Pochodzenie

Baltazar Juszczak urodził sie 31 grudnia 1899 r. w Saczynie, maleńkiej wsi w gminie Godziesze Wielkie, w powiecie kaliskim. Kiedy przyszedł na świat te tereny były pod zaborem rosyjskim. Jego rodzice Szymon i Barbara (z d. Nosak) Juszczakowie byli rolnikami, mieli gospodarstwo we wsi Saczyn, które stanowiło jedyne źródło utrzymania dla licznej rodziny.

Dzieciństwo

Baltazar Juszczak dzieciństwo spędził na wsi pomagając rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa, tu dorastał, tutaj się bawił, ale przede wszystkim pracował, tak jak każde dziecko na wsi. W tym samym miejscu dziś mieszka jego najbliższa rodzina. Dzieciństwo jednak małego Baltazara różniło się od dzieciństwa współczesnych dzieci. Nie było telewizji, radia, kolorowych zabawek,dzieci same wymyślały sobie zabawy, ale większość z nich musiała przede wszystkim od najmłodszych lat pomagać rodzicom.

Edukacja

Nikt z rodziny nie wie, czy bohater ukończył jakąś szkołę, nie zachowały sie na ten temat żadne dokumenty. Dorastał w czasie, gdy Polska była pod zaborami, wieś Saczyn była pod zaborem rosyjskim, świadczą o tym wpisy w języku rosyjskim w księgach parafialnych. Zaborcy nie zależało na edukacji Polaków, na wsi nie było szkoły. Dzieci uczyły się w tajemnicy przed władzą. W prywatnych domach, ci którzy umieli czytać i pisać, uczyli kolejne pokolenia. Tak było również w Saczynie. Baltazar Juszczak nauczył się czytać i pisać, pisał do rodziny listy w czasie wojny. O tym, że potrafił pisać dowodzą podpisy w księgach parafialnych. Jednak jego edukacja na tym się skończyła.

Dorosłość

Baltazar Juszczak założył rodzinę, ożenił się z Józefą Juszczak z d. Łuczak 28 stycznia 1930 roku, wdową po Macieju Juszczaku mieszkanką również wsi Saczyn. Ślub zawarli w kościele parafialnym w Chełmcach, sakramentu udzielił im ksiądz Michał Koźbiał. Przed ślubem zawarli umowę przedślubną u rejenta Aleksandra Rudzkiego w Kaliszu 29 listopada 1929 roku (numer umowy 1850). Po ślubie prowadził z żoną małe dospodarstwo w Saczynie (jego rodzinnej wsi), nie miał dzieci.

Czasy okupacji

Okres I wojny światowej i czas odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. młody Baltazar przeżył w swojej wsi, był wtedy za młody, by wziąć aktywny udział w walce o odzyskanie wolności. Kiedy jednak w 1939 roku pojawiło się widmo kolejnej wojny Baltazar Juszczak opuszcza żonę, rodzinę i wyrusza bronić swojej ojczyzny. W tej drodze miała go wspierać Matka Boska, której obrazek nosił zawsze przy sobie, a na szyi medalik z jej wizerunkiem.

24 lipca 1939 został zmobilizowany do oddziałów Obrony Narodowej.

Etap drugi

Jego udział w kampanii wrześniowej zostaje brutalnie przerwany i 25 września 1939 trafia do niewoli w Związku Radzieckim. Dwa kolejne lata spędzi w niewoli w odległym Związku Radzieckim. Po napaści na Polskę 17 września 1939 roku władze radzieckie przymusowo wywiozły w głąb ZSRR – według różnych szacunków – od 550 tys. do 1,5 mln Polaków, zarówno jeńców wojennych jak i cywili. Uwięziono ich w obozach, więzieniach i łagrach. Po napaści III Rzeszy na ZSRR w czerwcu 1941 roku nastąpiła zmiana w stosunkach polsko-radzieckich. Dzięki zawartemu układowi Sikorski–Majski władze radzieckie wydały 12 sierpnia dekret o amnestii dla polskich obywateli, zwalniający ich z obozów. Dwa dni później podpisano umowę o formowaniu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Pod dowództwem gen. Władysława Andersa polska armia tworzyła się m.in. w Buzułuku.

Służba wojskowa w armii gen. Władysława Andersa

1941 r. – Baltazar Juszczak wstępuje w Buzułuku do tworzącej się tam armii pod dowództwem generała Władysława Andersa. Kapral Baltazar Juszczak znów służy w polskiej armii.

8 listopada 1941 r. kapral Juszczak jest w miejscowości Buzułuk – służy w 350 kompanii materiałowej, pełni tam funkcję pomocnika magazyniera. Magazyny mieściły się pod gołym niebem na terenie sowieckiego elewatora zbożowego. Personel mieszkał w prywatnych domach, jednak warunki atmosferyczne są bardzo trudne, bo temperatury spadają do – 40 stopni C.

Od 17 lutego 1942 roku składnica zostaje przeniesiona do Uzbekistanu. Pomiędzy 25 lutego 1942 a 21 sierpnia 1942 r. stacjonują w miejscowości Jangi–Jul. Tutaj mieszkają pod namiotami.

30 sierpnia 1942 r. wyjeżdżają do Iranu do miasta Pahleui, a stamtąd do Iraku w rejon miasta Khanquin.

5 kwietnia 1942 r. przenoszą się do Kirkuku. Kapral Juszczak należy do plutonu materiałowego. Jego zadaniem było:

– obsługa Kolejowej Stacji Zaopatrywania Kirkuk,

– obsługa Składu Materiałowego,

– obsługa sklepu oficerskiego.

W 1943 r. przenoszą się do Palestyny (Bejt- Jirja). Do 4 grudnia 1943 na rozkaz dowódcy przebywają na urlopie. 30 grudnia 1943 roku zostaja przerzuceni do Włoch statkiem Highland Brigade.

8 stycznia 1944 r. – port Taranto – stamtąd pieszo przenoszą się osiem kilometrów do Santa Teresa, gdzie stacjonują do końca lutego 1944

W marcu 1944 przenoszą się do Ripalimosoni, później do Varano, Bibiena, Arezzo.

Od 11 do 29 maja 1944 r. 2 Korpus uczestniczył w czwartej bitwie o przełamanie Linii Gustawa. Jego zadanie polegało na zdobyciu górskich umocnień między Cassino i Passo Corno.

Dowódca 2 Korpusu Polskiego rozkazem No.45/45 awansował kaprala Baltazara Juszczaka do stopnia plutonowego (1 kwietnia 1945 r.).

15 listopada 1946 w kronikach 350 kompanii pojawia się zapis, który potwierdza, iż plutonowy Baltazar Juszczak odbył Kampanię Włoską od 1 stycznia 1944 do 2 maja 1945 r.

11 grudnia 1946 r. 350 kompania wyjechała do Wielkie Brytanii.

25 kwietnia 1947 r. Baltazar Juszczak został odesłany do Obozu Repatriacyjnego w celu powrotu do kraju.

24 czerwca 1947 r. powrócił do Polski.

Po powrocie do ojczyzny szybko przyjechał do swojej rodzinnej wsi Saczyn, do żony, do rodziny i zajął się pracą na gospodarstwie, ale nie cieszył się długo życiem wśród rodziny, w wolnej Polsce, bowiem dwa lata po powrocie zmarł pozostawiając po sobie ogromny żal i smutek. W aktach parafialnych zapisano, iż przyczyną śmierci była choroba serca. Zmarł 28 grudnia 1949 roku, pochowany został na cmentarzu parafialnym w Chełmcach 31 grudnia 1949 roku w dniu swoich urodzin.

Zasługi i odznaczenia

Na Podstawie rozkazu naczelnego Wodza celem upamiętnienia i uhonorowania czynów oręża polskiego żołnierza na ziemi włoskiej nadaje Baltazarowi Juszczakowi Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino.

Szef służby materiałowej 2 Korpusu Polskiego rozkazem z dnia 29 grudnia 1945 r. nadał Gwiazdę za wojnę 1939-1945; Gwiazdę Italii Baltazarowi Juszczakowi.

Na podstawie dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o ustanowieniu Medalu Wojska oraz zarządzenia Szefa Sztabu Głównego Dowódca 2 Korpusu rozkazem z dnia 14 kwietnia 1946 nadał Medal Wojska po raz pierwszy Baltazarowi Juszczakowi.

Na podstawie rozkazu Dowództwa 2 Korpusu z dnia 24 września 1946 r. i Statutu Odznaki Pamiątkowej 2 Korpusu oraz na wniosek komisji wyznaczonej rozkazem Kompanii Materiałowej nadał Odznakę 2 Korpusu plutonowemu Baltazarowi Juszczakowi.

Za obronę sanktuarium w Loreto odznaczony Krzyżem Loretańskim, a od papieża Piusa XII otrzymał Złoty Krzyżyk Jerozolimski.

Źródła:

Archiwum rodzinne.

Księgi parafialne parafii Chełmce.

http://pism.co.uk/C/C257I.pdf

http://pism.co.uk/C/C257III.pdf

http://pism.co.uk/C/C257II.pdf

http://pism.co.uk/C/C257IV.pdf

„W koronie” praca zbiorowa pod red. s. Bożeny Anny Flak i ks. Sławomira Kęszka, wyd. Edytor, Kalisz 2008.