Franciszek Spalony

ur. 20 września 1910
zm. 09 października 1993
Zespół Szkół w Miedzichowie

Zdjęć: 10

Pochodzenie

Franciszek Spalony urodzony 20.09.1910r w Hamborn w Niemczech. Syn Jana i Franciszki zd.Wielebińska.

Dzieciństwo

Ojciec Franciszka pracował jako górnik, matka prowadziła dom i wychowywała dzieci. Franciszek miał dwie siostry Helenę i Łucję. Do ukończenia 9 roku życia zamieszkiwał z rodzicami w Niemczech. W 1919r powrócili do Polski.

Edukacja (lub „młodość”)

Po ukończeniu szkoły podstawowej podjął naukę w zawodzie kominiarskim. Pracował jako kominiarz w Poznaniu do roku 1932. Od 1932r odbywał służbę wojskową w 7 Dywizjonie Artylerii Przeciwlotniczej w Poznaniu. Ukończył Podoficerską Szkołę Artylerii Przeciwlotniczej. Po dwóch latach został przeniesiony do rezerwy.

Etapy działalności

Etap pierwszy

Od 1928r był członkiem OSP, pełnił funkcję Gminnego Komendanta Straży Pożarnej w Miedzichowie. W 1932r był współzałożycielem OSP w Trzcielu i Miedzichowie. Przed II wojną światową działalność w straży pożarnej jednoczyła Polaków. Franciszek Spalony angażował mieszkańców, by wzajemnie sobie pomagali. Sam również do końca był oddany społeczności lokalnej. Uczestniczył w remontowaniu remizy strażackiej. Funkcję prezesa OSP w Miedzichowie pełnił dożywotnio.

W 1934r ponownie podjął pracę w zawodzie kominiarskim w Poznaniu, którą od 1937r kontynuował w Miedzichowie. W 1935r ożenił się z Zofią z domu Judek. W okresie II wojny światowej został przydzielony do 6 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej we Lwowie, Brześć nad Bugiem, gdzie brał udział w osłonie Sztabu Generalnego. Pociąg, którym podróżował został rozbity przez lotnictwo niemieckie, a Franciszek uległ wypadkowi na skutek wybuchu bomby lotniczej. Trafił wówczas do niewoli niemieckiej w Przeworsku. Na skutek ciężkiego zapalenia płuc został skierowany do polowej izby chorych, skąd udało mu się zbiec i wrócić do domu. W 1940r pracował w Cukrowni w Opalenicy oraz przy budowach wodociągów w Poznaniu. Po wyzwoleniu Miedzichowa w styczniu 1945r osiedlił się tam na stałe, gdzie pracował w zawodzie.

Etap drugi

Po wyzwoleniu kraju Franciszek udzielał się społecznie. W 1945r zorganizował uruchomienie sklepu Spółdzielczego pod nazwą „Życie”. Od 1948r należał do PZPR, gdzie zajmował stanowisko sekretarza POP PZPR w Miedzichowie. W 1961 roku założył Kółko Rolnicze w Miedzichowie i Ośrodek Rolny w Lubieniu. Funkcję Prezesa Kółka Roniczego pełnił przez 13 lat. Był współzałożycielem Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Miedzichowie. Przed 1961r pełnił przez kilka lat funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej w Gminnej Spółdzielni. Był założycielem Banku Spółdzielczego w Miedzichowie i Przewodniczacym Rady Banku w Miedzichowie. Od 1971r był członkiem ZBoWiD w Gorzowie Wielkopolskim. Członkiem zarządu wojewódzkiego OSP w Gorzowie Wielkopolskim. Od 1976 roku był Prezesem Gminnego Koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Miedzichowie. Od 1990r piastował funkcję Prezesa Gminnego Koła Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Miedzichowie. Za dotychczasową pracę i działalność w obszarze życia społecznego i politycznego, otrzymał wyróżnienia i odznaczenia.

Odznaczenia i wyróżnienia:

-Odznaka Zasłużonego Działacza Ruchu Spółdzielczego 07.03.1963r

-Srebrny medal za Zasługi dla Pożarnictwa 07.04.1964r

-Odznaka za Wysługi 50 lat w Pożarnictwie 20.04.1973r

-Odznaka Grunwaldzka nadana 22.07.1973r

-Medal za Zasługi Banku Spółdzielczego 11.03.1974r

-Medal Zwycięstwa i Wolności 30.04.1974r

-Odznaka Honorowa za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego 04.07.1974r

-Złoty Medal za Zasługi dla Pożarnictwa 27.01.1975r

-Odznaka Howorowa za Zasługi w Rozwoju Powiatu Nowotomyskiego 05.05.1975r

-W 1976r wpisany do Księgi czynu Gminy Miedzichowo za całokształt działalności społecznej

-Złota Odznaka za Rozwój Województwa Gorzowskiego 22.11.1978r

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 10.04.1979r– za długoletnią pracę społeczną na rzecz gminy Miedzichowo

Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939r otrzymał 02.06.1982r

Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju 10.10.1983r

-Złoty Znak Związku OSP 26.04.1984r

-Medal 40-lecia Polski Ludowej 22.07.1984r

-Złota Odznaka za Zasługi Banku Spółdzielczego-1985r

-Odznaka za Zasługi dla Kółek Rolniczych 16.05.1986r

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski 28.05.1986r

-Brązowa Odznaka za Zasługi w Ochronie Porządku Publicznego 22.07.1986r

-Godność Członka Honorowego Związku za Wybitne Zasługi dla Rozwoju Strażactwa Ochotniczego i Ochrony Przeciwpożrowej w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 02.06.1987r

-Medal Rodła 06.04.1988r

-Brązowa Odznaka za Zasługi dla Ochrony Przeciwpożarowej 12.05.1988r

-Medal za Udział w Walkach w Obronie Władzy Ludowej 20.07.1988r

Srebrny Medal za Zasługi dla Obronności Kraju 12.10.1988r

-Oznaka Zasłużonych dla Bankowości PRL 01.07.1988r

-Otrzymał stopień wojskowy Starszy Sierżant 03.11.1989r

Znaczenie postaci

Był altruistą, społecznikiem, pomagał ludziom, znany i lubiany przez mieszkańców Miedzichowa. Człowiek oddany rodzinie, pomagał siostrze, wziął na wychowanie jej syna, którego wykształcił i wychował. Franciszek Spalony brał czynny udział w pochówku oraz organizacji cmentarza żołnierzy radzieckich, poległych w walkach o wyzwolenie Polski. Jako Prezes Gminnego Koła ZBoWiD w Miedzichowie, zaopatrzał ludzi w opał na zimę oraz zapewniał warunki godnego życia swym podopiecznym. Jako współzałożyciel Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Miedzichowie zaopatrzał Spółdzielnię w towar. Był wówczas bowiem, jedynym posiadaczem samochowdu we wsi. W czasie wolnym zajmował się pszczelarstwem i motoryzacją. W pamięci potomnych zachował się jako człowiek o dobrym sercu, wrażliwy na los drugiego człowieka. Uczestniczył aktywnie w życiu społecznym i politycznym środowiska lokalnego oraz kraju. Zapamiętany jako człowiek odważny, bohaterski, dumny. Zmarł śmiercią naturalną 09.10.1993r w Miedzichowie, pochowany na tutejszym cmentarzu.

Źródła:

1. Kroniki ZBoWiD. Archiwum Biblioteki Zespołu Szkół w Miedzichowie.

2. Ewidencja Czonków Koła ZBoWiD. Archiwum Biblioteki Zespołu Szkół w Miedzichowie.

3. Ewidencja Członków Koła ZBoWiD. Archiwum rodziny Pietruńko.

4. Wywiad z dnia 28.03.2014r z Marianem Haładudą-siostrzeńcem Franciszka Spalonego.

5. Wywiad z dnia 24.02.2014r z Longiną Otto-mieszkanką Miedzichowa.

6. Życiorys napisany przez Franciszka Spalonego. Archiwum rodzinne M. Haładuda.

Kalendarium:

  • 1910 ― Narodziny bohatera
  • 1932 ― Franciszek Spalony by...
  • 1935 ― Ślub bohatera
  • 1939 ― Udział w osłonie Szta...
  • 1945 ― Zorganizował sklep sp...
  • 1961 ― Założył Kółko Rolnicz...
  • 1976 ― Od 1976 roku był Prez...
  • 1993 ― Śmierć bohatera

Zobacz też:

  • > II wojna światowa...
  • > Miejsce narodzin ...
  • > Miejsce śmierci b...