Władysław Grabski

ur. 04 lipca 1867
zm.
Szkoła Podstawowa w Sławoszewie z siedzibą w Parzewie

Zdjęć: 1

Grabski Władysław wybitny działacz niepodległościowy, polityczny i społeczny , parlamentarzysta niepodległej Polski, jarociński delegat na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu 3 – 5 grudnia 1918r., agronom, właściciel Kurcewa, powiat Jarocin.
Urodził się 4 lipca 1867 r. w La Coree (depart. Loire) we Francji. Syn Juliusza, oficera z 1848 r., emigranta z Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Władysławy z Chrzanowskich.
Ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu, a następnie zdobył tytuł inżyniera w Szkole Dróg i Mostów w Paryżu.
Po powrocie do kraju pracował jako inżynier meliorant m.in. w Gołuchowie powiat Pleszew, a po kupnie w połowie 1903r. Kurcewa (powiat Jarocin), poświęcił się rolnictwu i polityce.
W kampanii wyborczej do parlamentu niemieckiego, uczestniczył w pracach lokalnego komitetu wyborczego w Gołuchowie oraz na powiatowych wiecach wyborczych w Pleszewie.
Następnie brał udział w pracach polskiego powiatowego komitetu wyborczego w Jarocinie.
Aktywnie współpracował z działaczami niepodległościowymi działającymi wówczas w Jarocinie m.in. z przewodniczącym powiatowego komitetu wyborczego Tomaszem Jachowskim (1860 – 1934), Franciszkiem Basińskim (1858 – 19420), dr Ludwikiem Klinkowskim (1875 – 1924), Janem Wróblewskim (1877 – 1949), dr Leonem Idaszewskim (1878 – 1956), Bogumiłem Hebanowskim (1870 – 1955).
Aktywnie uczestniczył w pracach organizacji rolniczych w powiecie jarocińskim oraz w Wielkopolsce. Był członkiem Rady Związku Ziemian w Poznaniu oraz Zarządu Centralnego Towarzystwa Gospodarczego Wielkiego Księstwa Poznańskiego,. W 1913r. pełnił funkcję prezesa Zarządu Kółka Rolniczego w Sławoszewie, powiat Jarocin. Był członkiem Sejmiku Powiatowego w Jarocinie.
Od początku XX w. pisał artykuły o tematyce rolniczej i politycznej do „Ziemianina”, „Poradnika Gospodarczego”, „Dziennika Kujawskiego”, „Orędownika”.
Politycznie związany początkowo z wielkopolskim ruchem ludowym, kierowanym przez Romana Szymańskiego (1840 – 1908), a później Ligą Narodową i Stronnictwem Narodowo – Demokratycznym. W 1912 r. należał do grona założycieli Centrum Obywatelskiego w Poznaniu, ugrupowania ziemiańskiego głoszącego ideologię i politykę narodowej demokracji. W latach 1912 – 1920 pełnił funkcję prezesa Centrum. Jako prezes opublikował protest przeciw wielkopolskim ziemianom, biorącym udział w przyjęciu na zamku cesarskim w Poznaniu w 1913r.
W latach 1912 – 1913 był członkiem Centralnego Komitetu Wyborczego na Wielkie Księstwo Poznańskie. Po wybuchu I wojny światowej uczestniczył w pracach tajnego Koła Międzypartyjnego zaboru pruskiego i brał udział w zjazdach międzydzielnicowych np. w Krakowie w 1916 r. jak i w spotkaniach w Lozannie: Agencji Polskiej, Tymczasowego Komitetu Obywatelskiego, Komitetu dla Bezdomnych Polaków. Współuczestniczył w założeniu Polskiego Komitetu Narodowego w Szwajcarii.
Od czerwca 1918 r. aktywnie uczestniczył w pracach konspiracyjnych w Jarocinie mających na celu przygotowanie Polaków do przejęcia władzy po upadku Niemiec. Był współtwórcą tajnego – powstałego pod koniec lipca 1918 r. – Powiatowego Komitetu Obywatelskiego w Jarocinie, którego prezesem został dr Bogumił Hebanowski z Brzóstkowa, zastępcą – ks. Ignacy Niedźwiedziński (1875 – 1941), sekretarzem – Euzebiusz Basiński a skarbnikiem – Piotr Sebel. Pomógł w zorganizowaniu zebrań i przeprowadzeniu wyborów delegatów na Sejm Dzielnicowy, który odbył się w Poznaniu w dniach 3-5 grudnia 1918 r. Grabski został wybrany delegatem powiatu jarocińskiego na Sejm Dzielnicowy do Poznania i wszedł w skład Naczelnej Rady Ludowej.
W 1919 r. przewodniczył Powiatowemu Komitetowi Wyborczemu w Jarocinie z ramienia Prowincjonalnego Komitetu Wyborczego w czasie wyborów do Sejmu Ustawodawczego. Został wybrany w 1919 r. posłem na Sejm Ustawodawczy z listy nr 1 (Zjednoczone Stronnictwa Narodowe) w Poznańskim Okręgu Wyborczym II (Gniezno). Był członkiem klubu poselskiego Związek Sejmowy Ludowo – Narodowy i pracował w komisji komunikacyjnej (referent), regulaminowej i nietykalności poselskiej.
W wyborach 1922 r. został senatorem na I kadencję 1922 – 1927. Był członkiem klubu Związku Ludowo – Narodowego i pełnił początkowo (1922 r.) funkcję wiceprezesa a następnie prezesa. Pracował w komisjach: spraw zagranicznych i wojskowych.
Grabski ożenił się z Jadwigą Oświecimską i miał trzy córki Helenę, Marię, Emilię oraz syna Feliksa.
Zmarł 25.09.1927 r. w Krakowie. Pochowany został na cmentarzu przykościelnym w Czerminie, powiat Pleszew (parafia dla Kurcewa).







Kalendarium:

  • 1867 ― Narodziny bohatera
  • 1927 ― Śmierć bohatera

Źródła:

  • Fakty Jarocińskie 2003...
  • Jarociński Słownik Bio...
  • Powstańcy Wielkopolscy...
  • Przegląd wielkopolski ...
  • Wywiad z Teresą i Kazi...
  • Zygmunt Kaczmarek Wojc...
  • „Jarocińscy powstańcy ...
  • „Pierwszy parlamentarz...

Zobacz też: