POCHODZENIE, MŁODOŚĆ
Michał Preisler urodził się 16 września 1880 roku w Poznaniu. Jego rodzice to Wincenty Preisler oraz Józefa
z Błażejewskich Preislerowa. Pan Michał był najmłodszym synem państwa Preislerów. Młodość upłynęła mu pod zaborem pruskim, jednak w rodzinie żywe były miłość i poszanowanie dla Polski – jej tradycji i kultury.
z Błażejewskich Preislerowa. Pan Michał był najmłodszym synem państwa Preislerów. Młodość upłynęła mu pod zaborem pruskim, jednak w rodzinie żywe były miłość i poszanowanie dla Polski – jej tradycji i kultury.
EDUKACJA
Pan Michał wykształcenie zdobywał ucząc się w szkołach, w których posługiwano się wyłącznie językiem niemieckim. Ukończył sześcioklasowe Gimnazjum im. Bergera w Poznaniu, po czym rozpoczął studia budowlane
w Technikum w Strelitz, ukończone dyplomem w 1905 roku. Doskonale znał łacinę, cytował z pamięci klasyków,
m. in. Owidiusza, Horacego czy Cycerona. Znane mu były doskonale utwory dziewiętnastowiecznych pisarzy polskich, szczególnie szanował i propagował wśród rodziny twórczość Adama Mickiewicza.
w Technikum w Strelitz, ukończone dyplomem w 1905 roku. Doskonale znał łacinę, cytował z pamięci klasyków,
m. in. Owidiusza, Horacego czy Cycerona. Znane mu były doskonale utwory dziewiętnastowiecznych pisarzy polskich, szczególnie szanował i propagował wśród rodziny twórczość Adama Mickiewicza.
RODZINA
W 1908 roku Michał Preisler wziął ślub z Teodorą Preisler z Koniecznych. Wraz z żoną wychowywali liczną gromadkę dzieci w duchu patriotyzmu, poszanowania dla drugiego człowieka i szacunku dla pracy i rodziny.
I WOJNA ŚWIATOWA ORAZ POWSTANIE WIELKOPOLSKIE
Na początku I wojny światowej został wcielony do armii niemieckiej. Na początku listopada 1918 roku został skierowany do garnizonu w Jarocinie. Był kwatermistrzem administracyjnym Straży Ludowej powiatu jarocińskiego.
27 grudnia 2018 roku wyjechał do Poznania, gdzie jako dowódca wziął udział w wyswobadzaniu miasta. Pod komendą ppor. Zbigniewa Ostroroga-Gorzeńskiego organizował jarocińskie oddziały powstańcze. 3 czerwca 1919 roku został dowódcą kompanii zapasowych w Jarocinie. 13 czerwca zostaje odwołany do Poznania, gdzie kończy Szkołę Oficerską Obrony Krajowej. 28 czerwca zostaje mianowany podporucznikiem Obrony Krajowej. Pełnił funkcje dowódcy kompanii i oficera oświatowego VII baonu Obrony Krajowej w Inowrocławiu. 12 lutego 1920 roku został przeniesiony jako dowódca kompanii ozdrowieńców i referent rentowy do baonu zapasowego wojsk wartowniczych i etapowych nr VII w Poznaniu. 15 lipca 1921 roku otrzymał awans na podporucznika Wojska Polskiego i przydział do 53 pułku piechoty. Służbę żołnierską opuścił w 1922 roku w stopniu porucznika. Stopień kapitana otrzymał 11.01.1973 r.
27 grudnia 2018 roku wyjechał do Poznania, gdzie jako dowódca wziął udział w wyswobadzaniu miasta. Pod komendą ppor. Zbigniewa Ostroroga-Gorzeńskiego organizował jarocińskie oddziały powstańcze. 3 czerwca 1919 roku został dowódcą kompanii zapasowych w Jarocinie. 13 czerwca zostaje odwołany do Poznania, gdzie kończy Szkołę Oficerską Obrony Krajowej. 28 czerwca zostaje mianowany podporucznikiem Obrony Krajowej. Pełnił funkcje dowódcy kompanii i oficera oświatowego VII baonu Obrony Krajowej w Inowrocławiu. 12 lutego 1920 roku został przeniesiony jako dowódca kompanii ozdrowieńców i referent rentowy do baonu zapasowego wojsk wartowniczych i etapowych nr VII w Poznaniu. 15 lipca 1921 roku otrzymał awans na podporucznika Wojska Polskiego i przydział do 53 pułku piechoty. Służbę żołnierską opuścił w 1922 roku w stopniu porucznika. Stopień kapitana otrzymał 11.01.1973 r.
DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA I ZAWODOWA PRZED I WOJNĄ ŚWIATOWĄ I W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM
Po ślubie z Teodorą Preisler z Koniecznych, Michał Preisler rozpoczyna swoją działalność zawodową jako właściciel przedsiębiorstwa budowlanego w Jarocinie. W trakcie funkcjonowania tegoż przedsiębiorstwa wybudowane zostało kilka reprezentacyjnych budowli, w tym nowoczesna strażnica dla Ochotniczej Straży Pożarnej.
Jedną z pasji Michała Preislera było organizowanie straży pożarnych w miastach i na wsiach. Łączył przy tym profilaktyczną działalność przeciwpożarową, do której można zaliczyć znajomość przepisów bezpieczeństwa przeciwpożarowego, ze szkoleniem praktycznym w gaszeniu pożarów. Bliska była mu też działalność kulturalna
i rozrywkowa, między innymi organizowanie orkiestr strażackich. Sam wielokrotnie brał udział
w gaszeniu pożarów i kierowaniu akcjami ratowniczymi.
i rozrywkowa, między innymi organizowanie orkiestr strażackich. Sam wielokrotnie brał udział
w gaszeniu pożarów i kierowaniu akcjami ratowniczymi.
W dniu 6 lutego 1919 roku został naczelnikiem Ochotniczej Straży Pożarnej, a w kwietniu tego samego roku,
po przeprowadzonych po odzyskaniu niepodległości wyborach, wszedł w skład władz Jarocina.
po przeprowadzonych po odzyskaniu niepodległości wyborach, wszedł w skład władz Jarocina.
W 1923 roku Michał Preisler rozpoczął swoją działalność zawodową w Nowym Tomyślu , gdzie podjął pracę na stanowisku budowniczego powiatowego oraz kierownika Powiatowego Zarządu Drogowego (1922-1927). W latach 1928-1939 pełnił funkcję budowniczego miejskiego oraz rzeczoznawcy budowlanego miast Buku i Lwówka.
W momencie rozpoczęcia pracy Michał Preisler nie miał łatwego zadania, gdyż Nowy Tomyśl był wówczas miastem o wysokim odsetku ludności niemieckiej , z doskonale prosperującymi przedsiębiorstwami i warsztatami rzemieślniczymi, mającymi długą tradycję przedwojenną.
Od 1924 roku prowadził własne przedsiębiorstwo oraz był udziałowcem kilku innych firm działających na terenie powiatu nowotomyskiego. W tym samym roku do pana Michała dołącza jego rodzina, która na stałe osiada
w Nowym Tomyślu.
w Nowym Tomyślu.
Michał Preisler brał aktywny udział w życiu społecznym i politycznym miasta, był między innymi prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Nowym Tomyślu, Towarzystwa Upiększania Miasta, Towarzystwa Powstańców
i Wojaków.
i Wojaków.
W ramach swojej działalności zawodowej opracował dokumentację planów inwestycyjnych powiatu nowotomyskiego, w tym plany dotyczące dróg komunikacyjnych oraz melioracji gruntów. Był autorem wielu projektów budowlanych. Opracował projekt przebudowy kościoła rzymsko-katolickiego Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Nowym Tomyślu (prace polegały na znacznym powiększeniu nawy głównej, dobudowaniu nawy bocznej oraz wybudowaniu wieży kościelnej), zaprojektował i wybudował kościół w Miedzichowie, projektował przebudowę
i konserwację kościoła w Bukowcu oraz budowę domu parafialnego w tej miejscowości, zmodernizował budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Nowym Tomyślu , opracował projekt i wybudował strażnicę OSP w Nowym Tomyślu , zaprojektował budynek rzeźni miejskiej w Buku, hotel w Opalenicy oraz brał udział w projektowaniu wielu budynków mieszkalnych, gospodarskich i użytkowych w mieście i okolicach. We Lwówku przebudował pałac na Ośrodek Zdrowia.
i konserwację kościoła w Bukowcu oraz budowę domu parafialnego w tej miejscowości, zmodernizował budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Nowym Tomyślu , opracował projekt i wybudował strażnicę OSP w Nowym Tomyślu , zaprojektował budynek rzeźni miejskiej w Buku, hotel w Opalenicy oraz brał udział w projektowaniu wielu budynków mieszkalnych, gospodarskich i użytkowych w mieście i okolicach. We Lwówku przebudował pałac na Ośrodek Zdrowia.
II WOJNA ŚWIATOWA
Michał Preisler brał udział w wojnie obronnej. Otrzymał przydział do batalionu roboczego i był dowódcą 4 kompanii. Po upadku Warszawy wrócił do Nowego Tomyśla, skąd w grudniu 1939 roku wraz z całą rodziną został przez gestapo wysiedlony do Częstochowy. Brał udział w ruchu oporu. Udało mu się uniknąć aresztowania, jednak trzej jego synowie w nocy z 16 na 17 września 1941 roku zostali aresztowani. Jeden z nich, imiennik ojca Michał , trafił do Obozu Zagłady w Auschwitz. Udało mu się przeżyć i po wojnie emigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie był aktywnym działaczem polonijnym.
OKRES POWOJENNY
Po wojnie Michał Preisler powrócił do Nowego Tomyśla, gdzie kontynuował swoją pracę zawodową. W tym czasie opracował i zrealizował wiele projektów budowlanych, między innymi modernizację szkoły podstawowej czy budowę kaplicy cmentarnej. W latach 1945-1950 piastuje stanowisko budowniczego miejskiego a następnie wstępuje do Spółdzielni Rzemieślniczej ,w ramach niej uruchamiając warsztat budowlany. Kwalifikacje zawodowe Michała Preislera sprawiają, że zostaje powołany na stanowisko rzeczoznawcy budowlanego na obwód Sądu Okręgowego w Poznaniu oraz Wydziału Finansowego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Nowym Tomyślu.
Brał także czynny udział w życiu społecznym, chociażby poprzez aktywną pracę w ramach Stronnictwa Demokratycznego, Związku Bojowników o Wolność i Demokrację oraz Ochotniczej Straży Pożarnej. Uczył młodych ludzi rzemiosła budowlanego, wyszkolił wielu czeladników i majstrów murarskich.
Zmarł 7 marca 1975 roku i został pochowany w rodzinnym grobowcu, tuż przy wybudowanej przez siebie kaplicy
na cmentarzu w Nowym Tomyślu.
na cmentarzu w Nowym Tomyślu.
ODZNACZENIA
19.09.1965 r. – Krzyż Kawalerski (Oficerski) Orderu Odrodzenia Polski
13.09.1965 r. – Złoty Krzyż Zasługi
27.08.1957 r. – Wielkopolski Krzyż Powstańczy
Złota Odznaka 50-lecia Izby Rzemieślniczej w Poznaniu
Srebrny Medal i wiele Dyplomów Uznania za zasługi na polu pożarnictwa
ZNACZENIE POSTACI
Michał Preisler był człowiekiem, który łączył w sobie wiele zalet . Był zarówno oddanym mężem i ojcem, jak i patriotą oraz społecznikiem. Pozostawił po sobie trwałe ślady w postaci budynków, których był projektantem i wykonawcą i które po dziś dzień służą społeczności lokalnej.
Swoim życiem i postawą dawał przykład patriotyzmu i oddania Polsce, a miłość do ojczyzny zaszczepił w sercach swoich dzieci. Był człowiekiem pracowitym i sumiennym.
Źródła:
Eligiusz Preisler, „Kaprysy losu wielkopolskiej rodziny z bliskiej i dalekiej przeszłości (1907-1989).” Poznań 1998 r.
„Dzieje Nowego Tomyśla”, praca zbiorowa pod redakcją Bogusława Polaka. Nowy Tomyśl 1998 r.
Zdzisław Kościański, „Ciekawe sylwetki nowotomyślan. Inżynier, architekt Michał Preisler – budowniczy, społecznik i żołnierz.” „Wiadomości Nowotomyskie” nr 4 z 1987, s. 4.
Zdzisław Kościański, „Jarociniacy a Ziemia Nowotomyska…”, „Przegląd Powiatu Nowotomyskiego”, styczeń 2012, s. 2.