Pochodzenie

Wacław Roszak urodzony 10 września 1900 roku w Samołężu koło Wronek. Syn Jana (1863 – 1938) ur. w Samołężu i Marii z domu Hojan (1868 – 1954) ur. w Głuchowie. Najmłodszy z pięciorga rodzeństwa. Miał siostrę Juliannę (po mężu Kawka) oraz czterech braci: Franciszka, Hieronima, Stanisława, Seweryna. Przez całe swoje życie mieszkał w domu rodzinnym w Samołężu, gdzie zmarł 20 września 1982 roku w wieku 82 lat. Został pochowany na cmentarzu we Wronkach, gdzie spoczywa wraz z żoną i synem.

Dzieciństwo i edukacja

Dzieciństwo spędził w Samołężu, gdzie ukończył cztery klasy szkoły powszechnej, jak większość ówczesnych dzieci. Po ukończeniu szkoły pracował z ojcem w gospodarstwie rolnym w Samołężu.

Działalność wojskowa – I i II wojna światowa

Lata 1918 – 1923

12 czerwca 1918 r. został powołany do służby w armii pruskiej w czasie I wojny światowej. Walczył we Francji, gdzie przebywał do 13.12.1918. Następnie wrócił do Wronek gdzie wziął udział w powstaniu wielkopolskim. 28 grudnia 1918 r. jako ochotnik, wstąpił do oddziału powstańczego, który zawiązał się w Samołężu. Oddziałem tym dowodził kapitan Adam Kowalczyk rodem z Nowej Wsi. Z nim brał udział w działaniach przeciwko Niemcom. Następnie wstąpił do utworzonego we Wronkach Batalionu Wronieckiego pod dowództwem Antoniego Matuszewskiego. Z batalionu został przydzielony do 2 kompanii I batalionu 2 pułku strzelców wielkopolskich, który został utworzony we Wronkach. Wraz z pułkiem pełnił służbę pod Zbąszyniem, Chobienicami i Perzynami. We wrześniu 1919 roku wyruszył transportem kolejowym na front wojny polsko-bolszewickiej. Wraz z pułkiem, który zmienił nazwę na 56 pułk piechoty wielkopolskiej, brał udział w wielu bitwach, między innymi pod Połockiem, Bobrujskiem, Szaciłkami oraz w Bitwie Warszawskiej, nazywanej ,, Cudem nad Wisłą” , gdzie wojska polskie pokonały wojska bolszewickie. Za szczególne zasługi w tej bitwie został odznaczony Krzyżem Walecznym. Po wojnie znalazł się wraz ze swoją jednostką w Krotoszynie. 17 sierpnia 1921 uzyskał przydział do 7 kompanii. 11 marca 1922 został mianowany starszym szeregowcem. 5 stycznia 1923 przeniesiony do kadry Baonu. W dniu 23 marca 1923 roku został zdemobilizowany i wrócił do Samołęża. Założył rodzinę i zaczął gospodarować na własnym gospodarstwie rolnym.

Lata 1939-1945

W dniu 10 czerwca 1939 roku został powołany do służby w Kompanii Obrony Narodowej „Wronki” Armii ,,Poznań” gen. Kutrzeby, z którą przeszedł kampanię wrześniową w 1939 roku. Brał udział w Bitwie nad Bzurą. Trafił do obozu jenieckiego, z którego został zwolniony 15 grudnia 1939 roku. Wrócił do Samołęża. Po upływie pół roku, 1 lipca 1940 roku został z gospodarstwa wysiedlony z całą rodziną na prace przymusowe aż pod Berlin, gdzie wszyscy pracowali u bauera aż do końca wojny. Jego gospodarstwo zostało przejęte przez Niemca przed wojną mieszkającego w Rzecinie. W maju 1945 roku powrócił na swoje gospodarstwo, które na szczęście nie było zniszczone. Wacław zajął się pracą na roli, zaangażował się w Kółka Rolnicze, a nawet został prezesem Kółka w Samołężu. Zmarł w 1982 roku. Powód jego śmierci był nieznany. Wacław Roszak napisał swój życiorys, który zachował się do dziś w archiwum rodzinnym.

Rodzina

W okresie międzywojennym, około 1934, 1935 roku Wacław Roszak ożenił się z Marianną Majchrzak (ur. 1913, zm. 1997). Małżeństwo miało czworo dzieci, dwóch synów i dwie córki: Mieczysława (ur. 1936, zm. 2011), Irenę (ur. 1937), Jana (ur. 1939, zm. 1996), Helenę (ur. 1943). Dzieci Wacława i Marianny, podobnie jak rodzice, spędziły dzieciństwo w Samołężu, gdzie uczęszczały do szkoły podstawowej. Wacław wraz z żoną spędził całe życie w rodzinnym domu, zajmując się pracą na roli. Rodzina wspomina go jako człowieka cichego, skromnego, miłego. Był dobrym mężem i ojcem.

Nagrody i odznaczenia

Podczas swojej działalności wojskowej Wacław Roszak w znaczny sposób przysłużył się dla kraju. Został za to kilkakrotnie odznaczony: 7 grudnia 1920 – Krzyżem Walecznych, 4 lipca 1929 – Medalem pamiątkowym za wojnę 1918-1921, 6 lutego 1939 –Brązowym Krzyżem Zasługi, 1 marca 1971 – Odznaką Grunwaldzką. 26 kwietnia 1972 mianowano go na stopień podporucznika , a 6 maja 1973 otrzymał Wielkopolski Krzyż Powstańczy. Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.

Znaczenie postaci

Wacław Roszak poprzez swoją działalność wojskową na trwale wpisał się w historię Wronek. Jako Powstaniec Wielkopolski brał udział w działaniach przeciwko Niemcom. Wstąpił do Batalionu Wronieckiego, gdzie walczył o wolność dla Wronek. Brał również udział w Bitwie Warszawskiej oraz pełnił służbę w Kompanii Obrony Narodowej Wronki Armii ,,Poznań ’’ w 1939 roku. Jego życie było ilustracją zasady „Żywią i bronią”. Nasz bohater był przywiązany do roli. Można go podać jako dobry przykład polskiego „chłopa”.

Źródła

1. „Goniec Ziemi Wronieckiej”, listopad 2012;

2. Internet: http://wshhistorica.republika.pl/Historica/OpracowanieWRoszak.pdf;

3. Wywiad z wnukiem Wacława Roszaka, archiwum rodzinnych pamiątek;

4. Kompendium wiedzy Wronki, TMZW, pr. zbiorowa pod red. Ireneusza Vowie, Wronki 2004.