Pochodzenie
Urodziła się 9.01.1940 r. w Dalanowie w powiecie kępińskim. Ojciec Franciszek (ur. 1914 r., zm. 1991 r.) z zawodu był nauczycielem i pracował w Szkole Zawodowej w Namysłowie, a od 1954 r. w Kluczborku. Matka Władysława (ur. 1921 r., zm. 1998 r.) nie pracowała zawodowo.
Dzieciństwo
Dzieciństwo bohaterki upływało skromnie, ale szczęśliwie. Matka nie pracowała, więc cały czas poświęcała trzem córkom: Cecylii, Krystynie (ur. 1941 r.) i Teresie (ur. 1943 r.).
Edukacja
Pani Cecylia 8-klasową szkołę podstawową ukończyła w 1954 r. w Namysłowie. W 5-letnim Liceum Pedagogicznym w Kluczborku uczyła się od 1954 do 1959 r. We wrześniu 1959 r. podjęła pracę w Szkole Podstawowej nr 2 w Kępnie. Warunki materialne nie pozwoliły jej na studiowanie dzienne, więc poszła do pracy, którą otrzymała w Kępnie. Brak nauczycieli muzyki spowodował, że uczyła śpiewu (tak się ten przedmiot wtedy nazywał). Jednocześnie dokształcała się w tym kierunku zaocznie. Najpierw eksternistycznie przez 3 lata uczyła się w średniej Szkole Muzycznej w Poznaniu, następnie w latach 1965/66 i 1966/67 (2 lata) kształciła się zaocznie w Studium Nauczycielskim na Wydziale dla Pracujących w Poznaniu. Studia z wychowania muzycznego ukończyła z wynikiem bardzo dobrym. 9 czerwca 1979 r. ukończyła z wynikiem dobrym Wyższe Studia Zawodowe z Wychowania Muzycznego w Bydgoszczy (w trybie zaocznym).
Rodzina
Cecylia Płaza wyszła za mąż 19 października 1963 r. za Jana Płazę. Państwo Płazowie doczekali się i wychowali troje dzieci: Romana (ur. 1964 r.), Sławomira (ur. 1966 r.) i Katarzynę (ur. 1977 r.).
Etapy działalności
Aktywność zawodowa Cecylii Płazy jest bardzo bogata i możemy ją podzielić na kolejne etapy. Pierwszy to zdobywanie doświadczenia zawodowego w edukacji i działalności muzycznej, następnie praca i sukcesy jako dyrygent szkolnych chórów kępińskich (Szkoły Podstawowej nr 1 w Kępnie, Szkoły Muzycznej I stopnia w Kępnie) i chóru parafialnego. Ostatni etap to założenie i prowadzenie chóru niewidomych i niedowidzących „Jutrzenka” oraz działalność charytatywna.
Etap pierwszy
Początkowo w latach 1959-1963 uczyła w dwóch szkołach równocześnie: w Szkole Podstawowej nr 2 (pełny etat), do której została przyjęta po liceum i w Szkole Podstawowej nr 3 (pół etatu). Lekcje w Szkole Podstawowej nr 3 odbywały się w godzinach popołudniowych w budynku Szkoły Podstawowej nr 1, gdyż budynek Szkoły nr 3 był budowany jako Szkoła-Pomnik 1000-lecia ze środków społecznych Funduszu Budowy Szkół i Internatów. W ten sposób pracowała przez cztery lata, a potem w roku szkolnym 1963/64 przeszła do nowo wybudowanej Szkoły Podstawowej nr 3, w której pracowała do roku szkolnego 1973/74. Najdłużej, od września 1974 r. do czasu przejścia na emeryturę w 1991 r. pracowała w Szkole Podstawowej nr 1.
Etap drugi
W roku szkolnym 1972/73, pracując w Szkole Podstawowej nr 3 pełniła jednocześnie funkcję Wizytatora Wychowania Muzycznego przy Wydziale Oświaty i Wychowania w Kępnie. W szkolnictwie podstawowym przepracowała łącznie 32 lata (4 lata w Szkole nr 2, 11 lat w Szkole nr 3 oraz 17 lat w Szkole nr 1). Jednocześnie od września 1978 r. do czerwca 2000 r., czyli przez 22 lata, uczyła w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia w Kępnie. W tym czasie prowadziła chóry kępińskiej „Jedynki” i szkoły muzycznej, odnosząc coroczne sukcesy na szczeblu rejonowym i wojewódzkim. Największym sukcesem było jednak zdobycie „Srebrnego Kamertonu” w finale Ogólnopolskiego Konkursu Chórów Szkolnych a’ cappella w Bydgoszczy w 1989 r. W roku szkolnym 1996/97 uczyła wychowania muzycznego w Liceum Ogólnokształcącym (w zastępstwie za przebywającą na urlopie rocznym panią Juszczak). W roku szkolnym 2001/2002 uczyła w Gimnazjum nr 2, również w zastępstwie.
Etap trzeci
Całe jej życie przepełnione jest działalnością społeczną. Tego nauczyła się już w liceum, gdzie całymi popołudniami pracowała w bibliotece szkolnej, w szkolnych organizacjach i kołach zainteresowań. Obecnie, mimo że od 1991 r. przebywa na emeryturze, dalej włącza się w działalność społeczną. Największym jej dziełem społecznym jest chór „ Jutrzenka” przy Polskim Związku Niewidomych, który prowadzi (społecznie) od 1989 r. W roku 2014 chór obchodzi jubileusz 25-lecia. W skład chóru wchodzi obecnie 30 członków. Są to osoby starsze, schorowane. Zajęcia w zespole i występy traktują jako jedną z form rehabilitacji i sposób na spędzanie wolnego czasu. Chór często uczestniczy w różnorodnych imprezach środowiskowych, występuje w przeglądach i konkursach. Chórzyści „Jutrzenki” mają w sobie wiele pogody ducha, radości, zadowolenia oraz czerpią satysfakcję ze wspólnego śpiewania, zarażając tym swą dyrygentkę. Pani Cecylia Płaza nie jest obojętna na sytuację skrzywdzonych przez los i wspiera także dziecięce fundacje np. „Dr Clown”, „Maciuś” czy Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą”.
Znaczenie postaci dla jej współczesnych i potomnych…
Cecylia Płaza jest niewątpliwie wybitną osobowością Wielkopolski i Kępna. Jej zdolności są autentyczne i godne uwagi. Każdą pracę wykonywała perfekcyjnie. Znają ją wszyscy, wychowywała bowiem przez śpiew wiele pokoleń kępnian. Szkolne wspomnienia dla wielu zaczynają się właśnie od scen z życia chóru. Bardzo często się zdarza, że muzyka łączyła całe pokolenia i rodziny, bo na przykład matka i córka były chórzystkami pani Cecylii. Jej mottem życiowym jest „Kochać życie i kochać ludzi”. Odzwierciedla się ono nie tylko w pracy zawodowej i społecznej, ale także w życiu codziennym, a każde spotkanie z naszą bohaterką to ogromna dawka optymizmu i pozytywnej energii.
Historia chóru „Jutrzenka”
Chór „Jutrzenka” powstał w lutym 1989 r. z inicjatywy Zarządu Koła Polskiego Związku Niewidomych. Funkcje dyrygenta i kierownika artystycznego od początku powstania chóru pełni pani Cecylia Płaza. Uczestnictwo w zajęciach oraz występy traktowane są jako forma rehabilitacji osób niewidomych i słabo widzących oraz jako integracja ze zdrowymi ludźmi. Chór „Jutrzenka” często uczestniczy w różnorodnych imprezach, występuje w licznych konkursach i przeglądach. Istotnym dla zespołu wydarzeniem było przyjęcie go w dniu 15 marca 1996 r. do Polskiego Związku Chórów i Orkiestr w Kaliszu. W czerwcu 1999 r. w Kępnie, w związku z 10-leciem chóru „Jutrzenka”, Cecylia Płaza została uhonorowana Złotą Odznaką PZN oraz dyplomem Zarządu Głównego Chórów i Orkiestr w podzięce za całokształt dokonań artystycznych, natomiast członkowie chóru otrzymali Srebrne i Brązowe Odznaki PZN. W 2005 i 2006 r. Cecylia Płaza otrzymała wyróżnienia od Starosty Powiatu Kępińskiego i Burmistrza Miasta i Gminy Kępno za działalność na rzecz osób niewidomych i słabowidzących.
W swojej działalności chór „Jutrzenka” odnosi wiele sukcesów, czego dowodem są: nagroda Najwyższy Laur Burmistrza Miasta Turka na Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Muzycznej Niewidomych w 1994 i 1998 roku; w latach 1995, 1996, 1997 i 2000 oraz 2004 I nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Muzycznej Niewidomych w Turku; I nagroda w roku 1994 oraz 1996 na Ogólnopolskim Przeglądzie Zespołów Niewidomych „Widzieć muzyką” w Kielcach; w 1995 nagroda Dyrektora Centrum Kultury w Kielcach; II nagroda (1998 r.) na Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów „Cecyliana 98” w Kielcach. W 2001 r. chór „Jutrzenka” wraz z chórem „Lira” z Ostrowa Wlkp. koncertował w kościele św. Krzyża w Warszawie.
Ponadto, uczestnicy chóru systematycznie od kilku lat biorą udział w „Jesiennych Spotkaniach z Pieśnią” w Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu. Corocznie od 2000 r. Zarząd Koła PZN w Kępnie organizuje „Przegląd Piosenki Biesiadnej” z udziałem chórów i solistów z Kalisza, Ostrowa Wlkp., Kępna oraz Ostrzeszowa. Celem tych spotkań jest wymiana doświadczeń artystycznych, przedstawienie społeczeństwu kępińskiemu osiągnięć osób niepełnosprawnych oraz ukazanie śpiewu, muzyki jako formy rehabilitacji.
W 2014 roku chór obchodził swoje 25-lecie. Wszystkie sukcesy są wynikiem pracy całego zespołu, przez co uczestnictwo w zajęciach daje wiele radości i satysfakcji. Tym samym potwierdza się również myśl, iż osoby niewidome i słabowidzące mogą „patrzeć na świat muzyką”. Chór „Jutrzenka” do dnia dzisiejszego aktywnie uczestniczy w licznych spotkaniach okolicznościowych prezentując na nich swój repertuar, który zawsze jest dostosowany do danego spotkania. Chór „Jutrzenka” dla Jana Pawła II
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
– Brązowy Krzyż Zasługi, Warszawa 11.XI.1969 r., nr 854-69-137
– październik 1973r., Warszawa: Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania Stopnia Trzeciego – za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej
– maj 1979 r., Kalisz: Nagroda Kuratora Oświaty i Wychowania za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej
– 16.V.1979 r., Warszawa: odznaka „Zasłużony Działacz Kultury’’ nr 2091 – 79 – 5
– 9.VII.1980r., Warszawa: Złoty Krzyż Zasługi, nr 1275-80-21
– 28.IV.1981 r., Kalisz: List Gratulacyjny Wicekuratora Oświaty i Wychowania oraz Wizytatora – Metodyka Wychowania Muzycznego Kuratorium Oświaty i Wychowania
– 31.VIII.1983 r., Kalisz: odznaka „Za Zasługi dla Województwa Kaliskiego” nr 262/83
– 22.VII.1984 r., Warszawa: Medal 40-lecia Polski Ludowej, nr 127/85
– 22.VII.1985 r., Warszawa: Nagroda Specjalna Ministra Oświaty i Wychowania
– 30.III.1988 r., Kalisz: Nagroda Kuratora Oświaty i Wychowania
– 25.IV.1988 r., Warszawa: List Gratulacyjny Ministra Oświaty i Wychowania
– 14.X.1988 r., Warszawa: Medal Komisji Edukacji Narodowej, nr 51 143, wręczony w Kaliszu na spotkaniu nauczycieli opiekunów Spółdzielni Uczniowskich
– 20.VII.1988 r., Warszawa: Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Niewidomych za zasługi dla dobra niewidomych w PRL, nr 7831
– 21.IX.1989 r., Kępno: odznaka „Zasłużony dla Ziemi Kępińskiej”, nr 65
– 14.X.1989 r., Warszawa: Nagroda Ministra Edukacji Narodowej I Stopnia
– 10.IV.1989 r., Warszawa: Honorowa Odznaka Przyjaciół Harcerstwa przyznana przez Główną Kwaterę ZHP
– 8.IV.1990 r., Warszawa: List Gratulacyjny Ministra Oświaty i Wychowania
– 18.IX.1991 r., Warszawa: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nr 604-91-46
– 6.IX.1995 r., Warszawa: Złota Odznaka Honorowa za szczególne zasługi dla Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, nr 30110
– 14.X.1996 r., Warszawa: Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego, nr 082192
– 20.IX.1998 r., Warszawa: Nagroda Indywidualna II Stopnia przyznana przez Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej za szczególny wkład w rozwój Edukacji Artystycznej w Polsce (z ramienia szkoły muzycznej)
– 10.V.1999 r., Ostrów Wlkp.: Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Chórów i Orkiestr, nr 491/III/99
– styczeń 2003 r., Odznaka Towarzystwa Miłośników Ziemi Kępińskiej (na 30-lecie TMZK) za zasługi w upowszechnianiu historii i kultury Ziemi Kępińskiej
– 13.X.2004 r., Kępno: Nagroda Burmistrz Miasta i Gminy Kępno w Dziedzinie Oświaty, za długoletnią pracę muzyczną prowadzoną na terenie gminy
– 2.VI.2008 r., Warszawa: Złota Odznaka z Laurem Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (Zarząd Główny), nr 2545
– 23.I.2006 r., Kępno: statuetka „Przyjaciel Kępna’’, przyznana przez Burmistrza Miasta i Gminy Kępno
– 27.VIII.2009 r., Poznań: Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Wiekopolskiego, nr 3589 (http://www.rc.fm/polityczne/zasluzona-cecylia.html)
– 22.V.1976r., Kępno: odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Ziemi Kępińskiej’’
– lipiec 2004 r.: gratulacje Polskiego Związku Chórów i Orkiestr z okazji 15-lecia chóru „Jutrzenka” oraz 45-lecia pracy artystycznej Cecylii Płazy
– lipiec 2004 r.: Gratulacje Starosty Powiatu Kępińskiego z okazji 45-lecia pracy zawodowej Cecylii Płazy.
ŹRÓDŁA
1. Wywiad z Cecylią Płazą, udzielony 28 lutego 2014 r.
2. Materiały archiwalne dotyczące rodziny i działalności chóralnej zostały dostarczone przez Cecylię Płazę.
3. http://www.kepnosocjum.pl/photogallery.php?photo_id=28001