Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Tylko ten, kto trwa w miłości Boga, jest spokojny.”

ks. Roman Kmiecik

ur. 26 lutego 1889
zm. 09 lipca 1946
Zespół Szkolno - Przedszkolny - Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi im. Henryka Sienkiewic

Zdjęć: 11

Pochodzenie i edukacja

Roman Kmiecik urodził się 26 lutego 1889 r. w Mieleszynie w powiecie wieluńskim. Obecnie jest to wioska położona w powiecie wieruszowskim. Wywodził się z chłopskiej rodziny, od kilku wieków zasiedziałej w Mieleszynie, wsi należącej niegdyś do Panien Cystersek z Ołoboku.
Od najmłodszych lat był głęboko religijnym dzieckiem, świadomym swego powołania.
Osoby, które miały wpływ na jego duchowy rozwój i wybór życiowej drogi, to miejscowy proboszcz ks. Stanisław Majewski, który poświęcił wiele czasu na jego edukację oraz Sławomir Czerwiński, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego. W trakcie nauki w Kaliszu, młody Roman mieszkał u jego matki na stancji.

Pierwsze doświadczenia duszpasterskie

W 1905 r. Roman Kmiecik wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku.
Wakacje spędzał zazwyczaj u księdza Majewskiego, który w tym czasie sprawował posługę duszpasterską najpierw w Licheniu, później w Kramsku.
Seminarium ukończył w 1911 r. i jako diakon wyjechał do Petersburga, gdzie zamierzał kontynuować naukę na tamtejszej Akademii Duchownej.
Niestety, nie pozwolił mu na to jego stan zdrowia. Po kilku miesiącach powrócił do Królestwa Polskiego. Tutaj w dniu 18 grudnia 1911 r. został wyświęcony. Natychmiast po tym wydarzeniu został wysłany na wikariat do Rzgowa pod Łodzią, a następnie do Dobrca pod Kaliszem (obecnie dzielnica tego miasta przy trasie do Ostrowa Wielkopolskiego). Kolejną jego parafią były Pabianice. Stamtąd jesienią 1915 r. został przeniesiony do Koła, gdzie do wakacji 1920 r. był prefektem gimnazjalnym. Zarządzał jednocześnie kościołem i klasztorem oo. Bernardynów. Zajmował się tym przez cztery lata, do czasu przybycia nowych zakonników.
W latach 1920-1923 był prefektem gminnym w Radomsku. W dziejach tego miasta zapisał się jako współzałożyciel i zastępca redaktora naczelnego „Gazety Radomskowskiej”. Wówczas to odkrył u siebie talenty: dziennikarski i kronikarski, co znalazło swój oddźwięk w jego późniejszym życiorysie.
Następstwem tego było objęcie na rok stanowiska dyrektora Księgarni Powszechnej i Drukarni Diecezjalnej we Włocławku. Przez trzy miesiące pełnił również obowiązki redaktora naczelnego „Słowa Kujawskiego”.

Probostwo w parafii Dobra

W październiku 1924 r. ksiądz Roman Kmiecik objął swoje pierwsze probostwo w parafii Dobra.
Zastąpił niezwykle zasłużonego dla tego miasteczka księdza kanonika Ludwika Sperczyńskiego, budowniczego obecnie istniejącego kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Tutaj miał możliwość wykazania się swoją ogromną kreatywnością.
W roli zarządcy parafii dobrskiej dał poznać się jako osoba kreatywna, pracowita i przedsiębiorcza. Potrafił poświęcić się całkowicie swojej pracy. Jego działania przyniosły dużo wymiernych korzyści dla dobrskiej wspólnoty. Jako proboszcz wykazywał dużą dbałość o świątynię. To dzięki niemu dokończono budowę nowego kościoła, którą rozpoczął ksiądz Ludwik Sperczyński. Oprócz dokończenia malowania wnętrza kościoła pod chórem i w kruchcie, domalowano sześć stacji Męki Pańskiej i ścianę za głównym ołtarzem. Dużą pomoc pieniężną okazał Adam Cerbst, burmistrz miasta Dobra, który swoim kosztem pomalował całe prezbiterium.

Działalność w środowisku lokalnym

6 stycznia 1925 r., z inicjatywy księdza Kmiecika powstało Koło Ligi Powietrznej Państwa, którego został prezesem. Niestety, zainteresowanie społeczeństwa działalnością w tej organizacji spadało z roku na rok. Ksiądz Kmiecik skomentował to, jak się później okazało, proroczymi słowami: „Jest to smutny dowód niezrozumienia tak ważnej sprawy, jaka jest obrona powietrzna i przeciwgazowa. Jeżeli i gdzie indziej jest podobnież, to może niezadługo być gorzki skutek obecnego zaniedbania, bo nasi nieprzyjaźni sąsiedzi łatwo z tego mogą skorzystać”. W efekcie działalność LOPP ograniczała się jedynie do corocznego organizowania „Tygodnia” tej organizacji. Pieniądze na ten cel pochodziły ze składek członkowskich. Dochody z imprez przeznaczane były m.in. na budowę lotnisk. Niestety i one sukcesywnie zmniejszały się.
2 lutego 1925 r., ksiądz Roman Kmiecik podjął się trudu reaktywowania dobrskiego Kółka Rolniczego. Jego założycielem w 1912 r. był ksiądz Ludwik Sperczyński. Początkowo w jego działalność zaangażowało się 25 osób. Kiedy za pośrednictwem Kółka zaczęto udzielać pożyczek krótkoterminowych, ich ilość znacznie wzrosła. Ksiądz Kmiecik objął jego prezesurę. Tak pisał: „Kółko dla swoich członków sprowadza wagonowo sól bydlęcą i sztuczne nawozy. Przy Kółku zorganizowała się sekcja maszynowa, która zakupiła: pięć siewników z bronami posiewnymi, trzy brony sprężynowe, kierat i wialnię. Kółko cały czas urabiało opinię o korzyściach drenowania i scalania gruntów. W bieżącym roku (1928), kilku członków założyło wzorowe ogrody. Liczba członków dosięga 45”.
Na jednym z posiedzeń Zarządu Kółka Rolniczego, zrodziła się inicjatywa założenia Spółdzielni Mleczarskiej. Zebranie założycielskie odbyło się 14 lutego 1926 r. Także tutaj na czele Zarządu stanął ksiądz Kmiecik. Otwarcie spółdzielni nastąpiło 1 maja 1926 r. Początkowo mleko odstawiało dziesięciu członków, ale ich liczba sukcesywnie wzrastała (do ponad 100).
Ksiądz Kmiecik był również inicjatorem utworzenia w Dobrej Banku Spółdzielczego. Zebranie 28 osobowej grupy założycielskiej odbyło się 16 października 1927 r. Otwarcie banku nastąpiło 20 listopada 1927 r. Pomysł księdza Kmiecika okazał się niezwykle trafny. Po niespełna rocznym istnieniu liczba jego członków wzrosła do 200, a obroty osiągnęły kwotę 779 606 zł. Pożyczek na sumę 74 993 zł, udzielono 170 osobom.
Działając na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego miasteczka, ksiądz Kmiecik nie zapominał o ewangelizacji swoich parafian. Dokonywał tego między innymi poprzez organizacje religijne. Pierwszą, którą stworzył krótko po objęciu probostwa, było Apostolstwo Modlitwy. Wkrótce działały dwadzieścia cztery piętnastoosobowe kółka, skupiające w swoich szeregach głównie dzieci. Dla ich członków ksiądz Kmiecik sprowadzał 145 egzemplarzy katolickiego pisma „Posłaniec Serca Jezusowego”.
Rok później zawiązało się stowarzyszenie misyjne „Dzieło Święte Dziecięctwa Pana Jezusa”. Trzy lata później, skupiało już 180 osób w piętnastu kołach.
W 1927 r. powstało drugie stowarzyszenie misyjne „Dzieło Rozkrzewiania Wiary”. W 1928 r. liczyło 80 członków, działających w dziesięciu kołach.
Każde koło otrzymywało sprowadzane przez księdza Kmiecika pismo „Pobudka Misyjna”.
Pamiętając o dużym doświadczeniu dziennikarsko-wydawniczym księdza Kmiecika, w 1927 r. powierzono mu ponownie stanowisko dyrektora Księgarni Powszechnej i Drukarni Diecezjalnej we Włocławku. Dobrski proboszcz aktywnie włączał się w dzieło edukacji miejscowego społeczeństwa, był obrońcą języka polskiego. Oprócz tego, że nauczał religii w miejscowej szkole powszechnej, był jednym z inicjatorów organizacji kursów dla dorosłych i starszej młodzieży. Odbywały się one w okresie zimowym, a uczestniczyli w nich głównie analfabeci i osoby bez pełnego wykształcenia podstawowego. Wspierał także organizację przedstawień dziecięcych, z których dochód przeznaczany był na doposażenie szkoły w pomoce naukowe. Ksiądz Kmiecik stał także na czele Dozoru Szkolnego.
W 1928 r. ksiądz Roman Kmiecik wydaje „Kalendarz Parafialny na rok 1929 dla Dobrej i okolicy”. Ta stukartkowa książka została opracowana przez niego dla uczczenia dziesięciolecia niepodległości Polski. Zawiera ona kalendarz gregoriański, z dołączonymi do każdego miesiąca żywotami świętych, przysłowiami, poradami gospodarczymi. Wymienia także najważniejsze dni świąteczne kalendarza żydowskiego. Najistotniejszym rozdziałem jest zawarty w nim obszerny rys historyczny miasta i dobrskiej parafii. Choć w przedmowie usprawiedliwia się, że brak czasu nie pozwolił mu na dokładniejsze opracowanie kalendarza, to obecnie jest on jednym z najważniejszych dokumentów ilustrujących historię Dobrej. Dotyczy to szczególnie okresu sprawowania przez księdza Kmiecika urzędu proboszcza parafii Dobra. Kalendarz zawiera również informacje na temat gminy Kowale Pańskie, tureckiego Starostwa, Urzędu Skarbowego oraz najistotniejszych przepisów prawnych. W części poradnikowej podaje terminy targów i jarmarków w trójkącie: Koło – Aleksandrów Łódzki – Sieradz; pisze o wpływie odżywiania na zdrowie. Kalendarz zawiera również reklamy polskich firm, działających na terenie Dobrej.
Ksiądz Kmiecik jest także autorem licznych publikacji z zakresu teologii. Zorganizował też bibliotekę parafialną i prowadził kronikę parafialną.
Miasteczko w Dobrej, na którego ówczesne i przyszłe losy miał olbrzymi wpływ, opuścił we wrześniu 1930 r.

Kilkadziesiąt kilometrów dalej

Z Dobrej ksiądz Roman Kmiecik przenosi się do Radziejowa. Tam obejmuje probostwo jednej z najstarszych na Kujawach parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W tym czasie otrzymuje bardzo ważne wyróżnienie, jakim jest honorowa odznaka „Za walkę o polską szkołę”.
Po roku, w 1931 r. obejmuje zaniedbaną parafię Tuliszków. Wprowadzony tam został przez księdza kanonika M. Włostowskiego – ówczesnego dziekana tuliszkowskiego, proboszcza z Russocic. Natychmiast po przybyciu zakasał rękawy i wziął się za odnawianie wnętrza kościoła i jego doposażania. Do pomocy zmobilizował liczne grono parafian.
Tutaj ksiądz Kmiecik zaczął tworzyć oddziały Akcji Katolickiej. Zorganizował tuliszkowski oddział Katolickiego Stowarzyszenia Mężów.
Jego praca w Tuliszkowie została doceniona już po kilku miesiącach przez ks. biskupa Karola Mieczysława Radońskiego, który w kwietniu 1932 r. złożył wizytację kanoniczną. 1 lipca 1933 r., ksiądz Roman Kmiecik zostaje mianowany dziekanem dekanatu tuliszkowskiego.

Nie tylko życie religijne rozwijał w Tuliszkowie ksiądz Kmiecik. Był też twórcą oddziału Ligi Morskiej i Kolonialnej. W tej parafii pozostawia także po sobie trwały ślad w postaci „Kalendarza Parafialnego na rok 1935”. Oprócz tematyki religijnej, zawarł w nim (podobnie jak w kalendarzu dobrskim) dużą ilość informacji na temat historii parafii i miasta Tuliszków. Choć wysoko ceniony przez parafian i przełożonych, także tutaj nie zagrzewa długo miejsca i w 1935 r. opuszcza parafię.

Ksiądz Roman Kmiecik był członkiem Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri (Księża Filipini). Było to stowarzyszenie księży, które wykonywało posługę kapłańską. Cechowała ich umiejętność głoszenia kazań, umiłowanie kultu eucharystycznego i nabożeństwa do Matki Bożej, udzielanie sakramentów ze szczególną sumiennością, zwłaszcza spowiedzi. Ważna była również staranność, z jaką kapłan filipiński kierował się w oddawaniu czci Boga, przywiązywali uwagę do piękna świątyni (polichromia w kościele dobrskim) i celebrowania obrzędów liturgicznych. Cechą charakterystyczną każdego domu filipińskiego było troskliwe i staranne zajmowanie się młodzieżą (Stowarzyszenia Młodzieży w parafiach Dobra i Tuliszków). Domy Kongregacji były zorganizowane pod Gostyniem w Świętej Górze, Studziannej (pomiędzy Łodzią a Radomiem) i Tarnowie. W 1931 r. domy te powołały Unię, która pozwoliła stworzyć tymczasowe regulacje (tzw. artykuły), określające zasady organizacji Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri w Polsce. Z tego okresu pochodzi fotografia grupy księży, którzy tworzyli Unię, a wśród nich księdza Romana Kmiecika.

Po Tuliszkowie, ksiądz Kmiecik prawdopodobnie pełnił swą posługę w jednym z wyżej wymienionych domów Kongregacji, ze wskazaniem w pierwszej kolejności na Świętą Górę. Wiadomo też, że przebywał w Studziannej. Następnym etapem w życiu proboszcza był Stary Oleksiniec na Wołyniu (grudzień 1938), nieopodal Krzemieńca (tego samego Krzemieńca, w którym urodził się Juliusz Słowacki). W opinii wielu, w pracy duszpasterskiej osiągnął bardzo dobre wyniki dzięki swej subtelności i pracowitości.
W 1941 r. pomimo okupacji radzieckiej, a następnie okupacji niemieckiej, do maja 1943 r. ksiądz Kmiecik prowadził pracę duszpasterską na Wołyniu (Stary Oleksiniec). Przez pewien czas w 1942 r. obsługiwał również sąsiednią parafię Kołodno. Wiemy z historii, że rok 1943 r. był tragiczny dla Polaków mieszkających na Wołyniu. Działania Ukraińskiej Armii Powstańczej doprowadziły do licznych ataków na ludność pochodzenie polskiego. Ksiądz schronił się z Wiśniowcu Nowym w klasztorze Karmelitów Bosych. W czerwcu 1943 r. ksiądz znalazł schronienie w domu Kongregacji w Tarnowie, a później przeniósł się do Studziannej.
Po przejściu działań wojennych w 1945 r. ze Studziannej przeniósł się do Świętej Góry, by obsługiwać sąsiednią parafię Wielkie Strzelce.
W 1946 r. ksiądz Kmiecik tymczasowo administruje parafię Psary. W tym samym roku obejmuje parafię Stawiszyn.
Nowym probostwem nie cieszy się długo, umiera nagle w dniu 9 lipca 1946 r.
Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Stawiszynie.

Dobra pamięta o księdzu Romanie Kmieciku

11 listopada 2012 r. na wniosek Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Dobrskiej, po raz pierwszy nadano honorowy tytuł „Zasłużony dla Gminy Dobra – Bene Meritus”. Tytuł ten jest wyrazem wyróżnienia i uznania, nadawany za wybitne zasługi dla rozwoju Gminy Dobra i w tworzeniu wspólnego dobra.
Przyznano go księdzu Romanowi Kmiecikowi, proboszczowi dobrskiej parafii w latach 1924-1930, który zasłużył się szeregiem inicjatyw na polu gospodarczym, oświatowym i religijnym, które skutkowały rozwojem gminy Dobra.
Gościem uroczystości, która miała miejsce w kościele NNMP w Dobrej, był Roman Marciniak, prezes Stowarzyszenia, którego patronem jest ksiądz Kmiecik. Laudację, czyli mowę pochwalną, obrazującą zalety i dokonania księdza Kmiecika wygłosił Jacek Gajewski, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Dobrskiej.
Na koniec burmistrz Dobrej Andrzej Piątkowski w pamiątkowej księdze podpisał uroczysty akt nadania tytułu.
Życiorys księdza Romana Kmiecika układa się w rozległe spektrum działań, które miały charakter jak najbardziej społecznikowski, wynikały bardziej z pasji zmieniania świata, niż dążenia do realizacji własnych ambicji. Rzadko można spotkać osobę tak oddaną swojej pracy i z taką konsekwencją podążającą obraną drogą, jak ksiądz Roman Kmiecik.


Źródło:

http://ziemia-dobrska.blog.onet.pl/2009/12/09/ksiadz-roman-kmiecik/

Kalendarium:

  • 1889 ― Narodziny bohatera
  • 1946 ― Śmierć bohatera

Cytaty:

  • „Tylko ten, kto trwa w ...”

Źródła:

  • Strona internetowa Sto...

Zobacz też: