Pochodzenie

Doktor Piotr Kowalik urodził się 15 stycznia 1903r. we wsi Drewno, powiat żniński. Sam bohater wraz z rodziną jako miejsce urodzenia podawał Osiny, znajdujące się w tym samym powiecie. Jego rodzicami byli Kazimierz i Zofia, z domu Grams, którzy byli właścicielami i dzierżawcami majątków ziemskich w Żninie i okolicach. Miał dwóch braci: Bronisława i Juliana, a także trzy siostry: Katarzynę, Kazimierę i Janinę.

Dzieciństwo

Od najmłodszych lat wychowywany był w patriotycznej atmosferze. Rodzice uczyli doktora pracowitości i rzetelności, ale przede wszystkim szacunku do innych ludzi, które zaowocowały już w wieku dorosłym.

Ukończone szkoły

Edukacja wstępna- Żnin.

1916-1923– nauka w Gimnazjum Męskim w Wągrowcu.

1923r. – matura.

1923-1929– Studia Medyczne na Uniwersytecie Poznańskim.

1930r.- uzyskanie dyplomu lekarza medycyny.

1931r.– uzyskanie dyplomu doktora wszechnauk lekarskich.

Praktyki

Praktyki studenckie Kowalik odbył w szpitalu miejskim w Poznaniu i Knurowie, a

od 1.10.1930-15.01.1931r. w Szpitalu św. Elżbiety w Katowicach.

Doktor pracował jako lekarz- asystent od 1 lutego do 15 sierpnia 1931r. w Szpitalu Miejskim w Toruniu. Był tam cenionym pracownikiem, jednak musiał opuścić szpital ze względu na powołanie do wojska.

W służbie innym…

Początki kariery zawodowej

Po obronie pracy doktorskiej, w maju 1933r., doktor Kowalik osiedlił się w Gołańczy, gdzie objął stanowisko rejonowego lekarza kolejowego. Bohater został członkiem Izby Lekarskiej i Związku Lekarzy Państwa Polskiego, Oddziału Wielkopolskiego. Sprawował także funkcję rzeczoznawcy dla spraw rentowych. Leczył chorych bez względu na stan majątkowy, religię czy narodowość. Problemu nie stanowił także dla niego stan ówczesnych dróg i kłopot z dojazdem do pacjentów. Często zakres jego działań wykraczał daleko poza granice miasta.Pacjentów przyjmował w swoim prywatnym mieszkaniu. Zajmował się zabiegami chirurgicznymi, ortopedycznymi, przyjmował porody, rwał zęby, wykonywał analizy krwi i moczu. Mimo ukończonych studiów medycznych, cały czas brał udział w kursach doszkalających.Wśród społeczeństwa cieszył się wielkim zaufaniem i poważaniem.

Czas wojny

W 1931r. został bohater powołany do odbycia szkolenia wojskowego, które miało miejsce w Centrum Szkolenia Sanitarnego w Szkole Podchorążych Sanitarnych Rezerwy w Warszawie i w Centrum Szkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Otrzymał stopień podchorążego rezerwy. W 1939r. został przydzielony do Kcyńskiego Batalionu Obrony Narodowej i wyruszył na front w stronę Warszawy. 19 września pod Iłowem został ranny i dostał się do niemieckiej niewoli. W grudniu 1939r. został z niej zwolniony dlatego, że w Gołańczy brakowało lekarza, ale również ze względu na zły stan zdrowia. Od 1 stycznia 1940r. prowadził praktykę lekarską, choć cały czas jego działania były pilnie obserwowane przez niemieckich okupantów. W czasie okupacji współpracował z podziemną organizacją wojskową „Polska Niepodległa”. Był współorganizatorem placówki Armii Krajowej w Gołańczy, otrzymał stopień komendanta rejonowego Odcinka Północnego V Karpaty z siedzibą w Gołańczy. Przybrał pseudonim „Albin”. Zadaniem doktora były kontakty z innymi placówkami, sprawy organizacyjne, a także sprawy sanitarno-medyczne. W jego mieszkaniu często spotykali się konspiratorzy.

Po wybuchu powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944r.,wraz z miejscowymi akowcami spodziewał się wprowadzanie w życie planu „Burza”, jednak działania te zostały przerwane przez aresztowanie członków Armii Krajowej przez gestapo. Kowalik został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Żabikowie koło Poznania, a następnie do obozu Gross-Rosen (Rogoźnica). Zmuszany był także do pracy w kamieniołomach w obozie Mittelbau „Dora” w Sangerhausen, gdzie przebywał do kwietnia 1945r. Uwolniony został 3 maja 1945r. przez Armię Radziecką, do domu wrócił 18 maja tegoż roku.Od razu podjął praktykę lekarską.

Po wojnie

Po powrocie do domu, zarejestrował się w Izbie Lekarskiej Poznańskiej. Otrzymał od niej zadanie zorganizowania opieki medycznej w rejonie Gołańczy.Od 1 lutego 1947r. do 1974r. pełnił funkcję kierownika Okręgowego Ośrodka Zdrowia w swoim mieście. Do końca lat 50. XX w.był jedynym lekarzem w Gołańczy. Mimo wielu propozycji awansu np. na stanowisko lekarza powiatowego, wierny pozostał Gołańczy. Tu ożenił się z Bronisławą Łucką i urodziła mu się jedyna córka Jadwiga. Znany był z wielkiej troski o pacjenta, chęci pomocy, udzielania materialnego wsparcia, a także z pracy na rzecz społeczeństwa. Po wojnie został prezesem Związku Byłych Więźniów Politycznych Obozów Koncentracyjnych. Poza tym był współprezesem koła i członkiem zarządu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD). Dwa razy pełnił funkcję radnego Miejskiej Rady Narodowej w Gołańczy, a także przewodniczącego Komisji Zdrowia i Opieki Społecznej. Doktor był honorowym członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Gołańczy,prezesem miejskiego koła Polskiego Czerwonego Krzyża i opiekunem szkolnej drużyny harcerskiej. Wiele zrobił, aby rozbudować szkołę podstawową i elektryfikować miasto. Przyczynił się do budowy pomnika poległych i pomordowanych w Gołańczy i budowy nowego ośrodka zdrowia.

Za swą oddaną pracę otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Partyzancki, Odznakę Grunwaldzką, Medal Męstwa i Wolności 1945, Odznakę Honorową „Za pracę w służbie zdrowia”.

W latach 70., ze względu na pogarszający się stan zdrowia, zrezygnował z funkcji kierownika Ośrodka Zdrowia, jednak cały czas był jego pracownikiem. Na emeryturę przeszedł po 48 latach pracy, w roku 1977.

W czasie wolnym, którego nie miał wiele, lubił czytać literaturę piękną, powieści Sienkiewicza i Hemingwaya. Kochał poezję Mickiewicza i Słowackiego. Czas spędzał także z wnuczkami, często spacerował po lesie, lubił łowić ryby i raki.

Doktor Piotr Kowalik zmarł w wągrowieckim szpitalu 12 stycznia 1979r.. W dniu swoich 76 urodzin został pochowany na gołanieckim cmentarzu.

”Dobrych ludzi nikt nie zapomina”

Doktor Piotr Kowalik za swoje życie pełne poświęceń dla innych, został uhonorowany przez Radę Miasta i Gminy Gołańcz, która nadała jednej z ulic jego imię. Ponadto Gimnazjum w Gołańczy nosi imię doktora. Po wielu latach jego byli pacjenci wciąż o nim pamiętają, przede wszystkim wspominając go jako świetnego lekarza, ale nade wszystko człowieka, który swoje życie poświęcił innym. Dla młodych ludzi bohater jest wzorem do naśladowania, ponieważ był bardzo oddany swoim pacjentów w myśl motta: ” Salus aegroti- suprema lex” („Dobro chorego- prawem najważniejszym”).

Źródła:

Dyplom ukończenia studiów.

Rozmowy z byłymi pacjentami doktora Kowalika.

Wywiad z wnuczką dra Kowalika, p. Marią Czajkowską-Korpowską.

Wywiad z byłym pacjentem dra Kowalika, p.Janem Michalakiem.

Zdjęcia ze zbiorów rodzinnych doktora.