Przyjście na świat

Franciszek Lurc urodził się 29 marca 1843 roku w Kościanie w porze Nieszporów jako syn Piotra Lurca i Pauliny z Przygodzkich.

Kilka dni później, 2 kwietnia 1843 roku został ochrzczony w tamtejszym rzymsko-katolickim kościele parafialnym. Rodzicami chrzestnymi byli: Dominik Przygodzki i Barbara Lurc.

Edukacja

Życie dorosłe

Po święceniach kapłańskich w 1868 r. został kapelanem w kościele św. Kantego w Poznaniu. Później, w 1870 r. pracował jako wikariusz w parafii pw. św. Wojciecha w Poznaniu. Jako wikariusz pełnił posługę kapłańską także w parafii pw. św. Marcina w Poznaniu. Przebywał tam do 1887 roku.

Wiosną 1887 roku Franciszek Lurc objął parafię margonińską. Z jego inicjatywy w 1895 roku powstało Towarzystwo Przemysłowców i Towarzystwo Robotników. W latach 1898-1900 przeprowadził remont kościoła. Ponadto rozebrał zniszczoną drewnianą dzwonnicę i wybudował murowaną w stylu klasycystycznym. Rok później sufragan poznański biskup Edward Likowski konsekrował margonińską świątynię. Niebawem Franciszek Lurc zabrał się do ukończenia dzieła swoich poprzedników – wybudowania kościoła filialnego w Szamocinie. Zanim jednak kościół stanął, proboszcz Lurc usilnie zabiegał o fundusze. Zbierał je za pośrednictwem takich czasopism jak: „Kurier Poznański”, „Przewodnik Katolicki”, „Dziennik Kujawski”, „Wielkopolanin”, „Przyjaciel Ludu”, „Gazeta Toruńska”, „Gazeta Gdańska”, „Gazeta Olsztyńska”, „Pielgrzym Pelpliński” i „Wiarus Polski” z Bochum. Dzięki pomocy Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie otrzymał od fundacji „Braci Madejów” 450 marek. Dotację dostał także z Kurii Poznańskiej.

Murowana świątynia stanęła na Smolarach w 1905 r. Projekt architektoniczny tego kościoła wykonał bratanek mistrza Jana Matejki, Tadeusz Matejko. Ołtarz główny i boczny św. Tresy wyposażył proboszcz margoniński z własnych funduszy.

31 sierpnia 1916 r. Franciszek Lurc pełnił funkcję administratora parafii w Budzyniu.

Dzięki staraniom Franciszka Lurca zakończył się toczący się przez ok. 30 lat spór o jeden z najstarszych budynków w mieście, mieszczący się przy ulicy Szpitalnej. Dom ten przez wiele lat był szpitalem dla ubogich i bezdomnych. Od 22 marca 1907 roku budynek stał się własnością Kościoła katolickiego. W czasie wielkiej powodzi, jaka nawiedziła Margonin w roku 1909, miejsce to stało się przytułkiem dla 10 rodzin powodzian.

23 listopada 1918 roku z okazji jubileuszu pięćdziesięciolecia kapłaństwa Franciszek Lurc otrzymał nominację na Radcę Duchownego.

Franciszek Lurc to człowiek bardzo zaangażowany w sprawy narodowo-wyzwoleńcze. Był członkiem Rady Robotniczo-Żołnierskiej w Margoninie oraz aktywnie uczestniczył w przygotowaniach do wybuchu powstania wielkopolskiego. W Nowy Rok 1919 roku zwołał wiec mieszkańców, który stał się sygnałem do przygotowania powstania w mieście. W niedzielę 18 stycznia 1920 roku witał wraz ze swoimi parafianami przybyłe do miasta oddziały 62 pułku piechoty Wojska Polskiego. Z tej okazji na rynku odprawił mszę świętą za ojczyznę.

Ksiądz Dziekan Franciszek Lurc zmarł w wieku 77 lat, 28 października 1920 roku w Margoninie. Pochowany został na cmentarzu w Margoninie.

Dokonania

Wśród wielu dokonań Franciszka Lurca wymienić należy powołanie Towarzystwa Przemysłowców i Towarzystwa Robotników. Ponadto wybudowanie kościoła filialnego w Szamocinie, postawienie murowanej dzwonnicy w Margoninie oraz przeprowadzenie remontu kościoła w Margoninie. Zapomnieć nie można także o jego aktywnym uczestnictwie w przygotowaniach do wybuchu powstania wielkopolskiego.

Bibliografia:

1. Księga metrykalna 135/13, karta 18, zapis 61.

2. W. L. Janiszewski: Znani i nieznani, Poznań 2008 r.

3. W. L. Janiszewski: Prace księdza Lurca cz. II: w/; http://www.dzienniknowy.pl/aktualnosci/pokaz/21350.dhtml

4. W. L. Janiszewski, Dom sióstr http://www.dzienniknowy.eu/aktualnosci/pokaz/25415.dhtml

5. Rozmowy, wywiady z Waldemarem Janiszewskim.