Stefan Kado

ur. 1901
zm. 1944
Zespół Szkól w Margoninie - Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika

Zdjęć: 14

Narodziny

Stefan Kado urodził się 1 sierpnia 1901 roku w Margoninie jako syn Jakuba i Marianny z Florianowiczów primo voto Bucholtz.
Był najmłodszy z dziesięciorga dzieci państwa Kado. Miał pięciu braci: Maksymiliana, Edmunda, Władysława, Jana, Franciszka oraz cztery siostry: Salomeę, Annę, Agnieszkę i Stanisławę.

Edukacja

Edukację rozpoczął w szkole w Margoninie. Z przedmiotów szkolnych najbardziej lubił historię. Pragnął zostać nauczycielem. Dlatego też po ukończeniu szkoły podstawowej naukę kontynuował w Seminarium Nauczycielskim w Rogoźnie. Niestety, po dwóch latach nauki zmarł prowadzący gospodarstwo starszy brat Stefana. Jego śmierć zmusiła go do porzucenia nauki w seminarium. Stefan wrócił do Margonina i przejął gospodarstwo po zmarłym bracie.

Młodość

Stefan Kado prowadził gospodarstwo rolne do wybuchu II wojny światowej. Oprócz codziennych zajęć związanych z gospodarstwem często brał udział w zawodach konnych. Jego najlepszym koniem była klacz „Liza”. To na niej wygrał wiele zawodów. Młody Stefan nie pozostał obojętny na sprawy narodowo-wyzwoleńcze. Aktywnie włączył się w odbudowę państwa polskiego.
Jako siedemnastoletni młodzieniec uczestniczył w powstaniu wielkopolskim. 11 stycznia 1919 roku wziął udział w słynnej akcji zdobycia mostu na Noteci pod Białośliwiem. Zniszczenie mostu zabezpieczyło teren na południu od rzeki przed atakami Niemców działających po drugiej stronie Noteci.
W 1921 r. został powołany do Straży Granicznej. Po dwóch latach zwolniono go do cywila.
Stefan Kado należał do Straży Pożarnej. W wolnych chwilach uczestniczył także w zajęciach koła teatralnego, które dwa razy w roku wystawiało przygotowane sztuki. Był także jednym z braci Bractwa Strzeleckiego. W roku 1931 ożenił się z Joanną z d. Bonikowską.

Lata późniejsze

Do 1939 roku prowadził gospodarstwo rolne w Margoninie. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do służby w Policji Państwowej w Chodzieży jako funkcjonariusz pomocniczy. W dniach od 1 do 10 września 1939 roku był konwojentem internowanych Niemców z powiatów nadgranicznych: Oborniki, Czarnków i Chodzież. Wraz z grupą 27 konwojentów doprowadził kolumnę 672 internowanych do miejscowości Mory pod Warszawą. W roku 1940 został aresztowany przez Gestapo i osadzony w areszcie śledczym przy ulicy Młyńskiej w Poznaniu. Oskarżono go o spowodowanie obrażeń ciała i śmierci konwojowanych Niemców. Po rocznym procesie 4 września 1941 roku został przez niemiecki Sąd Specjalny uniewinniony. Półtora roku później został ponownie aresztowany. Chcąc pomóc koledze, naruszył wprowadzony przez Niemców zakaz uboju zwierząt. Po przeprowadzonym dochodzeniu i krótkim procesie został skazany, a następnie zesłany do obozu pracy w Mirov w Czechach.
Stefan Kado zmarł z wycieńczenia 11 lipca 1944 r. Dwa dni później został skremowany w obozowym krematorium.
Miał czworo dzieci: Zdzisławę Marię (ur. 1933 r.), Mariana (ur. 1935 r.), Elżbietę (ur. 1939 r.) i Jerzego (ur. 1941 r.).

Dzisiaj

Po Stefanie Kado pozostała dość liczna rodzina i wciąż żywa pamięć o jego życiu i dokonaniach.
Przy drodze do Białośliwia znajduje się obelisk upamiętniający zdobycie przez powstańców strategicznego miejsca, jakim był wtedy most. Wśród wymienionych na obelisku osób jest nazwisko Stefana Kado, młodego margoninianina .



Bibliografia

1. W. L. Janiszewski, Znani i nieznani, Poznań 2008.
2. Rozmowy, wywiady z Jerzym Kado, synem Stefana.

Kalendarium:

  • 1901 ― Narodziny bohatera
  • 1919 ― Udział w powstaniu wi...
  • 1944 ― Śmierć bohatera

Zobacz też: