Pochodzenie

Marian Józef Trachimowicz urodził się 7 września 1924 r. w Grodnie, tam też się wychował. Miał siostrę Irenę oraz braci – Ryszarda i Jana. Matka pochodziła z Narkiewiczów, z rodziny szlacheckiej o bardzo głębokich korzeniach polskich. Oprócz posiadłości w Mostach, posiadali też kilka kamienic w Grodnie. Ojciec był dzieckiem nieślubnym, wychowywała go ciotka (siostra matki). Ród Trachimowiczów już w XIX w. „schłopiał” z powodu licznych sporów z sąsiadami i przegranymi sprawami. Matka wychodząc za mąż, popełniła mezalians. Rodzina, a przede wszystkim jej rodzeństwo, nigdy się od niej nie odwrócili, chcieli jej zawsze pomagać, lecz ojciec Marian, człowiek bardzo honorowy, nigdy tej pomocy nie przyjmował. Otworzył zakład szewski i do czasu wybuchu wojny pracował od rana do wieczora by rodzinie nic nie brakowało. Mieszkali w centrum Grodna, w mieszkanku na poddaszu, przy ówczesnej ulicy Bernardyńskiej. Dzieci Trachimowiczów były zawsze rozpieszczane. Matka, wychowana w majątku, uznawała, że w domu pracują tylko kobiety, za to chłopcy, łącznie z małym Marianem, mieli jeden obowiązek – uczyć się. W szkole musieli być najlepsi, ocena dobra była porażką.

Dzieciństwo

Całe dzieciństwo, a właściwie całe życie, Marian spędził nad książkami. Był harcerzem i jako 15-latek w 1939 r.wraz z kolegami bronił Grodna przed zołnierzami Armii Czerwonej. W czasie okupacji kontynuował naukę w szkole białoruskiej (Grodno włączono do Republiki Białoruskiej ZSRR). Tam nauczył się języka rosyjskiego. Ojciec aresztowany przez NKWD, zbiegł przed egzekucją do lasu. W czasie wojny rodzina straciła dom w Grodnie.

Edukacja (lub „młodość”)

W 1942 r., po wkroczeniu wojsk hitlerowskich, został, jak wszyscy jego rówieśnicy, przymusowo zatrudniony w zakładach przemysłowych, produkujących na potrzeby wojska. Należał do podziemnego harcerstwa – Szarych Szeregów. W 1944 r. Marian został żołnierzem Wojska Polskiego. W ramach akcji „Burza”, wraz z innym żołnierzami, miał uczestniczyć w wyzwoleniu Grodna, jednak wojska radzieckie były szybsze. Tych, którzy nie zdołali zbiec z miasta, aresztowano i na ochotnika wcielono do I Armii Wojska Polskiego. Jako jej żołnierz Marian doszedł aż do Kołobrzegu, skąd ciężko rannego przewieziono go do szpitala w Bydgoszczy. Po ośmiu miesiącach rehabilitacji wrócił do rodziny, do Gliwic. Grodno zostało „odpolszczone”. Polakom dano alternatywę: albo ziemie odzyskane albo Sybir. W 1948 r. Marian Trachimowicz rozpoczął studia na Akademii Ekonomicznej w doszczętnie zniszczonym Wrocławiu. Studiując, pracował na gruzach miasta, pomagając czynnie w jego odbudowie. W 1952 r. skończył studia z tytułem magistra. W międzyczasie ożenił się z Reginą Gielnik, absolwentką Studium Pedagogicznego we Wrocławiu i przeprowadził się do Ostrowa Wielkopolskiego. Został ojcem pięciorga dzieci. Po studiach pracował przez wiele lat jako nauczyciel – kolejno w Liceum Ekonomicznym w Krotoszynie, w Zasadniczej Szkole Zawodowej w Ostrowie oraz w Liceum Ekonomicznym w Ostrowie Wielkopolskim. Przez jego ręce przeszło wiele pokoleń uczniów. Młodzież lubiła go przede wszystkim ze względu na pogodne usposobienie, przyjazne relacje i ciekawe opowieści.

Etapy działalności

Etap pierwszy

Marian Trachimowicz dorabiał na wykładach pozaszkolnych praktycznie w każdej dziedzinie. Brał udział w licznych konkursach wiedzy i konkursach literackich. Pisał artykuły m.in. do „Przekroju” czy satyrycznego tygodnika „Szpilki”. Był zapraszany na spotkania z młodzieżą jako jeden z bohaterów trzech książek poświęconych II wojnie światowej („Klucz do Berlina” Janusza Korczaka, „Na drodze stał Kołobrzeg” Alojzego Sroga i „Ściśle jawne” Janusza Przymanowskiego). W 1970 r. wystąpił w bardzo popularnym wówczas programie telewizyjnym „Ekran z Bratkiem”, opowiadając o II wojnie światowej. Dwukrotnie zdobył główną nagrodę w telewizyjnej „Wielkiej Grze” z tematów „Ludowe Wojsko Polskie 1943-1945” oraz „Literatura rosyjska i radziecka”. Był blisko sukcesu również z tematu „Życie i twórczość Jarosława Iwaszkiewicza”, jednak do wygranej zabrakło mu poprawnej odpowiedzi na ostatnie pytanie. Za pracę pedagogiczną został uhonorowany Złotym Krzyżem Odrodzenia Polski, a od młodzieży otrzymał Order Uśmiechu.

Etap drugi

Na emeryturze wydał dwie książki. Pierwsza to jego „Fraszki, aforyzmy i wiersze”, druga, bardziej osobista, to „Wojenne wspomnienia młodego kresowiaka”. Zmarł 14 marca 2010 r. w szpitalu w Ostrowie Wielkopolskim.

Znaczenie postaci

Prawdziwy człowiek – świadek historii. Żołnierz Armii Wojska Polskiego, dwukrotny laureat Wielkiej Gry, kawaler Orderu Uśmiechu, historyk, literat, satyryk. Jego życiorysem można obdzielić kilka osób.