Pochodzenie
Henryk Tyszkiewicz urodził się 26 marca 1944 r. w Osinach koło Kępna jako jedyne dziecko Stanisława i Stanisławy Tyszkiewiczów.
Edukacja
Zawsze pasjonowały go geografia i historia. Ukończył Technikum Kolejowe w Ostrowie Wlkp. (1963 r.). Szkoła miała bardzo dobrą opinię, a dzięki wysokiemu poziomowi nauczania mówiło się, że nauka w tej placówce to „małe studia”. Niestety sytuacja materialna rodziny była trudna z powodu śmierci ojca i Henryk Tyszkiewicz nie mógł kontynuować nauki na uczelni wyższej.
Etapy działalności
W latach 1964-1965 pracował na PKP Stacja Kępno, a w kolejnym okresie (1965-1966) jako kasjer towarowy na stacji Wieluń. Od 1967 do 1999 roku zatrudniony był na stanowisku kasjera biletowego i towarowego na stacji PKP Kępno Zachodnie.
Od młodych lat interesował się nie tylko historią narodową, ale i lokalną. Od 1977 r. był kolporterem prasy niezależnej (we współpracy ze środowiskiem lubelskim: Jadwigą Kozicką i Zbigniewem Kozickim, od których otrzymywał wydawnictwa niezależne), m.in. „Spotkań” oraz książek: „Polski kształt dialogu” Józefa Tischnera i „Wspomnienia z Kazachstanu” Władysława Bukowińskiego.
„Solidarność”
Od września 1980 r. działał w „Solidarności”. Został sekretarzem Komitetu Założycielskiego przy Stacji Kępno Zachodnie, od listopada 1980 r. był członkiem KZ, szefem sekcji kultury i członkiem Międzyokręgowej Komisji Porozumiewawczej Kolejarzy we Wrocławiu „Semafor”. Po 13 grudnia 1981 r. stał się współpracownikiem nieformalnej tajnej struktury „Solidarności” w zakładzie pracy oraz „Solidarności Walczącej” w Kępnie, był także kolporterem pism podziemnych (m.in. „Arki”, „Aneksu”, „Czasu Kultury”, „Robotnika”, „Solidarności Walczącej”, „Głosu”, „Czasu” i „Tygodnika Mazowsze”) oraz książek. W latach 1985 -1989 współorganizował (wraz z ks. Wojciechem Pachciarzem, Waldemarem Kasprzakiem i Januszem Gierą) Młodzieżową Grupę Piątkową.
Działalność w regionie
Od lutego 1989 r. pełnił funkcję sekretarza Tymczasowej Komisji Zakładowej „Solidarności” Węzła PKP Kępno. W latach 1989-1990 był sekretarzem KO „Solidarność” w Kępnie. W latach 1994-1998 został wybranym radnym miasta i gminy Kępno z listy Kępińskiej Inicjatywy Samorządowej, z kolei w latach 1998-2006 pracował jako radny powiatu kępińskiego z listy „Wspólnoty Samorządowej”. W latach 2002-2006 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady Powiatu. Od 1992 r. aktywnie działał w Towarzystwie Miłośników Ziemi Kępińskiej, w 2007 r. został prezesem tej organizacji.
Popularyzacja kultury regionalnej
Henryk Tyszkiewicz przede wszystkim posiadał ogromną wiedzą regionalną, którą w sposób drobiazgowy chciał dzielić się ze wszystkimi, wykorzystując do tego również lokalne media jak np. „Tygodnik Kępiński”, którego był długoletnim współpracownikiem. Jak wspomina Grażyna Gatner: „Od zawsze odwiedzał redakcję, witaliśmy go z rozmaitymi humorami. Niejednokrotnie zastanawialiśmy się, dlaczego pojawia się w dzień składu? Dla pana Henryka nie miało to jednak znaczenia. Był materiał, musiał znaleźć się i czas. Pamiętamy zapełnione gęstym pismem kartki, które szczegółowo przedstawiały historie poszczególnych budowli, miejsc, wydarzeń czy zasłużonych dla miasta osób. Kartki te niejednokrotnie stanowiły twardy orzech do zgryzienia dla korekty i innych pracowników redakcji. Zawsze jednak traktowane były jako źródło wiedzy o naszym regionie, o czym doskonale wiedzieliśmy. Wracaliśmy do tych materiałów nawet wtedy, gdy w pierwszym odruchu zostawały odsunięte na bok. Pan Henryk zresztą nie pozwolił nam o sobie zapomnieć. Był wymagającym autorem, nie aprobował jakichkolwiek zmian w swoich tekstach, nawet tych – naszym zdaniem – często niezbędnych. Na pozór się z nimi zgadzał, ale każdy wiedział, że i tak myśli swoje. Wytykał nam historyczne nieścisłości, zmuszał do uważnego badania historii Kępna i okolic. Pod tym względem był bezkompromisowy”.
Bardzo lubił przebywać z młodzieżą. Organizował dla niej rajdy rowerowe po Ziemi Kępińskiej, które cieszyły się ogromnym zainteresowaniem. Jak nikt inny znał historię zabytkowych budynków świeckich i sakralnych, dlatego opowieści pana Henryka były nieocenionym źródłem wiedzy. Przysłużył się również społeczności powiatu kępińskiego, współpracując przy wytyczaniu tras rowerowych.
Publikacje
Henryk Tyszkiewicz był współautorem wielu publikacji regionalnych. W 2005 r. ukazały się Zeszyty Powiatowe (cz. 2 – Szlaki turystyczne powiatu kępińskiego, cz. 3 – Drewniane kościoły powiatu kępińskiego, cz. 4 – Pałacyki i dworki powiatu kępińskiego). Artykuły służą wzbogaceniu wiedzy o regionie, jego historii i geografii.
Był współautorem monografii „Kępno w latach 1945-1956”, wydanej w 2008 r.
Razem z Feliksem Gruszką napisał monografię „Katolicka nekropolia w Kępnie” (wyd. Tygodnik Kępiński, Kępno 1994 r.).
Część artykułów znalazła się w wydanej przez „Tygodnik Kępiński” publikacji: „Od Solidarności do Komitetu Obywatelskiego. Lata 1980 -1990 na Ziemi Kępińskiej”, Kępno 2001 r.:
– Pamiętamy sierpień i grudzień,
– Wolne słowo w czasach socjalizmu.
Znaczenie postaci
Interesował się nie tylko historią, znał tajniki przyrody, śledził „humory” pogody, uwielbiał podróże rowerem, lubił przebywać z młodzieżą i nienawidził kłamstwa. Swoje motto, które można odnaleźć na jego stronie internetowej, wyrażone w słowach: „Ważniejsze są czyny ciche a użyteczne”, potrafił należycie wcielić w życie.
ŹRÓDŁA
1. Wywiad przeprowadzony z Marianem Lorenzem, Prezesem Towarzystwa Miłośników Ziemi Kępińskiej, udzielony grupie CDEW 11 lutego 2014 roku.
2. Grażyna Gatner, Mirosław Łapa, Odszedł Nasz Przyjaciel [W:] Tygodnik Kępiński, 2 lutego, 2012r.