Władysław Gąska

ur. 17 września 1915
zm. 02 maja 2009
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skokach

Wideo 1
Wideo 2 – cz.II
Wideo 2 cz.I
Zdjęć: 19
Filmów: 16
Nagrań: 13
Dokumentów: 13

Pochodzenie

Władysław Gąska, syn Józefa i Jadwigi (z.d. Wydrowskiej), urodził się 17 września 1915 r. we wsi Stęszewice (wielkopolskie), jako piąte dziecko w rodzinie. Dzieciństwo spędził w Zielonce, niedaleko Murowanej Gośliny, mieszkając tam z rodzicami i sześciorgiem rodzeństwa: Walentym, Weroniką, Leonem, Seweryną, Marianną i Stanisławem. Później dom w Zielonce (własność lasów państwowych) zamieszkiwały jego siostry wraz z rodzinami.

Młodość

Do szkoły powszechnej (odpowiednik dzisiejszej szkoły podstawowej) uczęszczał w pobliskim Głęboczku, gdzie pośród lasów Puszczy Zielonki, nad jeziorem Głęboczek i nad rzeką Trojanką przygotowywał się do życia w społeczeństwie i podjęcia nauki zawodu. W wieku 16 lat rozpoczął naukę w szkole zawodowej w Murowanej Goślinie, praktykując równolegle u mistrza krawieckiego Józefa Jekiełki. Co ciekawe, Władysław Gąska był leworęczny, a wyuczył się posługiwania igłą prawą ręką. Naukę zawodu ukończył pomyślnie i po zdaniu egzaminu czeladniczego rozpoczął pracę w Poznaniu. Dwóch jego braci zostało kowalami, a jeden tramwajarzem. W 1936 roku zatrudnił się w Zakładzie Mistrza Krawieckiego, Antoniego Stefaniaka w Skokach, gdzie osiadł na stałe. Tam poznał swoją przyszłą żonę, Zofię Jasińską, z którą ożenił się rok później. Mieli jedną córkę – Barbarę.

Żołnierz Władysław Gąska

Służba wojskowa

Przed wojną prawną pełnoletniość osiągało się dopiero w wieku 21 lat; wtedy też pojawiał się obowiązek służby wojskowej. Władysław Gąska odbywał ją w I Szwadronie 7 Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich w Biedrusku. Został tam strzelcem wyborowym, zaprzysiężonym do obsługi rusznicy przeciwpancernej. Będąc w wojsku planował, że po zakończeniu służby zostanie krawcem… wojskowym. Niestety, plany pokrzyżowała wojna, choć od wyjścia „do cywila” dzieliło go zaledwie 8 dni.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 roku Gąska wraz ze swoim pułkiem został skierowany na linię frontu. 7 Pułk wchodził w skład Wielkopolskiej Brygady Kawalerii (Armia Poznań), której podstawowym zadaniem była osłona skrzydeł armii „Łódź” i „Pomorze” oraz obrona na kierunku Frankfurt – Poznań. Władysław Gąska brał udział m.in w bitwie nad Notecią (3 września), bitwie pod Zbrożkową Wolą (11 września), i pod Brochowem nad Bzurą (14 września). W tej ostatniej został ranny i przewieziony do szpitala w Giżycach[1]. Nie pozostał tam jednak długo, ponieważ już 18 września szpital przejęli Niemcy, na skutek czego młody kawalerzysta trafił do niewoli do Stalagu, niemieckiego obozu jenieckiego dla szeregowców i podoficerów, skąd został wywieziony na przymusowe roboty do niemieckiego gospodarstwa rolnego w Bawarii. Pracował tam aż do zakończenia II wojny światowej. Do Skoków wrócił w lipcu 1945 roku.

Skoki

Po powrocie z niewoli, Władysław Gąska, otworzył własny zakład krawiecki, który prowadził aż do przejścia na emeryturę. Zatrudniał dwóch czeladników: Henryka Siewruka i Karola Zbierskiego. Jako mistrz krawiecki wyuczył zawodu pięciu uczniów. W swoim miasteczku uznawany był za wyjątkowego fachowca w usługach krawieckich, miał rękę mistrza.

Poza godzinami pracy udzielał się w wielu organizacjach: Ochotniczej Straży Pożarnej, Cechu Rzemiosł Różnych w Wągrowcu, Związku Bojowników o Wolność i Demokrację oraz w Strzeleckim Bractwie Kurkowym w Skokach. Należał do pocztu sztandarowego skockich kombatantów, a także do Rady Parafialnej.

Pamięć nigdy nie umiera…

Przez całe swoje życie starał się przekazać potomnym obraz wojny, zniszczeń i krzywd, jakie wyrządziła ona ludziom. Odwiedzał miejscowe szkoły, w tym szkołę w Biedrusku, która nosi imię 7 Pułku Strzelców Konnych Wielkopolski i Szkołę Podstawową im. Adama Mickiewicza w Skokach, gdzie prowadził ciekawe lekcje historii, zachęcając jednocześnie do wdzięczności i uznania dla tych, którzy walczyli, byśmy mogli żyć, uczyć się i pracować w wolnej Polsce. Sam również nie zapominał o swoich kompanach. Nawiązał kontakt ze swoim dawnym dowódcą, pułkownikiem Zbigniewem Szacherskim, oraz z dawnymi kolegami z czasów służby wojskowej. Odwiedzał miejsca walk składając hołd poległym. Gąska był bezgranicznie oddany sprawom polskości, czego dowodzą odznaczenia za odwagę i męstwo: „Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, „Krzyż Walecznych” oraz „Medal za udział w wojnie obronnej 1939″. Do końca pielęgnował pamięć tych, którzy życie poświęcili ojczyźnie. Z dumą reprezentował sztandar skockich kombatantów, popularyzował i utrwalał w pamięci społecznej dzieje walk niepodległościowych, brał udział w procesie wychowania młodzieży w duchu patriotyzmu i obywatelskiego oddania Ojczyźnie. Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dniem 1 czerwca 2001 roku został mianowany na stopień podporucznika Wojska Polskiego.

Zmarł 2 maja 2009 roku, w Dniu Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Pochowano go na cmentarzu w Skokach, z honorami ceremoniału wojskowego. Jego trumnę okrywała biało-czerwona flaga, którą później złożono na ręce córki – Barbary Ogórkiewicz. Uroczystości pogrzebowej towarzyszyła orkiestra Wojsk Lądowych z Poznania. Dziś w rodzinnym mieście Gąski żyje troje jego wnuków i ośmioro prawnuków. Dwie wnuczki pana Gąski są nauczycielkami w szkole podstawowej

Kalendarium:

  • 1915 ― Narodziny bohatera
  • 1937 ― Ślub bohatera
  • 1939 ― Władysław Gąska zosta...
  • 2001 ― odznaczenie
  • 2009 ― Śmierć bohatera
  • 2009 ― pogrzeb

Źródła:

Cytaty:

  • „Tymczasem cztery czołg...”

Zobacz też:

  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >
  • >