Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Umiejętnościami i postawą zachwycał swoich wychowanków.”

Kazimierz Teofil Nalepa

ur. 12 stycznia 1925
zm. 15 listopada 1991
Szkoła Podstawowa im. Mariana Falskiego w Kraszewicach

Zdjęć: 16

POCHODZENIE

Kazimierz Teofil Nalepa urodził się 12 stycznia 1925 roku w Kraszewicach( powiat Ostrzeszów). Jego ojciec Leon (1896-1985) był wieloletnim kierownikiem szkoły, cenionym nauczycielem, działaczem społecznym oraz organizatorem życia wsi. Matka Zofia, z domu Więckowska (1897-1988), wspierała męża w działalności zawodowej i społecznej. Poprzez uczestnictwo w kole gospodyń wiejskich prowadziła różne kursy. Rodzice Kazimierza chętnie pomagali dzieciom z biednych rodzin, organizując w okresie wakacji tzw. letnie przedszkole. Kazimierz miał troje rodzeństwa: siostrę Jadwigę ( 1923-2003 ), brata Jerzego ( ur.29.07.1926), siostrę Wandę( ur. 1934 r).

DZIECIŃSTWO

Dzieciństwo wraz z rodzeństwem spędził w Kraszewicach. Domem rodzinnym małego Kazia była szkoła otoczona pięknym ogrodem. Żył życiem dziecka wiejskiego, a zarazem inteligenckiego. Z domu wyniósł zamiłowanie do literatury, ojczyzny i pracy społecznej.

EDUKACJA

W 1930 roku rozpoczął naukę w Publicznej Powszechnej Szkole w Kraszewicach. Następnie od 1937 roku uczęszczał do Gimnazjum im. Adama Asnyka w Kaliszu. Wybuch II wojny światowej przerwał edukację Kazimierza. Po wojnie w 1945 roku ukończył naukę w Prywatnym Gimnazjum Towarzystwa Salezjańskiego w Ostrzeszowie . Następnie uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Wieluniu, gdzie w 1946 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. Wkrótce rozpoczął studia dziennikarskie na Uniwersytecie Łódzkim. Po pierwszym roku nauki przerwał studia. W 1947 roku ukończył Państwowe Kursy Nauczycielskie w Łodzi i otrzymał dyplom nauczyciela szkół powszechnych. W celu doskonalenia swojej wiedzy i umiejętności pedagogicznych w 1950 roku ukończył Państwowy Kurs Pedagogiczno- Społeczny w Łodzi . Ponadto w latach pięćdziesiątych studiował eksternistycznie filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i uzyskał tytuł magistra.

OKRES II WOJNY ŚWIATOWEJ

Podczas okupacji hitlerowskiej pracował w firmie budowlanej, przy skupie runa leśnego i dorywczo u kraszewickich rolników. Aresztowany z grupą kraszewickiej młodzieży przebywał w obozie przejściowym w Ostrzeszowie. Po ucieczce pracował w Oleśnicy. Odnaleziony przez gestapo uciekł ponownie i pracował w fabryce chemicznej w Ostrzeszowie. W sierpniu 1944 r. z kilkusetosobową grupą ostrzeszowian wywieziony został do prac frontowych ( Einsatz) nad Wartą. Po ucieczce stamtąd w ostatnich dniach okupacji zdobył wraz z grupą harcerzy broń i w pierwszym dniu wolności współdziałał w organizowaniu w Kraszewicach oddziału milicji. W okresie od 21 stycznia do połowy maja 1945 roku był funkcjonariuszem na tutejszym posterunku.

PRACA ZAWODOWA I SPOŁECZNA

Lata 1947-1974

W 1947 r. Kazimierz rozpoczął pracę zawodową w Szkole Podstawowej w Kraszewicach, w budynku której jednocześnie mieszkał. Tu też zdobywał pierwsze doświadczenia pedagogiczne u boku swojego ojca, jednocześnie kierownika szkoły. Uczył wielu przedmiotów: języka polskiego, śpiewu, prac ręcznych, wychowania fizycznego. Wkrótce poznał swoją przyszłą żonę Marię Dyczkowską – nauczycielkę biologii. W 1950 r. objął kierownictwo w Szkole Podstawowej w Kuźnicy Grabowskiej. Zamieszkał wraz z rodziną w dworku, w którym mieściła się szkoła. W tymże roku dzięki jego staraniom szkoła przejęła budynek dworku wraz z otaczającym parkiem na stałe. W latach 1959- 1971 był także kierownikiem Szkoły Przysposobienia Rolniczego , a w latach 1971-1974 dyrektorem Zasadniczej Szkoły Rolniczej w Kuźnicy Grabowskiej. Szkoły te mieściły się w jednym budynku.
Kazimierz Nalepa troszczył się o to, aby w szkole panował wysoki poziom nauczania. W klasach starszych uczył języka polskiego i matematyki. Kładł szczególny nacisk na nauczanie tych przedmiotów. Postarał się, aby w szkole powstały pracownie biologiczna i fizyko- chemiczna, wyposażone niezbędne pomoce naukowe, zgromadził bogaty zbiór biblioteczny, wyodrębnił dział pedagogiczny. Stwarzał warunki do tego, aby uczniowie zdobywali wiedzę praktycznie. Dbał o rozwój sprawności fizycznej dzieci , wyposażył szkołę w sprzęt gimnastyczny. Jedna izba lekcyjna po wyniesieniu ławek zamieniała się w bogato wyposażoną salę gimnastyczną. Tak samo wyglądało boisko szkolne. Wychodząc naprzeciw biednej młodzieży wiejskiej zorganizował tzw. kącik sportowy, z którego można było wypożyczać sanki, narty, łyżwy, piłki. Uzyskane w ten sposób pieniądze Kazimierz Nalepa przeznaczał na zakup nowego sprzętu. Oprócz pracy nauczycielskiej prowadził dodatkowe działania pozalekcyjne. W celu szlifowania zdolności sportowych i nauki gier zespołowych utworzył Uczniowski Klub Sportowy. Zajęcia odbywały się po lekcjach. Osobiście je prowadził. Szkoła w Kuźnicy błyszczała na wszystkich spartakiadach międzyszkolnych, zdobywając w różnych dyscyplinach czołowe miejsca. Dbał o wszechstronny rozwój uczniów.
Wiele serca i zaangażowania wkładał w prowadzenie trzygłosowego chóru szkolnego. Jako instrumentu prowadzącego używał skrzypiec. Chór podczas udziału w konkursach często zajmował pierwsze miejsca. Ponadto uświetniał wszystkie akademie szkolne i środowiskowe.
W karnawale uczył dzieci tańca w parach i organizował zabawę taneczną.
Kazimierz Nalepa prowadził także ożywioną działalność harcerską. W 1952 roku założył w szkole 35. Drużynę Harcerską im. Tadeusza Kościuszki i był jej drużynowym. Wypracował symbolikę i obrzędowość drużyny. Biegał z uczniami po lesie, organizował podchody. biwaki, obozy harcerskie. Do szkoły zapraszano kombatantów min. powstańców wielkopolskich.
Dbał o otoczenie szkoły. Dworek okalały aleje wysadzane różnymi egzotycznymi drzewami, a z tyłu znajdował się sad i ogródek, którym zajmowała się żona Kazimierza Nalepy– nauczycielka biologii.
Szkoła w ówczesnym środowisku wiejskim odgrywała rolę ośrodka kulturalnego, organizatora życia wiejskiego. Kazimierz Nalepa włączał się do inicjatyw społecznych. W szkole organizowano zebrania wiejskie, szkolne konferencje, imprezy środowiskowe. W roku 1963 Kazimierz Nalepa był jednym z inicjatorów wybudowania pomnika z wykorzystaniem głazu narzutowego upamiętniającego setną rocznicę bitwy powstańczej pod Kuźnicą Grabowską. Z tej to okazji szkoła pod jego kierownictwem przygotowała występy artystyczne.

Lata 1974-85

Od 1974 r. Kazimierz Nalepa pracował w Zespole Szkół Zawodowych w Ostrzeszowie jako nauczyciel języka polskiego, a w latach 1975-1985 dodatkowo pełnił funkcję zastępcy dyrektora. Nadal prowadził ożywiona działalność harcerską. Był harcmistrzem, pełnił funkcję wielokrotnego członka Komendy Hufca Ostrzeszowskiego oraz członka Komisji Rewizyjnej Hufca i Chorągwianej Komisji Instruktorów Chorągwi Kaliskiej, a w latach 1982-1991 był również instruktorem Komendy Hufca. Działał w Ludowym Zespole Sportowym w Ostrzeszowie. Zmarł 15 listopada 1991 roku. Pochowany na cmentarzu w Ostrzeszowie. W dniu jego pogrzebu żegnały go tłumy byłych uczniów i harcerzy.

TWÓRCZOŚĆ


Kazimierz Nalepa odnajdywał się także na niwie poetyckiej. Do pisania zachęcił go Stanisław Czernik– poeta, twórca autentyzmu. Będąc pod jego poetycką opieką debiutował wierszem ,,Rąbanie drzewa” zamieszczonym w gazecie ,,Rolnik Polski”. Korespondował wtedy ze swoim mistrzem i innymi poetami. Jego wiersze drukowały także ,,Nowa Wieś’’ i zaolziańskie ,,Ogniwo”.

W 1970 roku wydał w szwedzkim mieście Lund tomik poezji ,, Okruchy’’. Poetycki talent Kazimierza został doceniony, a jego wiersze opublikowano w almanachach poezji nauczycieli ,, W rytmie serca’’ i ,, Drugi puls’’. Pojedyncze wiersze drukowano w prasie NRD. Ponadto opracował pierwszy szkic dziejów Kuźnicy Grabowskiej zamieszczony w kronice szkolnej.
Kazimierz Nalepa przez wiele lat był członkiem sekcji literackiej poznańskiego klubu ZNP.

ODZNACZENIA

Za wybitne osiągnięcia otrzymał następujące odznaczenia:
1. Odznakę Tysiąclecia ( 1966 r.)
2. Złotą Honorową Odznakę LZS (1968 r.)
3. Odznakę Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego ( 1959 r.)
4. Krzyż Zasługi dla ZHP ( 1972 r.).
5. Złotą Odznakę ZHP ( 1975 r.)
6. Złoty Krzyż Zasługi ( 1979 r.)
7. Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski ( 1982 r.)

RODZINA

W 1950 roku ożenił się z nauczycielką Marią Dyczkowską ( ur.w 1924 r. w Poznaniu). Miał z nią dwóch synów: Marka( ur.1952) i Andrzeja(ur. 1955). Marek ukończył Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Krakowie i został nauczycielem wychowania fizycznego. Andrzej ukończył AGH w Krakowie.

ZNACZENIE POSTACI

Kazimierz Nalepa był człowiekiem prawdziwie renesansowym. Wykształcił wielu humanistów, przyszłych lekarzy, nauczycieli. Jego uczniowie bez problemu dostawali się do wymarzonych szkół. Umiejętnościami i postawą zachwycał swoich wychowanków. Tak wspomina swojego nauczyciela jeden z nich: ” Był to człowiek nietuzinkowy. Wszystkim imponował min. tym, że potrafił grać na skrzypcach, pianinie, znał bardzo dobrze język niemiecki, był świetnie wysportowany. Interesował się przeszłością naszej miejscowości, pisał wiersze’.’ Dzięki jego zaangażowaniu szkoła cieszyła się dużym prestiżem wśród mieszkańców, a uczniowie odnosili sukcesy w każdej dziedzinie. Swoją pracę łączył z działaniami na rzecz środowiska lokalnego.

Można powiedzieć, że był Nauczycielem przez duże ”n”.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

1. Archiwum szkolne( protokolarze, kroniki).
2. Archiwum rodzinne( zdjęcia, maszynopisy).
3. Archiwum USC w Kraszewicach.
3. Wywiad z żoną Kazimierza Nalepy – Marią Nalepą.
4. Krzywaźnia Jerzy Cichosz Barbara: ” Sto lat w służbie społeczeństwu”.// Kuźnicka szkoła we wspomnieniach absolwentów, Kuźnica Grabowska 2010.


Kalendarium:

  • 1925 ― Narodziny bohatera
  • 1991 ― Śmierć bohatera

Cytaty:

  • „Na wszelkie akademie p...”
  • „Także po lekcjach domi...”
  • „W samej szkole panował...”
  • „Umiejętnościami i post...”

Źródła:

  • Jerzy Nalepa
  • Stanisław Czernik

Zobacz też:

  • > Kraszewice
  • > Kuźnica Grabowska
  • > Ostrzeszów
  • > autentyzm