Wiktor Pniewski urodził się 5 grudnia 1891 roku w Kłecku, dziś powiat gnieźnieński, województwo wielkopolskie. Zmarł 13 sierpnia 1974 roku w Koźminie. Jego ojciec- Stanisław był urzędnikiem pocztowym. Mama- Anna z Chrzanowskich zajmowała się domem. Na początku XX wieku rodzina Pniewskich przeniosła się do Poznania.

Wiktor Pniewski uczył się w Poznaniu. W czasie nauki w Szkole Handlowej, od 1906 roku należał do konspiracyjnego koła Towarzystwa Tomasza Zana, które zajmowało się patriotycznym wychowaniem młodzieży.

Od 1910 roku młody Wiktor pracował w Poznaniu, jako drogerzysta. W październiku 1911 roku został powołany do odbycia służby wojskowej w armii niemieckiej w 9 pułku Huzarów w Strasburgu, tam zdobył kwalifikacje lotnika obserwatora. W grudniu 1913 roku przeniesiono go do 4 Batalionu Lotniczego, jako pomocnika mechanika. Od 2 X 1916 do 1 VI 1917 roku przebywał na kursie w Szkole Lotniczej w Koszalinie, którą ukończył w stopniu sierżanta pilota. Później ukończył lotniczą szkołę artylerii w Nonberge i został instruktorem na kursach obserwatorów lotniczych w Toruniu.

Gdy wybuchła I wojna światowa Pniewski został przydzielony, jako pilot, do 24 eskadry lotniczej artylerii na froncie zachodnim. W czasie walk, w sierpniu 1918 roku, został ranny i trafił do szpitala. Po jego opuszczeniu, w październiku 1918 roku, został przeniesiony do Stacji Lotniczej na Ławicy pod Poznaniem. Tu skontaktował się z Polską Organizacją Wojskową, która prowadziła akcję werbunkową w celu zbrojnego oswobodzenia Wielkopolski. Pniewski został organizatorem komórki wśród Polaków, pilotów i żołnierzy obsługi stacji. Gdy wybuchło powstanie wielkopolskie, od 27 grudnia uczestniczył w walkach. Przez swoje zarządzanie uniemożliwił Niemcom wywiezienie ze stacji sprzętu lotniczego, który dostał się później w ręce powstańców, w ten sposób przyczynił się do opanowania Ławicy (z 5 na 6 stycznia 1919 r.). Na zdobytych samolotach, 9 stycznia 1919 roku, Wiktor Pniewski wraz z poznańską eskadrą zbombardował lotnisko we Frankfurcie nad Odrą. Była to pierwsza bojowa akcja w dziejach polskiego lotnictwa. Następnie został pierwszym polskim komendantem lotniska Ławica w Poznaniu. Na przełomie stycznia i lutego sformował I Wielkopolską Eskadrę Lotniczą i 15 lutego objął jej dowództwo. Otrzymał też awans na podporucznika. 13 marca 1919 roku eskadra a wraz z nią Pniewski wyruszyła na front, wspierając z powietrza Grupę Wielkopolską, walczącą pod Lwowem. Stacjonował na lotnisku w Medyce, potem w Stryju. Za udział w walkach na froncie wschodnim eskadra została odznaczona przez Naczelną Radę Ludową orłami z metalu i tabliczkami z napisem: „Za Obronę Kresów Wschodnich”, które przytwierdzono do każdego samolotu eskadry. 6 września 1919 roku eskadra skierowana została na front litewsko – białoruski wojny polsko -bolszewickiej. W styczniu 1920 roku Pniewski, z powodu choroby, powrócił z frontu do Poznania. Ponownie objął stanowisko komendanta Stacji Lotniczej Ławica. W lutym sformował Zapasowy Dywizjon Lotniczy, obejmując jego dowództwo. 1 czerwca 1920 roku otrzymał awans na stopień kapitana. Od 13 marca do 10 czerwca 1925 roku odbył kurs doskonalący dla oficerów sztabowych w Rembertowie i kurs kwatermistrzowski przy Wyższej Szkole Wojennej. 1 stycznia 1927 roku został awansowany do stopnia majora, w 1936 roku –podpułkownika. W latach 1925-1939 był kolejno: oficerem taktycznym pułku, dowódcą dywizjonu, kwatermistrzem 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu, komendantem bazy 6 Pułku Lotniczego we Lwowie (1932-1935) i centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie (1935-1936). Ostatnie lata przed wybuchem II wojny światowej Pniewski spędził w Warszawie, gdzie był zastępcą szefa Kierownictwa Zaopatrzenia Lotnictwa (1936 – 1939).

Gdy wybuchła II wojna światowa Wiktor Pniewski, 18 września 1939, przekroczył granicę i przez Rumunię i dotarł do Francji. Tam dowodził eskadrą oficerską. W czerwcu 1940 roku brał udział w ewakuacji lotników do Wielkiej Brytanii, gdzie został komendantem obozu żołnierskiego polskich sił powietrznych Dunholme-Lodge. Podczas pobytu w Anglii, w czasie bombardowania Londynu w roku 1941, Wiktor Pniewski został ciężko ranny. Do Polski powrócił dopiero w 1947 roku i od razu rozpoczął pracę w lotnictwie. Pełnił funkcję szefa Wydziału Planowania Dowództwa Wojsk Lotniczych. 21 listopada objął dowództwo siódmego pułku lotniczego na Ławicy. Od 1 grudnia 1948 roku został tłumaczem w wydziale wojskowym Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego. W 1952 roku Pniewski przeszedł na emeryturę, ale nadal już jako cywil, pracował w instytucie, aż do 1968 roku. Wiktor Pniewski zmarł jako pułkownik rezerwy pilot Lotnictwa Wojska Polskiego, 13 sierpnia 1974 roku w Koźminie. Pochowany został na cmentarzu w Rozdrażewie, powiecie krotoszyńskim.

Wiktor Pniewski za zasługi w obronie ojczyzny, ofiarną i patriotyczną działalność w czasie wojny i pokoju został odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości, dwa razy Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (jeden przedwojenny, drugi powojenny) oraz Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Mieszkańcy Kłecka pamiętają swojego rodaka- seniora polskiego lotnictwa, który urodził się na tej ziemi. Aby kolejne pokolenia również pamiętały wielkiego patriotę, ufundowali piękny obelisk. Na stylizowanej szachownicy, godle polskiego lotnictwa, postawiony jest wielki głaz, a na nim umieszczone popiersie bohatera i tablica informacyjna. Dodatkowym elementem jest śmigło samolotu. Wszystko umieszczono w malowniczym miejscu, niedaleko parafialnego cmentarza, nadając mu nazwę: Skwer Wiktora Pniewskiego. Uroczystości odbyły się 5 września 2009 roku. W ten sposób oddano hołd i pamięć wielkiemu człowiekowi, który swoim życiem i patriotyczną postawą, pokazywał, co to znaczy kochać swoją ojczyznę i całe swoje życie poświęcić dla jej dobra.

BIBLIOGRAFIA:

Kazimierz Sławiński, Ławica poznańskie lotnictwo, Warszawa 1975.

Krzysztof Hoff, Skrzydła niepodległej o wielkopolskim lotnictwie w okresie drugiej Rzeczypospolitej. Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległych w Poznaniu, Poznań 2005.

Uczczą pamięć pilota. Grażyna Koczorowska, w: Przemiany na szlaku piastowskim. Tygodnik ziemi gnieźnieńskiej 21.08.2009.

Lotnik z Kłecka. w: Przemiany na szlaku piastowskim. Tygodnik ziemi gnieźnieńskiej 17 lipca 1998.