Pochodzenie
Urodziła się 13 czerwca 1896 r. w Skicu (wieś między Łobżenicą a Złotowem), jako Anna Nowicka. Później wraz z mężem Antonim Jaworskim zamieszkała w Liszkowie.
Dzieciństwo
Edukacja (lub „młodość”)
Młoda, 22-letnia Anna włączyła się do walki o niepodległość w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919. Była zręczną łączniczką-zwiadowcą, niejednokrotnie wyprowadzała w pole żołnierzy Grenzschutzu. Prosta, wiejska dziewczyna dała się poznać jako dzielna, odważna, waleczna i oddana sprawie patriotka. Jako jedna z niewielu określana jako wybitna indywidualistka.
Za swą odwagę w Powstaniu, Dowództwo Powstania Wielkopolskiego uhonorowało ją KRZYŻEM VIRTUTI MILITARI oraz KRZYŻEM WALECZNYCH .
Etapy działalności
Powstanie Wielkopolskie
Okres międzywojenny
Początek II wojny światowej
Etap pierwszy
Po Powstaniu Wielkopolskim nie przyszły dobre dni… Miasto ponownie zajęli Niemcy, którzy szykanowali i napastowali mieszkających tam Polaków. Powiat Wyrzyski, w tym Łobżenica wolność odzyskał dopiero w styczniu 1920 r.
14 czerwca 1920 r. Anna wyszła za mąż za Antoniego Jaworskiego. Wychowywali razem czworo dzieci: dwóch synów Antoniego i Karola oraz dwie córki Irenę i Elżbietę. Jaworski pracował na folwarku u von Witzlebena, który szybko poznał, że ma niewygodnych komorników. Annę Jaworską uważał za niebezpiecznego polskiego żołnierza w spódnicy. Chciał się ich pozbyć, wyrzucić z domu. Sprowadził nawet urzędnika z urzędu skarbowego, ale ten był bezradny, gdy w drzwiach domu zobaczył Annę z odznaczeniami wojskowymi na piersiach. Długie lata walczyli w sądach, ostatecznie Niemiec musiał ich spłacić.
Etap drugi
Zbliżała się II wojna światowa… Mieszkańcy Łobżenicy, w tym Anna Jaworska granicząc z Niemcami (wówczas granica przebiegała blisko Łobżenicy) nabierali czujności, potajemnie organizowali spotkania, zbierali brań i amunicję. Anna wykryła, jak młodzież niemiecka organizowała się przeciwko Polsce.
Po wybuchu II wojny światowej Anna Jaworska znalazła się na tzw. „czarnej liście” hitlerowców. Musiała uciekać. Ukrywała się przez dłużyszy czas, jednak tęsknota i niepokój o dzieci przywiodły ją do domu. Tam od razu została aresztowana przez Niemców. Najpierw torturowali ją w majątku von Witzlebena w Liszkowie. Pełni nienawiści oprawcy skatowali Annę i jej męża, wybili im zęby, Annie wlewali wrzątek do ust…
Tak okaleczonych przeweźli do Sankturaium Maryjnego w Górce Klasztornej, gdzie utworzony został obóz koncentracyjny.
Kolejne etapy…
W klasztorze trwały dalsze tortury.
W nocy z 22 na 23 listopada 1939 r. po wielkiej libacji alkoholowej, jaką urządzili sobie rządzący tam hitlerowcy, wykonany został zbiorowy mord na Polakach z Łobżenicy i okolic. Kobiety były gwałcone, mężczyźni katowani i mordowani. Najbardziej bestialski mord wymyślono dla Anny Jaworskiej, bowiem przywiązano jej liny do obu nóg i kazano dziesięciu żydom, po pięciu na stronę, ciągnąć w przeciwnych kierunkach tak długo, aż ją rozerwą. Kobieta krzyczała wniebogłosy, jej ostatnie słowa to „Jezus, Maryja! Ludzie, co wy ze mną robicie?!” Żydom obiecano wolność, jednak po wykonaniu tego okrutnego rozkazu rozstrzelano i ich.
Na liście zamordowanych był również Antoni Jaworski.
Osierocone przez nich dzieci zostały bez opieki, przeżywali straszną biedę. Najstarsza córka, Irena miała wtedy 15 lat. Jako głowa rodziny musiała pojść do pracy i walczyć z okrucieństwem i brakiem zrozumienia Niemców, gdyż nieustannie ich nachodzili, a nawet katowali. Zniszczyli cały dobytek rodziców, splondrowali, spalili. Nie zostawili prawie nic, żadnych rzeczy, pamiątek. Historia się powtórzyła, teraz to Irena musiała walczyć o swoje. Jako dziewięćdziesięcioletnia kobieta wciąż ubolewa nad tym, iż nie miała nawet zdjęcia matki na pamiątkę.
Znaczenie postaci
11 listopada 2012 r. na grobie Anny Jaworskiej (wspólnej mogile ofiar zbrodni z 23 listopada 1939 r. w Górce Klasztornej) umieszczono tablicę poświęconą jej pamięci. Łobżenica wciąż pamięta o dzielnej łączniczce z Powstania Wielkopolskiego, później okrutnie zamordowanej przez hitlerowców. Jej historię i bestialstwo Niemców przekazuje się młodym ludziom, by była dla nich wzorem umiłowania i poświęcenia nawet własnego życia za Ojczyznę.