Pochodzenie

Feliks Tylman urodził się 30.10.1892 w Pokojach koło Słupcy. Był synem Jana Tylmana (1855-1944) i Marianny Tylman, z domu Krawczyńskiej (1863-1954). Jego przodkowie stanowią ciekawą dla nas historię rodziny. Jego pradziadkiem był Serafin Tylman (1776-1850), prababką zaś Zuzanna Tylman, z domu Chmiel (1784-1858), którzy mieszkali we wsi Kamionka koło Witkowa na terenie zaboru pruskiego. Serafin był stelmachem czyli rzemieślnikiem zajmującym się wyrobem kół i innych części wozów, bryczek i sań. Mieli oni ośmioro dzieci, wśród nich Augustyna (1821-1887), który był dziadkiem Feliksa. W tym czasie w zaborze pruskim panował terror wobec ludności polskiej. Szkoły i kościoły były zamknięte, panował całkowity zakaz zgromadzeń. Ludność polska była przesiedlana do Niemiec. Augustyn w 1842 roku wraz ze świeżo poślubioną żoną Konstancją Imbierowicz(1823-1863) podejmuje decyzję o przeniesieniu się w inne miejsce. I tak trafiają na Szyszłowskie Holendry, parafia Ostrowite. Mają oni dziewięcioro dzieci. Augustyn był stolarzem i prowadził gospodarstwo rolne. W rodzinie panowały tradycje patriotyczne. Najstarszy syn Augustyna, Józef brał udział w Powstaniu Styczniowym w 1863 roku. Walczył na szlaku bojowym: Ignacewo, Ślesin, Kleczew i Mieczownica. Za udział w powstaniu syna Józefa, Augustyn został zesłany na Sybir. Rodzinę Tylmanów, jak i całą społeczność polską po klęsce powstania spotkały represje. Władze rosyjskie zamykały szkoły i klasztory. W takiej atmosferze przyszło żyć rodzinie Feliksa Tylmana.

Dzieciństwo

Rodzice Feliksa, Jan i Marianna z Krawczyńskich pobrali się w 1883 roku, zamieszkali w Pokojach koło Słupcy. Mieli dziesięcioro dzieci, ośmiu synów i dwie córki. Jego rodzina zamieszkiwała w Pokojach do 1894. Następnie przeprowadzili się do Kąpiela, gdzie nabyli gospodarstwo rolne. Gdy Feliks ma dziewięć lat prznoszą się do dworku i majątku w Przecławiu. Jan, ojciec Feliksa zamienia się z bratową Antoniną po śmierci jej męża na gospodarstwa. Oni zamieszkają w Przecławiu, ona z rodziną w Kąpielu.

Edukacja i lata młodzieńcze

W 1914 roku wybuchła I Wojna Światowa. Wiosną 1915 roku, w wieku 23 lat Feliks Tylman wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej „POW” w Koninie. W organizacji tej odbywał przeszkolenie wojskowe. Po trzech latach jego uczestnicy byli gotowi do walki, dobrze uzbrojeni i zorganizowani. Wraz z rozpoczęciem Powstania Wielkopolskiego jego oddział rozbił oddziały niemieckie na terenie Konina. I tak wkroczył do walki o niepodległą Polskę. Spełniły się jego oczekiwania i mógł czynnie walczyć.

Etapy działalności

Walka o niepodległość Polski

Udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918

W dniu 15 listopada 1918 roku na wieść o organizowaniu się polskiej armii na terenie Kalisza postanowił do niej dołączyć. Na ochotnika mając broń i konia wziął udział w formowaniu się 5 Szwadronu 2 Pułku Ułanów. I tak walczył w Powstaniu Wielkopolskim, brał czynny udział na szlaku bojowym: Powidz, Witkowo i Gniezno. Po powrocie do Kalisza jego Szwadron został skierowany na Śląsk Cieszyński. W okolicach Skoczowa mieli za zadanie powstrzymać wojska czeskie, które nie przestrzegały uzgodnień Traktatu Wersalskiego.

Udział w Wojnie Polsko- Bolszewickiej 1920

Feliks Tylman brał udział w Wojnie Polsko- Bolszewickiej w roku 1920. Władze radzieckie chciały zrealizować swój plan generalnej ofensywy na Europę. Młode państwo polskie znów musiało walczyć w obronie wolności. I do tej walki dołączył porucznik Feliks Tylman. Z początkiem sierpnia 1920 roku jego pułk dotarł w okolice Warszawy i został wcielony do 15 Wielkopolskiej Dywizji, z którą rozpoczął udział w wielkiej polskiej ofensywie przeciw bolszewikom w Bitwie Warszawskiej. Walczył w Trojach na Mazowszu, wyzwalał Ostrołękę i Łomżę. Został jednak ranny w głowę, trafił do szpitala w Warszawie, chorował do marca 1921 roku. Następnie powrócił do rodzinnego Przecławia.

Założenie rodziny i praca Feliksa Tylmana

Po powrocie z frontu wojennego Feliks Tylman osiadł w rodzinnym gospodarstwie. W 1923 zawarł związek małżeński z Pelagią ze Szczepankiewiczów (1900-1990). Po ślubie nabyli majątek i gospodarstwo w Ługach koło Powidza. Mieli czworo dzieci, dwie córki i dwóch synów. Feliks wraz z rodziną pracowali na swój byt, zajęli się rolnictwem. Jednak znów przyszło zagrożenie ze strony Niemiec. W 1939 roku wybuchła II Wojna Światowa. W kampanii wrześniowej 1939 roku bierze udział brat Feliksa, Konstanty (1896-1939) i ginie podczas Bitwy nad Bzurą. Losy wojenne nie są łaskawe dla rodziny. Rodzinny majątek w Przecławiu zostaje zajęty przez Niemców, rodzina Tylmanów jest z niego przesiedlona. Całkowicie majątej zostaje utracony po zakończeniu wojny, gdzie władza komunistyczna dokonuje zawłaszczenia mienia na mocy dekretu o uwłaszczeniu. W czasach powojennych tracą także majątek w Ługach koło Powidza oraz ziemię w Powidz Dolinie, obydwa zostają rozparcelowane. Ługi znalazły się w pobliżu budowy lotniska wojskowego w Powidzu. Przez ostatnie lata życia Feliks i Pelagia Tylmanowie mieszkali w Warszawie. Porucznik Feliks Tylman zmarł 29 lipca 1985 roku i spoczywa na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie na Powązkach w Kwaterze Powstańców Wielkopolskich.

Znaczenie postaci

Feliks Tylman to znakomity i waleczny żołnierz. Przyszło mu żyć w trudnych czasach, gdy Polska była jeszcze pod zaborami. W jego rodzinie były pielęgnowane tradycje patriotyczne. Rodzina ta nigdy nie poddawala się terrorowi zaborców i nie traciła pogody ducha. I taki był też Feliks Tylman: pracował, walczył i tworzył lepsze jutro dla siebie, rodziny i Polski. Współcześni mogą uczyć się od niego jak żyć i być patriotą. Jednego dnia walczyć, drugiego uprawiać rolę i prowadzić gospodarstwo. Był człowiekiem wszechstronnym, na pewno godnym do naśladowania przez wszystkich. Tak wspomina postać pana Feliksa, Marek Tylman- autor opracowania o genealogii rodziny: „Kiedy czytałem napisaną przez Feliksa Tylmana historię życia i walki o niepodległą Polskę przypomniał mi się wiersz- modlitwa nieznanego autora. Pomyślałem, że warto tu i teraz go zacytować i podzielić się z Państwem. W rodzinie Tylmanów było wielu, którym można go dedykować. A kiedy minie szaruga wojenna. I kiedy piekło na ziemi ustanie. I kiedy Polska znowu będzie wolna. Daj nam powrócić do domu Panie!…Zobaczyć Polskę-zobaczyć dom swój. Zobaczyć wielkie łany pozłacane. Kwiaty, ogrody i zielone łąki.”