Pochodzenie i dzieciństwo.
Adam Mendyka urodził się 15 września 1897 roku w Książu Wielkopolskim. Był najstarszym dzieckiem z siedmiorga rodzeństwa. Kiedy ukończył 6 lat zaczął chodzić do szkoły. Ponieważ Polska była jeszcze wówczas pod zaborami, była to szkoła niemiecka. Tam nauczyciel polskiego pochodzenia Grzegorzewski zabraniał dzieciom mówić po polsku. Mały Adam nie chciał przestrzegać zaleceń nauczyciela dotyczących ojczystej mowy, za co często otrzymywał rozliczne kary. „On zabraniał, ale ja i tak na przekór jemu mówiłem po polsku”, wspominał później. Po przeprowadzce do Chromca nauczycielem Adama Mendyki był Niemiec, który miał za żonę Polkę i pomimo tego, że w jego domu używano tylko języka niemieckiego, nie zabraniał dzieciom mówić po polsku.
Działalność zawodowa i udział w I wojnie światowej.
Po ukończeniu szkoły nie było dla niego pracy w okolicy, dlatego też wyjechał do Niemiec, gdzie pracował w koksowni. Tam zastał go wybuch I wojny światowej. W wieku 16 lat Niemcy zmobilizowali Adama Mendykę i wcielili do armii. Został wysłany na front do Francji, gdzie walczył przeciwko Anglikom. Nie trwało to długo dlatego, że dostał się tam do angielskiej niewoli, w której spędził trzy lata. W ten sposób resztę wojny spędził w obozie jenieckim w Calais. „W tym czasie nauczyłem się języka angielskiego. Gdy powstała armia generała Hallera w Paryżu, chciałem się tam przedostać, ale nas Anglicy nie chcieli puścić. Dopiero gdy przyjechał ważny delegat z Polski utworzyć armię na terenie Anglii, zgłosiłem się wraz z dwoma tysiącami innych chętnych i przypłynęliśmy do Gdańska, żeby walczyć o niepodległą Polskę” – wspominał.
Udział w Powstaniu Wielkopolskim i wojnie polsko – bolszewickiej.
Po powrocie do Polski brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, a potem nie przestał walczyć, ponieważ wybuchła wojna polsko – bolszewicka. Brał czynny udział w walkach w latach 1919 – 1920. Wspominał, że zginęło wówczas dużo z jego kolegów, a i on sam bywał wielokrotnie pod ciężkim ostrzałem bolszewickim: „goniliśmy Ruskich aż do Berezyny. Od Berezyny to oni z kolei gonili nas, aż do Warszawy. Przed Warszawą otoczyli nas na rzece Wieprz, ale Piłsudski zorganizował nową armię i znowu ruszyliśmy na Rosjan”. Adam Mendyka brał udział w najważniejszej bitwie tej wojny nazwanej „cudem nad Wisłą”. Po zakończonych walkach na uroczystej paradzie w Bydgoszczy, sam marszałek Piłsudski dziękował i gratulował mu udziału w walce.
Dalsze losy.
Po wojnie już w niepodległej Polsce ponownie nie mógł znaleźć dla siebie pracy i wyjechał do Francji, gdzie pracował w kopalni do roku 1927. Powrócił wówczas do Polski, a znajomość języków obcych, którą nabył w wojennych czasach, (znał wówczas dobrze język francuski, angielski, niemiecki i słabiej rosyjski) przydała mu się w pracy konduktora pociągów międzynarodowych. Później do emerytury przez trzydzieści dwa lata pracował na kolei w Chociczy, a przez ostatnie lata pracy zawodowej jako dyżurny ruchu. W czasie II wojny światowej, podczas okupacji, chciano zrobić go volksdeutschem. Okupanci szukali nawet jego niemieckich przodków, ale niczego nie znaleźli. On sam zawsze powtarzał, że jest i będzie Polakiem. Dzięki pracy na kolei otrzymał od władz okupacyjnych dokument, że ani on, ani jego rodzina nie zostaną przesiedleni.
Przez całe swoje dorosłe życie mieszkał w Boguszynie razem z żoną Franciszką, tam właśnie rodziły się jego dzieci. Doczekał się pięciorga wnuków, dziewięciorga prawnuków i jednego praprawnuka. Adam Mendyka zmarł 27 lipca 2004 roku w wieku 107 lat.
Znaczenie postaci.
Tak się złożyło, że życie człowieka, który żył w trzech stuleciach, splotło się z burzliwymi dziejami naszej Ojczyzny. Za swoje czyny związane z odbudową państwa polskiego, Adam Mendyka otrzymał stopień oficerski, po siedemdziesięciu latach od tych wydarzeń , już w III Rzeczpospolitej, został także uhonorowany Krzyżem Walecznych. Był jednym z ostatnich żyjących Powstańców Wielkopolskich. Za udział w powstaniu otrzymał osobiste podziękowania od wojewody poznańskiego Włodzimierza Łęckiego. W 1999 roku Adam Mendyka otrzymał od premiera Jerzego Buzka pamiątkową szablę ułańską z grawerowaną dedykacją na głowni „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród” oraz „Prezes Rady Ministrów Jerzy Buzek bohaterowi walk o niepodległość Polski w 80 rocznicę Powstania Wielkopolskiego”.
Żródła:
„Wiadomości Lokalne” kwiecień 1999
„Magazyn itp” nr 27, 2 października 1998
Głos Wielkopolski” wrzesień 2002
„Wiadomości Lokalne” lipiec 2009
Wywiad z rodziną bohatera