Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Nie był typowym rolnikiem, został nim z konieczności. Zasobem swojej naturaln...”

Jan Rybark

ur. 24 czerwca 1884
zm.
Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Bralinie

Artykuł z „Przewodnika Katolickiego”
Zdjęć: 5
Dokumentów: 1

Pochodzenie

Jan Rybark urodził się 24 czerwca 1884 roku w Bralinie. Jego rodzicami byli Zuzanna z domu Jańska i Andrzej Rybark. Miał dwóch braci: Józefa i Alberta oraz trzy siostry: Monikę, Marię i Franciszkę. Dzieciństwo spędził w Bralinie, pomagał rodzicom w pracach rolniczych na gospodarstwie.

Dzieciństwo i edukacja

Jan (Hanys) Rybark ukończył Szkołę Powszechną w Bralinie i średnią szkołę rolniczą w Trzebnicy. Po ukończeniu tej szkoły chciał uczęszczać do seminarium duchownego, lecz niestety rodzice nie wyrazili na to zgody, ponieważ potrzebowali jego pomocy w prowadzeniu dużego gospodarstwa.

Rodzina

W 1914 r. ożenił się z Anną Grycman pochodzącą z Ciecierzyna. Razem prowadzili gospodarstwo. Mieli pięcioro dzieci: Marię, Jolantę, Egona, Jana i Annę. Hanys Rybark nie czuł się rolnikiem. Zamiast pracować w polu, przy żniwach, uciekał do swojego pokoju i pisał artykuły do gazet.

Działalność

Był aktywnym działaczem narodowym i społecznym. Razem z innymi miłośnikami ziemi bralińskiej, ks. Tomaszem Gabrielem i Benedyktem Jańskim, opracował memorandum o polskości ziemi sycowskiej dla komisji alianckiej działającej na Górnym Śląsku. Jego działania polegały na tym, że uświadamiał ludziom ich korzenie, budził świadomość, że są Polakami i zbierał podpisy mieszkańców. Jan Rybark był prezesem Towarzystwa Czytelni Ludowych, współzałożycielem Ochotniczej Straży Pożarnej w Bralinie. Spisał dzieje swej rodzinnej miejscowości w książeczce pt. „Bralin”, wydanej w rocznicę 1936 roku w Kępnie jako bezpłatny dodatek do ,,Nowego Przyjaciela Ludu”. Książka ta powstała dzięki wpływom i doświadczeniu brata, Józefa Rybarka, który doszukiwał się korzeni swego rodu. Poszukiwał w archiwach starych dokumentów, a także skrupulatnie spisywał wszystko, co miało związek z Bralinem. Książka zawiera najważniejsze informacje o Bralinie, od roku 1136 aż do 1936. Oprócz rysu historycznego znajdziemy w niej także ciekawostki. Hanys Rybark pisał liczne artykuły historyczne do „Nowego Przyjaciela Ludu” w Kępnie oraz „Przewodnika Katolickiego”.

W wolnym czasie rysował. Przez lata skrzętnie zbierał świadectwa polskości Śląska-stroje regionalne,rzeźby, pamiątki z okolicy. Wszelkie zebrane bogactwa gromadził we własnym domu, to właśnie tam powstało pierwsze regionalne muzeum. W 1939 roku, w pomieszczeniach Urzędu Gminy, miało powstać Śląskie Muzeum Regionalne. Wybuch wojny zniweczył te plany, wszystkie pamiątki uległy zniszczeniu lub zaginęły.

Znaczenie postaci

Jan Rybark – miłośnik polskiej ziemi i wielki patriota stanowił duże zagrożenie dla okupantów. Jego nazwisko znalazło się na czarnej liście i zginął 1 września 1939r. Został rozstrzelany przez Niemców na schodach własnego domu. Pochowany w Bralinie.

W Bralinie jest ulica Jana Rybarka, jego portret znajduje się w sali posiedzeń Urzędu Gminy w Bralinie, a w siedemdziesiątą rocznicę jego urodzin Poczta Polska wydała kartkę okolicznościową poświęconą pamięci tego wielkiego człowieka.


Kalendarium:

  • 1939 ― Śmierć bohatera
  • 1884 ― Narodziny bohatera
  • 1936 ― Wydanie monografii Br...

Cytaty:

  • „Jan Rybark był wspania...”
  • „Nie był typowym rolnik...”

Źródła:

  • Jan Rybark korzystał z...
  • Nikt im iść nie kazał ...
  • Rysunek Hanysa Rybarka

Zobacz też: