Pochodzenie.

Urodził się 27 kwietnia 1899 roku w Pniewach (powiat szamotulski), jako najstarszy syn Stanisława i Marii, z domu Sobieraj. Posiadał dziewięcioro rodzeństwa, dwóch braci: Stefana i Jana oraz siedem sióstr: Cecylię, Marię, Jadwigę, Walentynę, Józefę, Pelagię i Helenę.

Dzieciństwo.

Całe swoje dzieciństwo spędził w wiosce Psarskie, oddalonej 9 km od Pniew, pomagając swoim rodzicom w pracy na roli.

Rodzina.

W okresie międzywojennym mieszkał w Pniewach, pracując jako robotnik rolny. Tutaj spędził większość swojego życia i dwukrotnie się ożenił: w 1925 roku z córką Antoniego Kiony i Marianny ( z domu Wachowiak) – Balbiną, urodzoną w 1897 roku w Gnuszynie. Po śmierci pierwszej żony, drugie małżeństwo zawarł w 1927 roku z Pelagią Żołnierek, córką Józefa i Marianny ( z domu Smelka). Z tego związku miał trzech synów: Stefana, Stanisława i Zenona oraz córkę Zofię ( po mężu Stróżniak). W 1963 roku owdowiał.

I Wojna Światowa.

W czasie I wojny światowej został wcielony do wojska pruskiego i walczył na froncie zachodnim we Francji, w okolicach Lille.

Okres Powstania Wielkopolskiego.

Po powrocie z Francji do Pniew, jako ochotnik uczestniczy w Powstaniu Wielkopolskim. Już 28 grudnia 1918 roku w miasteczku zarejestrowano 350 ochotników do walki w powstaniu, jednak brakowało broni i amunicji. Dnia 4 stycznia 1919 roku powstańcy otrzymali z Poznania uzbrojenie co oznaczało, że w następnych dniach mogą przystąpić do walki. Pierwszym dowódcą odcinka był Konstanty Chłapowski z Mościejewa. Mający prawie 20 lat Stanisław Niegolewski wstąpił do kompanii powstańczej, która liczyła 68 członków – mieszkańców Pniew i okolic. Zorganizował ją Kubicki, a później dowodził Leon Bury. Pierwsze zbrojne starcie ze strażą graniczną miało miejsce 6 stycznia 1919 roku pod Kamionną, gdzie zginęło dwóch powstańców. Następne pod Międzychodem, gdzie poległo kolejnych ośmiu powstańców z pniewskiej kompanii. Później powstańcy konno i wozami udali się do Sierakowa, obsadzając główne punkty miasta, to jest urząd, stację kolejową i pocztę. Tam jednak obyło się bez walki, gdyż Niemcy wcześniej uciekli. Następnie Stanisław Niegolewski został skierowany do Poznania, do pułku dowodzonego przez kapitana Rosa. Szlak bojowy wiódł go do zachodniej Wielkopolski przez Wągrowiec, Chodzież aż do Margonina, gdzie miejscowa ludność serdecznie powitała powstańców, a na rynku odbyła się msza polowa. Walczył w szeregach siódmej baterii, trzeciego dywizjonu dowodzonego przez porucznika Cegielskiego z Poznania. Udział w powstaniu Stanisław Niegolewski zakończył w stopniu starszego szeregowego.

Dalsze losy wojenne.

Po powstaniu Stanisław pozostał w wojsku i brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Stacjonował w Nakle, skąd został przetransportowany do Horodyszy na przezimowanie. Brał udział w zdobyciu Kijowa, gdzie 8 maja 1920 roku uczestniczył w defiladzie przed zamkiem ze Złotą Bramą. Dalej na jego szlaku bojowym były walki po drugiej stronie Dniepru, skąd jego jednostka została skierowana do Mińska Mazowieckiego. Brał udział w przygotowaniach do obrony Warszawy, budując zasieki z drutu kolczastego i tym blokując drogi. Wspominając tamte chwile mówił: „W te zasieki wpędziliśmy wroga i później zaczęliśmy strzelać z karabinów maszynowych. Co tam się działo to była masakra. Wtedy też zrodziło się określenie, że ta bitwa to był „Cud nad Wisłą”. To nie tylko heroiczna walka, gęste zasieki, ale fakt iż nagle wszystko spowiła niesamowicie gęsta mgła.” To przeżycie odcisnęło głębokie piętno w pamięci żołnierza Stanisława Niegolewskiego.

II Wojna Światowa.

W czasie II wojny światowej Stanisław Niegolewski walczył w szeregach Armii Poznań, dowodzonej przez generała Tadeusza Kutrzebę. Powołany do wojska 28 sierpnia 1939 roku został przewieziony z Poznania aż za Kutno. Brał udział w największej bitwie Kampanii Wrześniowej nad Bzurą, walcząc w szeregach 17 dywizji. Po bitwie dostał się do niewoli niemieckiej. Początkowo przenoszony z miejsca na miejsce, został wywieziony w głąb III Rzeszy, w okolice Hannoveru, gdzie przebywał od października 1939 – stalag nr 11.

W czasie niewoli został przeniesiony m.in. na teren byłej Czechosłowacji, jednak w końcu na dłużej trafił do wioski Deigersen ( 6 km od Hannoveru), gdzie pracował w gospodarstwie niemieckiego rolnika. Tuż przed końcem wojny był świadkiem bombardowania Hannoveru.

Powrót do Ojczyzny.

Do Polski wrócił w październiku 1945 roku. Dalsze życie spędził na swoim gospodarstwie w Pniewach. Ciekawostką jest, że jeszcze pracował w wieku 92 lat – to ewenement na miarę czasu. Ponieważ woził ludziom węgiel wozem konnym i sam dokonywał załadunku oraz rozładunku, był podziwiany przez mieszkańców Pniew.

Znaczenie postaci.

Na emeryturze chętnie brał udział w różnych uroczystościach gminnych i szkolnych, zwłaszcza w Szkole Podstawowej im. Powstańców Wielkopolskich, gdzie znajduje się izba pamięci, w której przechowywane są pamiątki po powstańcach. Stanisław Niegolewski ofiarował szkole mundur z czapką, dyplomy i zdjęcia z okresu powstania. Bardzo często spotykał się z młodzieżą, której opowiadał o udziale i przeżyciach w powstaniu Wielkopolskim, I i II Wojnie Światowej oraz pobycie w obozie jenieckim, co za każdym razem wywierało duże wrażenie i zaciekawienie wśród uczniów. Podczas tych spotkań często powtarzał młodzieży i dzieciom słowa: „Dbajcie o Polskę, o którą walczyłem i dla której narażałem swe życie.”

Wyjątkową uroczystością rodzinną były 100 urodziny Stanisława. Obchodzone nie tylko w gronie rodziny, gdyż zostały połączone z udziałem władz miasta Pniewy w odsłonięciu dwóch pamiątkowych tablic, wspólnie z ich fundatorem, a zarazem pniewianinem, ks. Kanonikiem Marianem Mikołajczakiem. Jedna znajduje się na budynku, gdzie powstańcy zbierali się do walki, a druga na domu, w którym znajdował się skład broni i amunicji. W prezencie od władz samorządowych Stanisław otrzymał szablę z dedykacją. Była to już druga, gdyż wcześniej szablę z wygrawerowaną dedykacją otrzymał od Premiera Rządu RP, profesora Jerzego Buzka, a od marszałka Macieja Płażyńskiego pamiątkowy Medal Sejmu Polskiego.

Zmarł 12 marca 2002 roku, w wieku 102 lat, na 6 tygodni przed 103 urodzinami. Został pochowany z honorami przysługującymi jednemu z ostatnich powstańców wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Pniewach. Mszę świętą celebrował biskup Zdzisław Fortuniak. W kondukcie pogrzebowym z konnym karawanem, który udostępnił pan Michał Bogajewicz w dowód szacunku i wdzięczności dla zmarłego Stanisława Niegolewskiego, uczestniczył ówczesny burmistrz Pniew Michał Chojara, który pożegnał zmarłego nad grobem, a także licznie przybyła rodzina, wiele delegacji oraz mieszkańcy miasta i gminy. Na koniec żołnierze Wojsk Lądowych oddali salwę honorową na cześć zmarłego.

Odznaczenia.

1. Wielkopolski Krzyż Powstańczy (1957)

2. Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1959)

3. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1968)

4. Medal za udział w Wojnie Obronnej w 1939 roku (1983)

5. Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)

6. Krzyż za udział w Wojnie 1918 – 1921 (1991)

7. Odznaka Honorowa za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego (2001)