Jan Dębicki

ur. 31 grudnia 1897
zm. 21 grudnia 1972
Szkoła Podstawowa w Sokolnikach

Zdjęć: 3
>

JAN DĘBICKI

Powstaniec wielkopolski, kombatant, działacz społeczny.

Pochodzenie i rodzina

Urodzony 31 grudnia 1897 r. w Borzykowie jako syn Wawrzyna i Katarzyny Baranowskiej. Był żonaty ze Stanisławą Pietrygą i miał sześcioro potomstwa: Zygmunta, Marię, Teresę, Edwarda, Stanisława i Florentynę. Żona oraz dwoje dzieci zmarli w 1945 r. w wyniku zatrucia grzybami, które były silnie skażone fosforem po wybuchu bomby lotniczej. Zostali pochowani na cmentarzu w Kołaczkowie. Żona Jana Dębickiego została pośmiertnie odznaczona Orderem Serca-Matkom Wsi.

Działalność

Jan Dębicki był świadkiem jak na początku I wojny światowej w Borzykowie, gdzie w czasie zaborów przebiegała granica niemiecko – rosyjska, wojska niemieckie przekroczyły ją bez wysiłku i jednego wystrzału, a wojska rosyjskie wycofały się.
W 1914r. został powołany do służby wojskowej w armii niemieckiej. Pierwsze zgrupowanie przed wyjazdem na front odbyło się w Gorzycach koło Miłosławia. Walczył w Rumunii, a następnie został przerzucony na front francuski, gdzie miał przydział strzelca wyborowego. W czasie silnego natarcia wojsk francuskich odniósł poważne rany i był poddany leczeniu szpitalnemu. W tym czasie wszyscy jego niemieccy koledzy z kompanii zginęli. Zostali zaatakowani podczas snu przez specjalny oddział, który znany był z okrucieństwa i bezwzględności.
Dochodząc do zdrowia w szpitalu dowiedział się o wybuchu powstania wielkopolskiego. Postanowił przyłączyć się do Polaków.
Zbliżając się do granicy, został ujęty przez niemiecki patrol wojskowy i uznany za dezertera. Tylko dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności uniknął rozstrzelania. Jan Dębicki poprosił przed egzekucją o chwilę modlitwy. Na czerwonej karcie położył obrazek Matki Boskiej oraz pas z napisem na skoblicy „Bóg z nami”. Skupiony w modlitwie nie zauważył, kiedy patrol oddalił się. We Wrześni przyłączył się ochotniczo do batalionu powstańczego i brał udział w walkach na froncie północnym. Po powstaniu walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został ranny pod Kijowem.
Na początku kampanii wrześniowej odmówiono mu rejestracji w Wojskowej Komendzie Uzupełnień w Gnieźnie z powodu braku umundurowania i broni. Okres wojny spędził w Borzykowie i okolicznych wioskach. Pracował w Urzędzie Stanu Cywilnego w Borzykowie, a po wyzwoleniu prowadził gospodarstwo rolne. Działał społecznie, był ławnikiem w sądzie oraz członkiem zarządu Banku Spółdzielczego.
Zmarł 21 grudnia 1972 r. w Borzykowie i został pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Kołaczkowie.

Znaczenie postaci

Za udział w walkach Jan Dębicki został uhonorowany Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym Nr legitymacji E-75784, Kawalerskim Krzyżem Orderu Odrodzenia Nr legitymacji 787-69-22. Rada Państwa mianowała go na stopień podporucznika. Przez społeczność lokalną uważany był za życzliwego i dobrego człowieka, który zawsze miał w sercu dobro swojej Ojczyzny.

Źródła

Wrzesiński słownik biograficzny; Września 2011; Wydawnictwo : Kropka
Wywiad przeprowadzony z synem Jana Dębickiego panem Stanisławem Dębickim, dnia 20.02.2015r.


Kalendarium:

  • 1897 ― Narodziny bohatera
  • 1914 ― Powołanie do służby w...
  • 1918 ― Udział w Powstaniu Wi...
  • 1918 ― Powstanie wielkopolskie
  • 1972 ― Śmierć bohatera

Zobacz też: