chorobie grypy.

3 lutego 1982r. w Grodzisku Wlkp. odbył się uroczysty pogrzeb ks. kanonika Cz. Tuszyńskiego. Uroczystości pogrzebowe zgromadziły tak niespotykane tłumy ludzi, że stały się manifestacją społeczeństwa Grodziska i okolicy. Mowę żałobną wygłosił ks. dziekan Kazimierz Ciszewicz.

Znaczenie postaci

Działalność duszpasterska i charytatywna

Po ustaniu działań wojennych ks. Czesław Tuszyński rozpoczął działalność od reaktywowania duszpasterstwa stanowego i przywracania chrześcijańskiej pobożności w życiu parafii. W tym celu zorganizował misje ludowe w maju 1946r. W ćwiczeniach duchowych uczestniczyły tłumy wiernych. Radni miasta wypowiadali się z ogromnym uznaniem na temat działalności duszpasterskiej i charytatywnej ks. Cz. Tuszyńskiego. W 1957r. znowu przeprowadzono kolejne misje ludowe. Frekwencja wiernych na wszystkich nabożeństwach i naukach była bardzo wysoka.

Cecha charakterystyczna kapłańskiego życia ks. Tuszyńskiego – był niezwykle gorliwym i cierpliwym spowiednikiem. Od wczesnych godzin rannych, gdy tylko otwarto kościół farny i zadzwoniono na pierwszą Mszę św. zasiadał w swoim konfesjonale pod statuą św. Michała Archanioła w kaplicy Matki Boskiej. Umiłowanie konfesjonału przez ks. Tuszyńskiego podkreślali w swoich opiniach tak księża proboszczowie, którzy znali go jako wikariusza, jak i wierni, którzy tłumnie korzystali z jego pomocy przystępując do Sakramentu Pokuty.

Osobny rozdział w jego niestrudzonej pracy duszpasterskiej stanowili ludzie ubodzy. Sam niewiele miał, ale przychodził z materialną pomocą biednym, czyniąc to bardzo dyskretnie. Powołał oddział parafialny „Caritas”. Z inicjatywy ks. Cz. Tuszyńskiego prowadzono w latach 1945-1949 kuchnię ludową w pomieszczeniach przy klasztorze.

Stowarzyszenia katolickie

Bractwo Różańcowe Ojców i Matek

Zostają reaktywowane w lipcu 1945r. Bractwa różańcowe zrzeszały kobiety i mężczyzn różnych stanów i zawodów, o różnym poziomie wykształcenia. W czasie spotkań modlono się, śpiewano pieśni kościelne, czytano artykuły z czasopism katolickich. Zawsze przewodniczył im ks. Cz. Tuszyński. Ksiądz zapoznawał zebranych z sytuacją socjalną i finansową parafii.

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej i Męskiej

Reaktywowane zostało w maju 1946r.Członkowie stowarzyszeń uczestniczyli w rekolekcjach i wspólnych nabożeństwach, w uroczystościach religijnych i pielgrzymkach. Organizowali przedstawienia teatralne, zawody sportowe, imprezy kulturalne i wycieczki. Zawsze towarzyszył im ks. Cz. Tuszyński.

Stowarzyszenie Krucjaty Eucharystycznej

Powstało w kwietniu 1946r. Na tych spotkaniach modlono się, śpiewano religijne pieśni, czytano katolickie pisma i przygotowywano się do udziału w kongresach eucharystycznych. Rozwijająca się działalność Krucjaty Eucharystycznej została przerwana decyzją władz państwowych w 1950 r. podobnie jak innych stowarzyszeń.

Przy parafii Św. Jadwigi działało Arcybractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa, Stowarzyszenie Rzemieślników Katolickich, Kółko Rolnicze oraz Koło Ministrantów. Reaktywowany został również chór kościelny Św. Grzegorza pod dyrekcją pana Józefa Stachowiaka.

Kościoły

Ks. Cz. Tuszyński chcąc uchronić od dewastacji cenne organy nieczynnego po wojnie kościoła ewangelickiego, zakupił instrument od Urzędu Likwidacyjnego Mienia Poniemieckiego i polecił zainstalować go w kościele farnym p.w. Św. Jadwigi. Uroczystość poświęcenia organów odbyła się 17 listopada 1946 r. Instrument z fary przeniesiono do kościoła poklasztornego.

W roku 1957 przeprowadzono radiofonizację kościoła farnego.

10 lat później w latach 1966- 1967 ks.Cz.Tuszyński dokonał gruntownej renowacji fary grodziskiej.

Na początku lat 50-tych został przeprowadzony kapitalny remont pobernardyńskiego kościoła p.w. Najświętszego Imienia Jezus i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Przy kościele poklasztornym rozwijała się Biblioteka Parafialna i urządzono salki, w których odbywały się lekcje katechizmu. W 1954r. ksiądz odbudował zniszczoną przez hitlerowców, stojącą przed klasztorem kolumnę zwieńczoną statuą Św. Anny.

W 1961 roku odnowiono zabytkowy, drewniany kościółek Św. Ducha z 1663r. Odkryto wówczas i dokonano konserwacji polichromii z drugiej połowy XVIII w.

Zaraz po wojnie ks. Czesław podjął starania o pozyskanie kościoła poewangelickiego, który został przekazany grodziskim katolikom 19 marca 1957 r. Po 3 latach prac renowacyjnych i konserwatorskich, 30 października 1960 r. kościół został poświęcony i otrzymał wezwanie Najświętszego Serca Pana Jezusa. Od 1971 r. służył jako kościół filialny, w którym skupiało się duszpasterstwo młodzieży. Od 1980 r. stał się nowym samodzielnym ośrodkiem parafialnym. Pierwszym proboszczem został dotychczasowy wikariusz parafii farnej ks. Kazimierz Ciszewicz.

Pielgrzymki

Po II wojnie światowej ks. Cz. Tuszyński wznowił zwyczaj corocznych pielgrzymek grodziszczan do Lubinia, do grobu benedyktyńskiego mnicha Bernarda z Wąbrzeźna (1575 -1603). Postać zakonnika, jak i studnia przez niego pobłogosławiona są jednym z symboli Grodziska Wlkp.

Co roku przed odpustem parafialnym ksiądz pielgrzymował z wiernymi do grobu św. Jadwigi w Trzebnicy. Jego zasługą było sprowadzenie do Grodziska relikwii św. Patronki. Organizował i sam uczestniczył w pieszych pielgrzymkach do sanktuariów maryjnych w Górce Duchownej i Wieleniu. Co roku jeździł też z pielgrzymką parafialną do Częstochowy.

17 stycznia 1970r. ksiądz arcybiskup Antoni Baraniak mianował ks.Cz. Tuszyńskiego kanonikiem honorowym Kapituły Kolegiaty p.w. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i Św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Fragment pisma księdza biskupa: ”Wzorowa praca duszpasterska w Grodzisku, spełniana ofiarnie przez 25 lat oraz budujący przykład życia kapłańskiego skłaniają do wyrażenia zewnętrznego dowodu uznania.(…)Parafia grodziska, kierowana przez swego gorliwego duszpasterza, należy do najżywotniejszych i najofiarniejszych w Archidiecezji Poznańskiej.”

Dowody pamięci grodziszczan o ks.kanoniku

27 grudnia 1985r. Rada Narodowa Miasta i Gminy w Grodzisku Wlkp. uchwaliła zmianę nazwy ulicy Podgórnej na Księdza Kanonika Czesława Tuszyńskiego. W uzasadnieniu do uchwały podkreślono, że zasługi księdza na rzecz społeczeństwa Grodziska oraz rozwoju miasta były bardzo duże. Czynnie włączył się on w działalność społeczną i charytatywną od czasów II wojny światowej aż do końca życia.

29.10.1986r. na pamiątkę długoletniej działalności ks. Cz. Tuszyńskiego w Grodzisku Wlkp. na kościele farnym umieszczono tablicę ufundowaną przez wdzięcznych mieszkańców.

W 2003 r. na placu św. Anny stanął pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa.(rzeźb. Jerzy Sobociński) Na cokole pomnika umieszczono między innymi brązową tablicę przedstawiającą ks. kan. Czesława Tuszyńskiego jako opiekuna rodzin.

Rok 2004 – nadanie ks.Cz. Tuszyńskiemu tytułu „ Grodziszczanin 700-lecia”. Na pamiątkę tego wydarzenia na placyku u zbiegu ulic Kościelnej i Tuszyńskiego odsłonięto głaz pamiątkowy poświęcony kapłanowi.

Styczeń 2012r. – obchody 30.rocznicy śmierci ks. kan. Cz. Tuszyńskiego w ramach których nastąpiło:-odsłonięcie w Grodzisku Wlkp. tablicy z nazwą ronda, któremu nadano imię kapłana, -wydanie kartki okolicznościowej i znaczka oraz okolicznościowego datownika z hasłem i elementem graficznym mówiącym o rondzie imienia ks. kanonika wraz z podaniem roku urodzin i śmierci kapłana.

20.07 2012r.- w dniu imienin zasłużonego ks. kanonika Czesława Tuszyńskiego, została odsłonięta przy kościele poklasztornym rzeźba – ławeczka z siedzącą na niej postacią księdza. Odbyła się również okolicznościowa inscenizacja – rekonstrukcja jego imienin na podstawie wspomnień Ligii i Bogdana Michalaków, zaprezentowana przez Grupę Teatralną „Arlekin”.

http://www.youtube.com/watch?v=RvhGMYohCLU

17.08.2013r. obchody rocznicy imienin ks. Cz. Tuszyńskiego. W kościele poklasztornym odbyła się Msza św. pod przewodnictwem ks. arcybiskupa Stanisława Gądeckiego i z udziałem księży z dekanatu grodziskiego. Następnie dalsza część uroczystości przebiegła na placu przyklasztornym przy ławeczce, na której zasiada ks. kan. Cz.Tuszyński. Z przedstawieniem wystąpiła grupa teatralna Arlekin, która poprzez krótką scenkę zwróciła uwagę na przyjazne relacje, jakie łączyły księdza Tuszyńskiego z osobami, które spotykał na co dzień. Szczególny charakter i oprawa imienin miała związek z obchodami 710-lecia istnienia miasta.

http://www.youtube.com/watch?v=LEXLdgrWRGw

ŹRÓDŁA:

„Ksiądz Czesław Tuszyński” Ligia i Bogdan Michalak