Józef Rokiczan

ur. 30 września 1904
zm. 02 października 1979
Szkoła Podstawowa w Sławoszewie z siedzibą w Parzewie

Zdjęć: 6

Urodzony 30.09.1904 r. w miejscowości Kończuga w powiecie przeworskim, w województwie lwowskim. Dzieciństwo spędził we Lwowie, gdzie pracował jego ojciec.

Szkołę średnią – Seminarium Nauczycielskie, ukończył Krośnie nad Wisłokiem. Po ukończeniu szkoły wraz z grupą nauczycieli galicyjskich przybył do Wielkopolski.

Od 1.08. 1925 r. podjął pracę w Szkole Powszechnej w Golinie, w powiecie jarocińskim. W 1928 r. w drodze konkursu objął stanowisko kierownika szkoły w Sławoszewie. W 1932 roku ożenił się z Eleonorą Jarmusz, z którą miał córkę Zofię. W nowej placówce włączył się w prace społeczne. Wszedł w skład Zarządu Kasy Pożyczkowej, współpracował z chórem wiejskim i Towarzystwem Czytelni Ludowych.

Do roku 1930 w Sławoszewie były 2 szkoły – polska w Sławoszewie a niemiecka w Parzewie, która kształciła przyszłych gestapowców i V kolumnę. Nauczycielami byli Niemcy a uczniami tylko „rasowi” Niemcy. Dochodziło ciągle do spięć i zatargów, które krzywdziły polską młodzież.

Józef Rokiczan doprowadził do likwidacji niemieckiej placówki, w efekcie czego wszyscy musieli chodzić do polskiej szkoły w Sławoszewie i uczyć się języka polskiego. Niemcy tego mu nie darowali. Gdy tylko Polska w 1939 r. upadła mścili się na jego rodzinie i szukali go. Skonfiskowali cały jego majątek (gospodarstwo rolne w Lubinii Małej, wyposażenie domu w Sławoszewie itp.), a żonę i córkę wywieziono w rejony Rzeszowa. Mieszkańców Sławoszewa, którzy współpracowali z Rokiczanem – zaraz we wrześniu rozstrzelali, m.in. 3 synów p. Chudzińskiego.

24.08.1939 r. został powołany do 70 Pułku Piechoty w Pleszewie i brał udział w kampanii wrześniowej. 22 września w okolicach Włodzimierza dostał się do niewoli radzieckiej. Po selekcji jeńców został skierowany do pracy, najpierw w Olecku, potem w Brodach. Na krótko przed wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej został skierowany do Kazachstanu. Po ogłoszeniu amnestii w wyniku porozumienia polskiego rządu emigracyjnego z rządem radzieckim 28 sierpnia 1941 r. wstąpił do wojska gen. Władysława Andersa. Stąd 1.03.1942 r. skierowany został na kurs w Szkole Podchorążych, po którym mianowany został na stopień porucznika. Po opuszczeniu ZSRR przez Armię Polską przez Iran, Irak, Syrię, Palestynę, Egipt dotarł do Włoch. W składzie II Korpusu , 4 Kresowej Dywizji Piechoty, 10 Wołyńskim Batalionie Strzelców pełnił funkcje kwatermistrza. W maju 1944 r. brał bezpośredni udział w bitwie pod Monte Cassino i zgodnie z rozkazem, czuwał nad bezpieczeństwem korespondenta wojennego Melchiora Wańkowicza. Następnie uczestniczył w zdobyciu Anakony i Bolonii.

Po zakończeniu wojny wraz z tysiącami polskich żołnierzy znalazł się w Anglii. W czerwcu 1947 r. powrócił do kraju i podjął pracę kierownika Szkoły Podstawowej w Sławoszewie. Pracując zawodowo ukończył studia na kierunku geografia.

Przez cały okres pracy włączył się aktywnie w życie wsi i środowiska. Był radnym Gromadzkiej Rady Narodowej w Sławoszewie. Przez 3 kadencje był Członkiem Komisji Oświaty i Kultury w Kotlinie. Pracował w Zarządzie Spółdzielni Mleczarskiej w Pleszewie i Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Kotlinie. Był wybierany do Zarządu Kółka Rolniczego w Sławoszewie. Do połowy lat pięćdziesiątych sprawował funkcje prezesa Ogniska ZNP w Kotlinie, a przez dwie kadencje był członkiem Zarządu ZNP w Jarocinie. W 1965 r. wszedł w skład Komisji Opieki nad Zabytkami w Jarocinie.

W 1970 r., po 45 latach pracy przeszedł na emeryturę i zamieszkał wraz z rodziną w Lesznie.

Za udział w walkach odznaczony został: Krzyżem Walecznym, Srebrnym Krzyżem z Mieczami, Krzyżem Monte Cassino, Medalem za Wojnę 1939-1945, Gwiazdą Italii, Angielskim Medalem Obrony. Złotą Odznakę ZNP i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski otrzymał dopiero na emeryturze.

Zmarł 2.10.1979 r. i został pochowany na leszczyńskim cmentarzu.


Kalendarium:

  • 1904 ― Narodziny bohatera
  • 1979 ― Śmierć bohatera

Źródła:

  • Wywiad

Zobacz też: