Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Całe moje życie jest pracą dla dzieła. Nie warto jednak przesadzać. Procedura...”

Roman Dworak

ur. 15 lutego 1959
zm. 07 lipca 2014
Szkoła Podstawowa nr 6 im. Janusza Korczaka w Rawiczu

Zdjęć: 10

Pochodzenie

Roman Dworak urodził się 15 lutego 1959 roku w Rawiczu jako syn Michała i Wandy Dworaków. Jego dom rodzinny znajduje się przy ulicy Targowej 6. Miał dwie siostry – Danutę i Barbarę oraz trzech braci – Kazimierza, Andrzeja i Zbigniewa. Ze związku z Wandą Dworak miał dwóch synów – Łukasza (ur. 1988 r.) i Jakuba (ur. 1994 r.) oraz córkę – Julię (ur. 2004 r.). W wieku 55 lat w wyniku nieszczęśliwego wypadku zmarł w swoim domu 7 lipca 2014 roku. Został pochowany na rawickim cmentarzu parafialnym 9 lipca 2014 roku.

Dzieciństwo

Już jako dziecko interesował się sztuką. Od zawsze coś malował lub lepił. To mama jako pierwsza kupiła mu worek gipsu i zachęcała do twórczej pracy. Na zainteresowania młodego Romana wpłynął także fakt, że jego dom rodzinny znajdował się w sąsiedztwie Domu Kultury, gdzie obserwował plastyków biorących udział w zajęciach prowadzonych przez znanego i cenionego rawickiego malarza, rzeźbiarza i medaliera Zbigniewa Łukowiaka. Pierwszą rzeźbą Dworaka było niewielkie popiersie Mikołaja Kopernika, które zachowało się dzięki mamie. Uczęszczał do Szkoły Podstawowej numer 4 w Rawiczu. Jego wychowawczynią była nauczycielka matematyki pani Janina Szafarczyk. Nauka nie była jego mocną stroną, ale dzięki pomocy mamy, wychowawczyni oraz starszego rodzeństwa z powodzeniem zaliczył kolejne klasy.

Młodość

Po ukończeniu szkoły podstawowej przez kilka miesięcy uczęszczał do Szkoły Rzemiosła Artystycznego w Poznaniu. Po przerwaniu nauki wrócił do Rawicza, gdzie w Zasadniczej Szkole Zawodowej zdobył zawód stolarza. To wtedy zaczęła się jego przygoda z drewnem. Z małych kawałków dębiny, buczyny czy lipy potrafił wyczarować rozmaite kształty, np. postacie Chrystusa, twarze poetów i pisarzy oraz motywy roślinne.

Twórczość:

– rzeźba

Pierwszym zamówieniem jakie dostał była około 5 – metrowa figura Matki Boskiej ze św. Anną do Kościoła w Niedźwiedziu niedaleko Ostrowa Wielkopolskiego. Miał wtedy 20 lat i żadnego doświadczenia. Pracował nad tym projektem około roku. Po latach wspominał, że było to bardzo pracochłonne i ryzykowne przedsięwzięcie. Roman Dworak zawodowo rzeźbiarstwem zajął się mając 24 lata. W 1983 roku w domu rodzinnym przy ulicy Targowej 6 założył pracownię „Rzeźba – Malarstwo”. Jego głównym zajęciem było tworzenie rzeźb, płaskorzeźb, figur, Dróg Krzyżowych i innych elementów sakralnych. Wykonywał rzeźby w drewnie (lipa, topola, olcha, orzech, dąb, buk, mahoń), metalu oraz kamieniu, odlewy w mosiądzu i brązie. Jego prace ozdobiły kościoły w Lesznie, Legnicy, Gądkach i Kórniku pod Poznaniem, Pleszewie, Rogalinku, Pobielu, a także w Lens koło Lill we Francji. Tworzył także rzeźby świeckie, jego kompozycja przestrzenna stoi w holu banku w Kielcach. O swoich rzeźbach sakralnych na zamówienie mówił: „W dziele nie może być przypadku. Projekt musi być dostosowany do stylu”. Ostatnią pracą Romana Dworaka była rzeźba Matki Boskiej Rawickiej w kapliczce przy kościele farnym w Rawiczu, którą ukończył tuż przed śmiercią. 3 czerwca 2014 roku w czasie nabożeństwa fatimskiego ksiądz prałat Józef Podemski poświęcił kapliczkę.

– malarstwo

Oprócz rzeźbienia zajmował się również malarstwem, chociaż jak twierdził to rzeźba była głównym polem jego działalności, a malarstwo – odpoczynkiem. Roman Dworak był artystą – samoukiem. W latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia razem z innymi rawickimi artystami – Piotrem Kowalewiczem, Bernardem Lewandowskim, Antonim Suchaneckim, Zenonem Porzuckim i Tadeuszem Matuszewskim – współtworzył grupę artystyczno – twórczą „Urbi”. Wspólnie malowali, jeździli na plenery, wystawiali swoje prace. Po raz pierwszy dorobek artystyczny jej członków był zaprezentowany w Muzeum Ziemi Rawickiej w 1982 roku. Ich prace wystawiano również w Lesznie i Międzychodzie. Od roku 1978 był członkiem Klubu Twórców przy wojewódzkim Domu Kultury w Lesznie. Po „Urbi” tworzył grupę „Bękart”. W katalogu z wystawy w Muzeum Ziemi Rawickiej z 1990 roku tak pisał o swoim malarstwie: „Portret lub pejzaż poprzez środki wyrazu, takie jak rozbicie koloru i formy oraz inne, stają się pretekstem do poznawania. Akt twórczy jest celem samym w sobie, sposobem na przeżywanie niezwykłości”. Tuż przed stanem wojennym, podczas pleneru w Zakopanem, poznał Władysława Hasiora – wybitnego polskiego malarza. Dworak spotykał się z nim wielokrotnie, podpatrywał jego artystyczny warsztat. Na jego twórczość malarską i rzeźbiarską miały wpływ również spotkania z profesorem Maluszczakiem – wybitnym polskim malarzem. Współpracował także z grafikiem Wojciechem Akuszewskim z Leszna, a także z wieloma architektami. Jego twórczość malarska to impresjonizm abstrakcyjny. Malował obrazy figuratywne i abstrakcyjne. Jego tajemnicze, syntetyczne formalnie i kolorystycznie obrazy przywodzą na myśl poetykę snu. Dla Romana Dworaka wzorem był Pablo Picasso z ostatniego okresu życia. Artysta nie posiadał wielu swoich prac, ponieważ bardzo szybko znajdowały one nabywców.

– sztuka użytkowa

Roman Dworak oprócz tworzenia dzieł sztuki zajmował się również wykonywaniem elementów snycerskich do mebli, drzwi i okien, renowacją mebli i figur, tworzeniem rzeźb nagrobnych oraz statuetek i medali. W jego pracowni powstawały także tablice pamiątkowe poświęcone m. in. Kazimierzowi Pużakowi – na murze Zakładu Karnego w Rawiczu, Adamowi Przyjmie – Przyjemskiemu – w Gimnazjum w Sierakowie, Henrykowi Sienkiewiczowi – w Gimnazjum nr 1 w Rawiczu, Janowi Pawłowi II – na budynku Zespołu Szkół Jana Pawła II w Rawiczu.

Znaczenie postaci

Roman Dworak był przyjacielem wszystkich rawickich twórców, zawsze gotowy do rozmów o sztuce, otwarty na wszelkie kulturalne inicjatywy. Przez wiele lat współpracował z animatorami rawickiego Domu Kultury. Artysta między innymi udostępniał swój ogród, w którym organizowano imprezy dla mieszkańców Rawicza. W 1994 roku w pracowni i ogrodzie gościli dziennikarze z programu „Przystanek Dwójka”. Po raz ostatni w ogrodzie przy Targowej 6 w czerwcu 2014 roku w czasie Ogólnopolskiego Przeglądu Sztuki Współczesnej „FORMA” odbyła się impreza dla dzieci „Bajki z winyla”. W 2013 roku za całokształt twórczości w dziedzinie sztuk plastycznych Roman Dworak otrzymał „Kryształową Kulę” – Nagrodę Kulturalną Miasta i Gminy Rawicz. Prace Romana Dworaka można oglądać w galeriach w kraju i zagranicą, m.in. we Francji, Niemczech, Anglii, Włoszech, Australii, USA i Arabii Saudyjskiej. Jedną z rzeźb artysta w czasie swojej pielgrzymki do Watykanu w 1986 roku podarował papieżowi Janowi Pawłowi II. Artysta wyuczył kilku rzeźbiarzy, w tym swojego syna Łukasza, który po ojcu przejął pracownię.

Źródła:

Rozmowa z Joanną Dworak
Kośmider Stanisław: Spontaniczność nie zawsze ujarzmiona. Gazeta Poznańska 2002
Weiss Marek: Uczy się od wielkich. Głos Wielkopolski 2008
Włodzimierz Jędrzejczak: Przede wszystkim rzeźba. Życie Rawicza
Henryk Pawłowski: Kapliczka Matki Boskiej Rawickiej. Gazeta Rawicka 2014, nr 7
Henryk Pawłowski: Śp. Roman Dworak. Gazeta Rawicka 2014, nr 8
Jacek Witczak: Od dzieciństwa oddany sztuce. ABC 2014, nr 53
Włodzimierz Jędrzejczak: Był cenionym rawickim artystą, Życie Rawicza 2014, nr 29
Anna Maćkowiak: Pozostawił liczne dzieła. Panorama Leszczyńska 2014, nr 29
https://www.youtube.com/watch?v=tL6y-PCMEWg
http://panorama.media.pl/content/view/216312/193/

Kalendarium:

  • 1959 ― Narodziny bohatera
  • 2014 ― Śmierć bohatera

Cytaty:

  • „Całe moje życie jest p...”
  • „Romek umiejętnie łączy...”
  • „Twórczość Dworaka prow...”

Źródła:

  • Przystanek Dwójka

Zobacz też: