Czesław Gulczyński

Dzieciństwo, młodość, pierwsza praca

Urodził się 23 maja 1927 roku w Kościanie. Matka Maria (z domu Ławniczak) była z wykształcenia guwernantką. Ojciec Józef wraz z żoną prowadził sklep z bielizną damską i męską oraz artykułami pasmanteryjnymi. Gdy Czesław miał rok państwo Gulczyńscy przeprowadzili się do Pleszewa. W 1934 roku Czesław Gulczyński rozpoczął swoją edukację w Szkole Powszechnej Męskiej im. Jana Kasprowicza w Pleszewie. Gdy wybuchła II wojna światowa nie mógł kontynuować nauki, lecz od 1 listopada 1939 roku do 28 września 1940 roku uczestniczył w tajnym nauczaniu, które prowadził Stefan Szczepański. 11 sierpnia 1940 roku zmarł przedwcześnie ojciec Czesława. Po wojnie Czesław Gulczyński kontynuował edukację w Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Pleszewie, które ukończył w roku 1946, a następnie w Liceum Handlowym w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie zdał maturę w roku 1948. Rozpoczął studia na Uniwersytecie Ekonomicznym (wtedy Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Poznaniu) na Wydziale Rachunkowości Bankowej. W 1952 roku rozpoczął pracę w Pleszewskiej Fabryce Aparatury Przemysłu Spożywczego „SPOMASZ”. 30 kwietnia 1960 roku uzyskał tytuł magistra ekonomii. W latach 1973 – 1981 pełnił funkcję zastępcy dyrektora ds. ekonomicznych w „Spomaszu”, aż do przejścia 1 stycznia 1982 roku na zasłużoną emeryturę.

Pierwsze spotkania z muzyką i śpiewem

Dzieciństwo matka urozmaicała swoim synom poprzez liczne zabawy ze śpiewem. W latach przedwojennych często śpiewali po kolacji z całą rodziną pieśni, zwłaszcza religijne, patriotyczne oraz ludowe. Starszy brat Józef często urozmaicał wieczorne śpiewanie koncertami na skrzypcach. Czesław również uczęszczał na lekcje gry na skrzypcach do pleszewskiego multiinstrumentalisty, wieloletniego organisty i dyrygenta chóru kościelnego pw. św. Cecylii oraz Koła Śpiewackiego „Lutnia”, Józefa Szpunta. Pan Czesław Gulczyński rozwijał swoje zainteresowania muzyką również i w szkole – śpiew odbywał się 2 razy w w tygodniu. Po za tym raz w tygodniu odbywała się próba chóru szkolnego. Włodzimierz Jacorzyński – pleszewski animator kultury, bardzo szybko wychwycił talent wokalny Czesława i już w maju 1937 roku powierzył mu solowy występ w przygotowanej i wyreżyserowanej przez siebie akademii z okazji Dnia Matki. Również w czasie studiów ekonomicznych w Poznaniu po każdym zaliczonym egzaminie, wraz ze swym przyjacielem Januszem Loncem chodzili razem do opery.

Rozwój pasji

Pan Czesław Gulczyński był przez ponad 60 lat, aż do śmierci, aktywnym członkiem Chóru Męskiego „Harmonia”, w którym rozwijał pracę na rzecz społeczeństwa Ziemi Pleszewskiej i nie tylko. Chór Męski „Harmonia” powstał w Pleszewie 1923 roku, w roku następnym jego szeregi zasilił wspomniany wyżej Włodzimierz Jacorzyński. To on po jednej z prób nazwał Czesława Gulczyńskiego „Duszą Harmonii”, co skutkowało powierzeniem mu funkcji sekretarza. Jako sekretarz dokumentował nawet najmniejszą działalność. Dzięki temu przez ponad 60 lat powstało archiwum Chóru, które zawiera niezwykle cenny historycznie zapis aktywności „Harmonii” od zarania jej dziejów. Liczne fotografie, afisze, wycinki prasowe, a także dyplomy i trofea stanowią obszerną bazę źródłową, dzięki której powstało na przestrzeni lat wiele prac dyplomowych i magisterskich dotyczących życia muzycznego Pleszewa. W roku 1983 w pleszewskim Muzeum Regionalnym miała miejsce wystawa obrazująca 60-letnią działalność „Harmonii”. W 1991 roku przejął po zmarłym Bogdanie Szarszewskim obowiązki prezesa Chóru Męskiego „Harmonia” w Pleszewie.

1 października 1960 roku Czesław Gulczyński ożenił się z Danutą Bartkowską w kościele parafialnym pw. św. Floriana w Pleszewie. Po wstąpieniu w związek małżeński wynikły nowe obowiązki związane z założeniem rodziny, a później z wychowywaniem dwóch synów Andrzeja i Jerzego. Nie przeszkodziło mu to jednak w dalszej pracy na rzecz chóru. Wymykał się z domu dwa razy w tygodniu po kąpieli synów by mógł oddać się swojej pasji, którą z wielką wyrozumiałością traktowała żona. Doceniano go w pracy zawodowej, czego wyrazem było powierzanie mu kierowniczych stanowisk, aż do zastępcy dyrektora do spraw ekonomicznych w „Spomaszu”. Mimo tego, że Czesław miał coraz więcej obowiązków i licznych wyjazdów służbowych, godził pracę zawodową, obowiązki rodzinne i aktywność społeczną. W 1953 roku razem z kilkoma innymi osobami założył chór kościelny przy parafii św. Floriana w Pleszewie. W okresie PRL-u Powiatowy Komitet Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej zakazał mu śpiewania w tym chórze w związku z pełnieniem przez niego kierowniczego stanowiska w przedsiębiorstwie socjalistycznym, jakim był „Spomasz”, jednak on sam nie zaprzestał śpiewania. W 1968 roku został członkiem zarządu Wielkopolskiego Związku Śpiewaczego w Poznaniu oraz wiceprezesem V Okręgu tego Związku z siedzibą w Jarocinie, w którym pełnił swoją funkcję do 1975 roku. Od 1976 roku, aż do śmierci był członkiem władz Oddziału Polskiego Związku Chórów i Orkiestr w Ostrowie Wielkopolskim. Od 1994 roku był Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej i członkiem Kapituły Odznaki Honorowej przy zarządzie Oddziału PZChiO w Ostrowie Wielkopolskim. Niejednokrotnie wręczał w imieniu PZChiO odznaczenia i wyróżnienia. Ponadto był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej przy Zarządzie Oddziału Rejonowego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Pleszewie. Należał do założycieli Stowarzyszenia Zasłużonych dla Ziemi Pleszewskiej, które powstało 13 lipca 2012 roku.

Działalność „Harmonii” oraz „Schola Cantorum Pleseviensis”

Na początku lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku zainteresowanie śpiewem zaczęło stopniowo maleć, co doprowadziło do zmniejszenia się około 50-osobowego składu „Harmonii”. Czesław Gulczyński wpadł na genialny pomysł, aby utworzyć zespół kandydatów do „Harmonii”, w którym przy wspólnym śpiewie zbieraliby się młodzi ludzie ze szkół podstawowych i zawodowych. Wkrótce udało się zebrać około 30-osobowe grono młodych pasjonatów śpiewu, z których wielu zasiliło szeregi Chóru Męskiego „Harmonia”. Przewodnią sentencją młodych chłopców stało się hasło zaproponowane przez Czesława Gulczyńskiego i przyświecające mu przez całe życie: „INTRA BONUS, EXI MELIOR” (Wejdź dobrym, wyjdź lepszym). W 1994 roku Czesław Gulczyński zaproponował ówczesnej dyrygentce Chóru Męskiego „Harmonia” w Pleszewie, Katarzynie Kuberze, by stworzyć przy nim chór chłopięcy. Udało się stworzyć 20-osobowy chórek. Zespół przyjął nazwę „Schola Cantorum Pleseviensis”. Działający przy „Scholi” Zespół Recytatorski uświetniający niemal każdy występ obu chórów to również dzieło Czesława Gulczyńskiego. Chór chłopięcy występuje wraz z „Harmonią” kilkanaście razy w roku, uczestniczy w wydarzeniach kulturalnych miasta oraz imprezach organizowanych przez Zarząd Oddziału PZChiO w Ostrowie Wielkopolskim. Czesław Gulczyński bardzo troszczył się o uwrażliwienie młodego pokolenia śpiewaków na szlachetne wartości, takie jak kultura osobista, odpowiedzialność, kultura słowa, szacunek wobec bliźnich czy miłość do Boga i Ojczyzny. Ponadto organizował, często pokrywając z własnych funduszy: Dzień Chłopca, mikołajki, Dzień Dziecka i przygotowywał słodkie niespodzianki. To dzięki Czesławowi Gulczyńskiemu z Pleszewem związał się Dariusz Bąkowski, który został dyrygentem „Harmonii”, a zasłużył się dla Pleszewa jako założyciel i długoletni dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia. Za sprawą Prezesa Gulczyńskiego dyrygentem Chóru Męskiego „Harmonia” został także Andrzej Henryk Bączyk, utalentowany muzyk i kompozytor z Ostrowa Wielkopolskiego. Gdy zabrakło zawodowego muzyka, Gulczyński sam pełnił funkcję dyrygenta w okresie od maja 2010 do września 2011 roku. Wówczas udało się zaangażować panią Natalię Jeż jako dyrygentkę „Harmonii”. Kolejną ważną zasługą Czesława Gulczyńskiego było zorganizowanie w 2008 roku wyjazdu trzech pleszewskich chórów do Westerstede, będącego miastem partnerskim Pleszewa, z okazji obchodów 100-lecia miejscowości Ihausen. Odbyło się to w roku, w którym „Harmonia” obchodziła swój jubileusz 85-lecia działalności artystycznej. Wraz z „Harmonią” do Niemiec pojechał także Chór Chłopięcy „Schola Cantorum Pleseviensis” oraz Chór Żeński „Echo” z Pleszewa.

Znaczenie postaci

Poza muzyką interesowała go również turystyka. Lubił zwiedzać osobliwe zakątki Polski i świata. Podróżował m.in. do takich krajów jak: Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia, Ukraina, Rosja, Jugosławia, Grecja, Niemcy, Austria, Szwajcaria, Włochy, Francja, Hiszpania, Portugalia. Był miłośnikiem fotografii, którą uprawiał od dziecięcych lat.

Ponad 60 lat bezinteresownej organizacji i popularyzacji kultury muzycznej Ziemi Pleszewskiej przez Czesława Gulczyńskiego sprawia, że możemy czuć się dumni z obecności wśród nas człowieka, dla którego nie istniały kosztorysy czy statystyczne sondaże dotyczące opłacalności działalności społecznej. Jedyną zapłatą była radość w sercach tych, do których dociera muzyka i piękno otaczającego świata. Szczególnie, jeśli nosicielami pozytywnych wartości w dzisiejszym świecie są dzieci i młodzież. Bezinteresowna praca na rzecz pleszewskiej kultury wielokrotnie była dostrzeżona i nagrodzona przez władze państwowe, miejskie, jak i liczne stowarzyszenia i organizacje, a ich ukoronowaniem było nadanie Czesławowi Gulczyńskiemu w 2012 roku niezwykle prestiżowego wyróżnienia – Odznaki Honorowej Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla kultury polskiej”. W czerwcu 2014 roku Czesław Gulczyński świętował 90-lecie istnienia Chóru Męskiego „Harmonia” i jubileusz 20-lecia Chóru Chłopięcego „Schola Cantorum Pleseviensis”. Zmarł w poniedziałek, 3 listopada 2014 roku w swoim domu.

Wyróżnienia i odznaczenia

-Brązowy Krzyż Zasługi (1969 rok)

-Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986 rok)

-Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1976 rok)

-Odznaka Honorowa Złota z Wieńcem Laurowym Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (2002 rok)

-Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Niewidomych (1978 rok)

-Odznaka „Przyjaciel Szkoły” (1979 rok)

-Odznaka „Przyjaciel Dziecka” (1979 rok)

-Odznaka „Złoty Żubr” Ligi Ochrony Przyrody (2002 rok)

-Srebrna Odznaka „Za Zasługi Dla Rozwoju Przemysłu Maszynowego” (1981 rok)

-Złota Odznaka „Zasłużonych Dla Przemysłu Maszyn Spożywczych” (1986 rok)

-Złota Odznaka „Zasłużony Pracownik Pleszewskiej Fabryki Przemysłu Spożywczego Spomasz” (1975 rok)

-Zasłużony dla Miasta i Gminy Pleszew (1988 rok)

-Za zasługi dla rozwoju Miasta i Gminy Pleszew (2002 rok)

-Nagroda Pleszewskiego Forum Młodych „Społecznik Roku (2002 rok)

-Nominowany do tytułu „Człowiek Roku Ziemi Pleszewskiej” (2000 i 2001 rok)

-Nominowany do tytułu „Pleszewianin Roku” (2007, 2008, 2012 rok)

-Medal Nominata Konkursu i Nagrodę im. Ks. Piotra Wawrzyniaka w kategorii „Obywatel Wielkopolski” (2001 rok)

-Odznaka honorowa „Zasłużony Działacz Federacji Kulturalnych Ziemi Kaliskiej” (1987 rok)

-Odznaka „Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego” (1973 rok)

-Odznaka „Za zasługi dla województwa kaliskiego” (1984 rok)

-Odznaka „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego” (2006 rok)

-Odznaka Honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla kultury polskiej” (2012 rok)

Źródła:

1) Internet:

– http://www.zycie-pleszewa.pl

2) Wywiad z Danutą Gulczyńską

3) Bogdan Jędrasiak, „Zasłużeni Dla Pleszewa”, Pleszew 2010

4) Marcin Walczak, „60 lat społecznej działalności Czesława Gulczyńskiego”, Rocznik Pleszewski 2012

Platforma edukacyjna