Pochodzenie
(kanonik) Ks. Zbigniew Pawlak urodził się 13 czerwca 1932 roku w Ostrowie Wielkopolskim. Jego ojcem był Józef, a matką Maria z domu Wojtczak. Miał dwie siostry i brata. W drugim tygodniu życia wyjechał wraz z matką do Lublina, gdzie ojciec pracował jako drogomistrz.
Edukacja
Naukę rozpoczął w 1940 roku w szkole powszechnej nr 15 w Lublinie. Po wojnie powrócił z rodzicami do Ostrowa Wlkp. Maturę uzyskał 6 czerwca 1951 roku i w dniu następnym napisał podanie – prośbę do Ks. Arcybiskupa Walentego Dymka o przyjęcie do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu.Pierwsze dwa lata studiów (filozoficzne) odbył w Gnieźnie, a teologię (4 lata) studiował w Poznaniu.
1 października 1960 r. podjął studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Po trzech latach (1 października 1963) na skutek poważnej choroby musiał je przerwać. . Do Lublina Ks. Zbigniew powrócił w 1968 r. na rok, aby dokończyć studia. Napisał pracę doktorską którą złożył w Dziekanacie KUL, jednakże nie podszedł do jej obrony.
Działalność
Święcenia kapłańskie przyjął 30 maja 1957 roku. Pierwszą placówkę wikariuszowską była Opalenica. Pod opieką tamtejszego proboszcza Ks. Teofila Dalsa rozpoczynał życie kapłańskie. .. Od 5 września 1964 r. także w charakterze pomocy duszpasterskiej pracował w kościańskiej Farze. Po roku Ks. Arcybiskup skierował go do kościoła akademickiego na Grobli w Poznaniu. W tym czasie przeprowadził wśród studentów bardzo wiele rekolekcji w różnych, a może i we wszystkich ówczesnych diecezjalnych ośrodkach duszpasterstwa akademickiego w Polsce.
W dniu 1 maja 1979 r Dekretem Arcybiskupa Jerzego Stroby Ks. Zbigniew Pawlak został proboszczem parafii pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Kicinie
Od 1 lipca 1981 r. Ks. Zbigniew podjął pracę w redakcji „Przewodnika Katolickiego”. Najpierw w charakterze zastępcy redaktora naczelnego, a od 17 października 1984 r. do 1989 r. jako redaktor naczelny. W tym czasie przyszło mu zmagać się z komunistyczną cenzurą, brakiem papieru potrzebnego do druku, a także z problemem niewystarczającej liczby członków redakcji tego czasopisma. Stąd na nim samym spoczęło bardzo wiele pracy redakcyjnej i organizacyjnej.
W roku 1982 pod jego redakcją ukazał się bardzo cenny informator religijny „Katolicyzm A -Z”. który był kilkakrotnie wznawiany i ciszył się dużą popularnością.
W roku 1997 ks. Zbigniew Pawlak został mianowany kanonikiem honorowym Kapituły Katedralnej w Poznaniu. Dnia 24 października 1999 r. wraz z grupą parafian – zwłaszcza osób czynnie zaangażowanych w Misteriach uczestniczył w audiencji u Ojca Świętego Jana Pawła II. W Kicinie doczekał się złotego jubileuszu kapłaństwa.
Po trudach gorliwej, ofiarnej, cichej i pokornej pracy przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Domu Parafialnym w Kicinie wzniesionym za jego duszpasterzowania i ukończonym w 1990 r. Jako emeryt włączał się we wszystkie prace duszpasterskie w parafii..
Zmarł 15 kwietnia 2010 roku w Poznaniu. Zgodnie ze swoją wolą spoczął na kicińskim cmentarzu pośród proboszczów – swoich poprzedników.
Foto: Nagrobek ks.Pawlaka
Foto: Testament1
Foto Testament2
Kim był ksiądz Pawlak?
O szczególnej osobowości księdza Pawlaka dowiadujemy się z wywiadu przeprowadzonego z p. Leszkiem Lesiczką, nauczycielem w Szkole Podstawowej w Kicinie, wieloletnim przyjacielem księdza.
Zapis dźwiękowy wywiadu: Wypowiedź L. Lesiczki
Foto: Wywiad z p. Lesiczką
Pan Lesiczka opowiada o zainteresowaniach księdza sztuką, o tym ile znał języków obcych, o spotkaniach z młodzieżą akademicką, pięknym języku jakim się posługiwał, przytacza również aforyzm który ksiądz często powtarzał ,, Nie dziwić się, nie oburzać ale starać się zrozumieć…”
Na podstawie wywiadu przeprowadzonego z Panem Wojciechem Sobańskim, zakrystianem parafii w Kicinie uzyskujemy wiedzę o życiu prywatnym księdza: o jego ulubionych potrawach , filmie który najchętniej oglądał, a także na jakich instrumentach grał w wolnych chwilach. Dowiadujemy się również jaki mu nadano pseudonim.
Wywiad z p.Sobańskim
Z artykułu Karoliny Leczkowskiej: Rozmowa z księdzem kanonikiem Zbigniewem Pawlakiem zamieszczonym w nr 1/2008 str. 2-5 w Wieściach Kicińskich, dowiadujemy się ,,Co Ksiądz myśli o sobie” , „Co Ksiądz ceni najbardziej”,,, Czy Ksiądz jest zadowolony ze swego życia”
http://kicinlen.pl/wiesci/wiesci-2008.1.pdf.pdf
Poznańska poetka Maria Magdalena Pocgaj w wierszu ,,Wspomnienie o księdzu Pawlaku” zamieszczonym w Wieściach Kicińskich nr 1/2012 str 4 opisuje niezwykłość ks. Pawlaka, jego szlachetność, wpatrzenie w głąb drugiego człowieka.
Foto: Wspomnienie, wiersz
Bliskie stosunki z parafią, gminą, szkołą.
Maciej Dominikowski w artykule ,, Idąc polna drogą z Wierzenicy do Kicina” zamieszczonym w nr. 2-4/2010 str 9-10 w Wieściach Kicińskich wspomina o wzajemnych stosunkach pomiędzy ks. Pawlakiem a jego parafianami.
Foto: artykuł, Idąc polną drogą z Wierzenicy do Kicina.
Wójt Gminy Czerwonak Mariusz Poznański w ,,Pożegnaniu Księdza Kanonika” 22.04.2014r mówił ,,To dzięki Tobie … zwykli mieszkańcy odłożyli pługi i narzędzia pracy, aby tu, w Kicinie, dać świadectwo prawdzie i przedstawić coroczne Misterium Męki Pańskiej”
Link: Misterium w Kicinie : http://spkicin.edupage.org/album/?#gallery/22
,, To także dzięki Wam zabytkowy kościółek w Kicinie stał się miejscem wielu doznań i wzruszeń podczas odbywanych koncertów słowno – muzycznych. To także dzięki wspólnym naszym działaniom kościół odzyskuje swój dawny blask i przyciąga wielu wiernych”
Video: Kościół
Foto: Wnętrze Kościoła w Kicinie
Foto: Wśród mieszkańców Kicina
Foto: Procesja
Foto:Podczas mszy
W 2004 roku wyróżniony został tytułem „Zasłużony dla Gminy Czerwonak”
http://czerwonak.pl/mieszkaniec/pl/samorzad/zasluzeni/zasluzony_dla_gminy.html
foto: Podczas wręczenia nagrody Zasłużony dla gminy
Ksiądz Zbigniew Pawlak był również pierwszym Honorowym Członkiem Stowarzyszenia Na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Kicina i Okolic”
http://www.kicinlen.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=9
Przez pewien okres należał do grona pedagogicznego Szkoły Podstawowej im A. Cieszkowskiego w Kicinie, później był jej częstym gościem.
Foto: Drogi księże proboszczu
Opieka paliatywna
Ksiądz Pawlak był kapelanem Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej i Hospicjum Palium Szpitala Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu.
Był współzałożycielem pierwszego w Polsce Zespołu Domowej Opieki Paliatywnej przy Katedrze Onkologii w Poznaniu.
Poświęcał wiele czasu ciężko chorym, cierpiącym i umierającym pacjentom .
Artykuł Ks. Pawlaka
Sprawował również funkcję nauczyciela akademickiego przez 20 lat szkoląc studentów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz na terenie całej Polski: pielęgniarki, lekarzy, psychologów, pracowników socjalnych, fizjoterapeutów i wolontariuszy.
Foto: Seminarium ze studentami
Z rozdziału Opieka Paliatywna pod red. prof. Jacka Łuczaka w podręczniku Choroby wewnętrzne pod red. prof. Andrzeja Szczeklika, Medycyna Praktyczna , Kraków 2005 i 2010 str 12-15 dowiadujemy się ,, Czym jest Fenomen bólu egzystencjalnego”, ,, Opieka duchowa w opiece paliatywnej” ,, Jak rozmawiać z chorym”
Artykuł Ks. Pawlaka
Za zasługi dla uczelni ks. Pawlak został odznaczony najwyższym medalem Uczelni Medalem Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
W holu głównym Hospicjum Palium na Os. Rusa 25 a w Poznaniu na stałe umieszczony jest portret księdza Pawlaka ,przypomina on wszystkim, że jest cały czas obecny wśród nas.
Foto: Ksiądz kanonik
Działalność paliatywna zbliżyła Ks. Pawlaka do wybitnego profesora nauk medycznych Jacka Łuczaka. Przyjaźń trwającą 27 lat opisuje profesor w artykule ,,Wspomnienia” zamieszczonym w kwartalniku medycznym ,,Medycyna Paliatywna w Praktyce” tom 4, nr 3, str 133-136 oraz w Zeszytach Kicińskich nr1/2011 str 23-28
Po śmierci księdza, na stronie internetowej Parafii w Czerwonaku profesor Łuczak umieścił wpis: ,, Utraciliśmy wspaniałego duszpasterza i nauczyciela, ale przede wszystkim niezwykle ciepłego, skromnego, dobrego, mądrego i nade wszystko szlachetnego człowieka, którego odejście osierociło duchowo nas wszystkich, którzy znajomością z nim byliśmy zaszczyceni i opromienieni. Wielu z nas odejście ks. Zbigniewa odczuwa jako osobistą, głęboką stratę. Spotkania z ks. Zbyszkiem, przepełnione bezinteresownym dobrem i szlachetnością jego codziennego życia, umacniały nas w wierze, przemieniały miłością i nadzieją.”
Foto: Zawsze serdeczny…
Foto: Z prof. Łuczakiem
Foto: Z prof. Łuczakiem przed Muzeum Zagłębia
Publicystyka
Książka ,,Katolicyzm A-Z” pod red. ks. Zbigniewa Pawlaka
Ksiązka powstała w 1982 roku we współpracy wielu teologów, filozofów zarówno duchownych jak i świeckich. W przystępny, zwięzły i solidny sposób pogłębia i porządkuje wiedzę na temat wiary i Kościoła. Podane w układzie alfabetycznym hasła ułatwiają dotarcie do żądanej informacji. Przydatna również dla osób nieidentyfikujących się ze światopoglądem katolickim, a zainteresowanych tym tematem.
Hasła opracowane przez księdza Pawlaka to: cierpienie, duszpasterstwo, kapłaństwo, kobieta, mechanizm, ofiara, prawo naturalne, sobór powszechny, świętości
Foto: Katolicyzm A,Z
W ,,Przewodniku Katolickmi” (od 1981 z-ca red. naczelnego, od 1984 do 1989 red. naczelny) zamieszczał relacje, felietony dotyczące wiary, życia kościoła, poruszał również w komentarzach zagadnienia o tematyce społecznej, psychologicznej, kulturalnej.
Ważne artykuły: Pawlak Z.B.:Opieka duchowa w terminalnej fazie choroby: Ból i Opieka Paliatywna II. Nowa Medycyna, 2000, 1.
Pawlak Z.B.: Aspekty duchowe opieki paliatywnej [w:] . Opieka paliatywna Choroby wewnętrzne. Szczeklik A. (red.) Kraków, 2005 i 2010
Znaczenie postaci
Księdza Zbigniewa Pawlaka wspomina się jako kapłana wielkiej mądrości i wielkiego serca.
Duże umiejętności dydaktyczne i przekazywana głęboka wiedza oparta na bogatym doświadczeniu, stanowi bezcenną wartość duchową dla obecnego i następnego pokolenia.
Ks. Zbigniew Pawlak od lat służył wsparciem moralnym i duchowym studentom Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej, a później Uniwersytetu Akademii Medycznej w Poznaniu.
Wykłady księdza dla lekarzy, psychologów, nauczycieli, profesorów a nawet górali pozostaną na długie lata w pamięci słuchaczy. Opiekując się cierpiącymi i nieuleczalnie chorymi w Klinice Opieki Paliatywnej i Hospicjum Palium w Poznaniu, umacniał pacjentów w nadziei, miłości i wierze.
Jego wystąpienia na konferencjach z zakresu opieki hospicyjnej i paliatywnej stanowią duży postęp w rehabilitacji onkologicznej.
Rozważania ks. Pawlaka o wierze i życiu zamieszczane w ,,Przewodniku Katolickim” gdzie był redaktorem przez 9 lat stanowią ważny etap w rozwoju polskiej publicystyki katolickiej.
Pracując w Katolickim Telefonie Zaufania, głęboko i wnikliwie rozważał kwestie wiary, miłości, przyjaźni. Jego mądrość i wrażliwość na drugiego człowieka jest do dzisiaj wspominana przez setki zaprzyjaźnionych rozmówców i pracujących tam wolontariuszy.
Ogromną zasługą księdza była stała opieka nad wszelkimi inicjatywami parafian. Tam gdzie przebywał nie zapominał o mieszkańcach Kicina . Będąc w Watykanie na ręce papieża złożył album z Misterium (kontynuowane do dzisiaj) prosząc o błogosławieństwo dla swoich parafian. Absolwenci Szkoły Podstawowej w Kicinie często wspominają mądre lekcje niezwykle ciepłego i szlachetnego nauczyciela.
Źródła:
ks. Andrzej Magdziarz ..Słowo o. Księdzu Kanoniku Zbigniewie Pawlaku”Kicin, 21 kwietnia 2010 r.
Artykuł Karoliny Leczkowskiej: Rozmowa z księdzem kanonikiem Zbigniewem Pawlakiem: Wieści Kicińskie nr 1/2008
Artykuł: ,,Wspomnienia” zamieszczonym w kwartalniku medycznym ,,Medycyna Paliatywna w Praktyce” tom 4, nr 3, str 133-136 oraz w Zeszytach Kicińskich nr1/2011 str 23-28
Pawlak Z.B.:Opieka duchowa w terminalnej fazie choroby: Ból i Opieka Paliatywna II. Nowa Medycyna, 2000, 1.
Pawlak Z.B.: Aspekty duchowe opieki paliatywnej [w:] . Opieka paliatywna Choroby wewnętrzne. Szczeklik A. (red.) Kraków, 2005 i 2010.
Opieka Paliatywna pod red. prof. Jacka Łuczaka w podręczniku Choroby wewnętrzne pod red. prof. Andrzeja Szczeklika, Medycyna Praktyczna , Kraków 2005 i 2010 str 12-15
Maciej Dominikowski artykuł ,, Idąc polna drogą z Wierzenicy do Kicina” zamieszczonym w nr. 2-4/2010 str 9-10 w Wieściach Kicińskich
http://spkicin.edupage.org/album/#gallery/22
http://czerwonak.pl/mieszkaniec/pl/samorzad/zasluzeni/zasluzony_dla_gminy.html
http://www.kicinlen.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=9
Wywiady przeprowadzone z p. Wojciechem Sobańskim 20.03.2014 w Kicinie i p. Leszkiem Lesiczką 5.06.2014 r.w Kicinie
Fotografie: Jerzego Nowaka, Grzegorza Zalewskiego, archiwum prywatnego Jacka Łuczaka
Video: Jerzy Nowak
Foto: Mikrogrupa z p. Lesiczką
Foto: Uczniowie z p. Sobańskim
Foto: Przed kościołem z opiekunem
Foto: Przed kościołem