Bolesław Gwiżdż

ur. 04 lipca 1937
zm. 12 kwietnia 2004
Szkoła Podstawowa w Niemczynie

Zdjęć: 14

Pochodzenie

Bolesław Gwiżdż urodził się 4 lipca 1937 roku we wsi Wyżne, w województwie małopolskim, dawniej województwo rzeszowskie.Pochodził z chłopskiej rodziny, który uprawiała mały kawałek ziemi.

Dzieciństwo i młodość

Wybuch wojny w 1939 roku zmienił życie naszego bohatera.Rodzice jego byli prawdziwymi patriotami.Od poczatku wojny współpracowali z partyzantami.Ojciec walczył czynnie w partyzantce, a mama była łączniczką.Dlatego jego rodzice musieli opuścić rodzinną wieś i chcąc zapewnić bezpieczeństwo swojemu jedynemu dziecku, poprosili o opiekę nad nim swojego wuja. Niestety już nigdy nie zobaczyli swojego syna.Zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach w czasie wojny.Wuj jego wychowywał go przez kilka lat w rodzinnej wsi. To tam pasąc owce po raz pierwszy zaczął rzeżbić w drewnie. Przy pomocy małego nożyka wykonywał swoje pierwsze prace.W wieku 11 lat został oddany przez wuja do domu dziecka. Powodem był podeszły wiek wuja , który nie dawał rady wychowywaniu 11 latka.Po wojnie spędził czas w domu dziecka w Jeleniej Górze.Tam ukończył szkołę podstawową i zdobył zawód stolarza.

WYJAZD Z RODZINNYCH STRON

Gdy skończył 18 lat , zakonczył się jego pobyt w domu dziecka.Jego rodzinne rejony były słabo zagospodarowane i znależć pracę nie było łatwo.Za namową kolegi postanowił w 1955 roku wyjechać w poszukiwaniu pracy do Wielkopolski.Była to bardzo odważna decyzja, ponieważ wyjazd nieznane mu tereny jest wielka niewiadomą. Znalazł pracę w małej wsi Stępuchowo.Dzisiaj Stępuchowo leży w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim i w gminie Damasławek.W latach 1458-1423 miało nawet prawa miejskie.We wsi istniało Państwowe Gospodarstwo Rolne, które zostało utworzone z dawnego majatku hrabiego Tadeusza Moszczenskiego.Ciekawa sprawa jest to ,że chłopi zrezygnowali z parcelacji ziemi i utworzyli PGR.

PIERWSZA PRACA I ŚLUB

W PGR pracował jako robotnik rolny, dostał mieszkanie i co najważniejsze poznał tutaj w Stępuchowie swoją przyszłą żonę Helenę Nowak.Był to poczatek 1956 roku.To spowodowało , ze przestał mysleć o wyjeżdzie i postanowił swoje losy związać z tymi pięknymi terenami.

11 lutego 1957 roku razem z Heleną wzieli ślub w kościele Kozielsku.W tym samym rokun urodziła się pierwsza córka Renata.Doczekał się łącznie 6 dzieci-Renaty,Marzeny,Krzysztofa,Ryszarda,Jarosława i Mileny.

Po dwóch latach postanowiono wykorzystać jego zdolności i zatrudniono go w PGR-owskiej stolarni.Gdy rodziły sie kolejne dzieci, pracy ,aby je wyżywić było coraz więcej, a brakowało go na jego hobby, czyli rzeżbienie.Oprócz pracy w stolarni pracował takze w PGR jako traktorzysta.

SZTUKA WKRACZA W ŻYCIE

Dopiero gdy dorastały dzieci zaczął znajdować czas na rżeżbienie, które zajmowało mu coraz wiecej czasu.

Lata ciężkiej pracy zostawiły ślad na jego zdrowiu i w 1989 roku przeszedł na rentę inwalidzką. Wtedy to mógł znależć wiecej czasu na swoją pasję.

Gdy zaczynał swoją przygodę z drewnem, nawet nie myslał,że stanie się tak popularnym artystą i że sztuka zawładnie jego życiem.

OPIEKA NAD PAŁACEM W STĘPUCHOWIE

Po przejsciu na rentę zaproponowano mu pilnowanie pałacu w Stępuchowie.

Okazało się ,że stał sie on jego drugim domem, bez którego ciężko mu było żyć.To tu spędził nastepne lata swojego życia.Pałac w Stępuchowie został zbudowany w latach 1860-1870 przez rodzinę Moszczeńskich.Zbudowano go nad samym jeziorem w stylu neorenesansowym.Stoi na dawnym grodzisku, dlatego dzisiaj jest nazywany przez mieszkańców ,,zamkiem”.Wokół niego rozciąga się park krajobrazowy o pow.5 ha z cisami uznanymi za pomnik przyrody.Pałac ma swoja ciekawą historię, otóż w czasie wojny miesciła się tu szkoła dla młodzieży Hitler Jugend. Po wojnie miesciła się tu Szkoła Rolnicza. Po jej przeniesieniu majatek został zdewastowany.W 1995 roku zespół pałacowo-parkowy otrzymała Maria Okińczyc z Poznania, wnuczka rodu Moszczeńskich, która wraz z inwestorem zaczęła odnawiać pałac.Parokrotnie oszukana przez firmy remontowe, postanowiła zatrudnić człowieka,który dopilnuje remontu i jest uczciwy.Tak własnie zaczęła się przygoda Bolesława Gwiżdża z pałacem w Stępuchowie.

Pałac stał sie dla niego drugim domem.Oprócz pilnowania majątku i remontujacych go robotników, pan Bolesław miał w pałacu swój warsztat w którym tworzył nowe rzeżby i obrazy.Poznał historie rodu Moszczeńskich, marzył o tym, aby pałac powrócił do dawnej świetności.jak mówili znajacy go ludzie i włascicielka pałacu, był on nie stróżem, ale kustoszem pałacu.

Jako człowiek uczciwy, zawsze usmiechnięty zyskał dużą sympatię wśród mieszkańców Stępuchowa, którzy powierzyli mu w latach 1990- 1994 funkcję sołtysa.

Ciężkie życie zostawiło ślad na zdrowiu pana Bolesława.Mimo przejścia na rentę ciagle pracował i to ponad swoje siły, jakby czuł , ze czasu jest coraz mniej.Zaczął częściej chorować.Zmarł 12 kwietnia 2004 roku po ciężkiej chorobie.

DOROBEK ARTYSTYCZNY

Boleslaw Gwizdż był artystą ludowym rzeżbiącym w drewnie, malującym obrazy sztalugowe i uprawiającym malarstwo na szkle.Motywem przewodnim jego twórczosci były tematy religine.Najczęściej były to wizerunki świetych,Matki Boskiej, Chrystusa Frasobliwego i sceny biblijne.Wykonywał także szopki bożonarodzeniowe.Ulubionym jego drewnem byla lipa.Dzieła swoje pozostawiał w naturalnej barwie albo malował je bejcą.Zostawił po sobie prawdopodobnie setki rzeżb i obrazów.Część z nich znajduje się w muzeach w Wągrowcu,Żninie, Pile,Bydgoszczy, Poznaniu.Część z nich jest w rekach prywatnych.Brał udział w wielu wystawach i konkursach twórczosci ludowej.Wystawiał swoje prace m.in: w Poznaniu, Szubinie,Lesznie czy w Wagrowcu.Na wielu z nich zdobywał nagrody.Na Ogólnopolskim konkursie im.ks.Wujka dla twórców ludowych i amatorów o tematyce biblijnej w którym brał udział w latach:1991,1993,1995 i 1997 zdobywał nagrody. W 1991 roku na tym konkursie zdobył wyróznienie w dziedzinie rzeżby, a w 1993 roku zdobył nagrodę specjalną ks.prałata H.Grabiasa także w dziedzinie rzeżby.Jak cenionym był artysta niech świadczy fakt,że gdy do kościoła w Damaławku wróciła część ołtarza głównego, to właśnie jemu powierzono pracę nad jego odnowieniem.Wykonał też ornamenty do drewnianego sufitu w kościele w Kozielsku.

Bolesław Gwiżdż był artystą dzięki któremu, sztuka ludowa bardzo dużo zyskała i stał sie bardziej popularna w rejonie Pałuk.

Kalendarium:

  • 1937 ― Narodziny bohatera
  • 1957 ― Ślub bohatera
  • 2004 ― Śmierć bohatera

Zobacz też: