Kazimiera Woźniak

ur. 08 lutego 1928
zm.
Zespół Szkół w Ostrorogu

Fragment historii Kazimiery Woźniak
Wywiad z Panią Kazimierą
Zdjęć: 8
Filmów: 4
Nagrań: 2
Dokumentów: 2

Pochodzenie

Kazimiera Woźniak (z domu Nowak), córka Jana i Józefy Nowaków. Urodziła się 8 lutego 1928 roku w Śremie. Miała dwie starsze siostry: najstarsza zmarła w 1929 roku, a druga – starsza o 5 lat Helena – zmarła w 2007 roku. W 1933 roku wraz z rodzicami i siostrą przeniosła się ze Śremu do Ostroroga.

Dzieciństwo

Miała wspaniałe dzieciństwo, jednak los był dla niej bardzo okrutny i szybko musiała dorosnąć. Wcześnie straciła rodziców i wraz z siostrą Heleną pod okiem sądownie nadanego opiekuna prowadziła restaurację i sklep spożywczy.

Edukacja

Uczęszczała do Szkoły Podstawowej w Ostrorogu na ulicy Poznańskiej, później na ulicy Wronieckiej. Dnia 1 września 1939 roku wybuchła II wojna światowa i nauka w szkole została przerwana. Kazimiera miała wówczas kontynuować naukę w piątej klasie. Ten krótki czas spędzony w szkole wspomina następująco: „Naukę rozpoczynaliśmy na stojąco poranną modlitwą, w szkole było przyjemnie i wesoło, ale również panowała dyscyplina i porządek.”

Etapy działalności

Początek wojny

W dniu 3 grudnia 1939 roku do domu Kazimiery wpadli Niemcy, zrobili rewizję i wywieźli ją wraz z siostrą i innymi rodzinami z Ostroroga do więzienia we Wronkach. Panujące tam warunki i wyżywienie były okropne (posiłek raz dziennie – bardzo słona zupa). Dnia 8 grudnia 1939 roku wygnano ich z więzienia i pędzono batami do dworca kolejowego, a następnie w wielkim mrozie, w bydlęcych wagonach, zostali oni wywiezieni do Jędrzejowa w Generalnym Gubernatorstwie. Po dwóch dniach podróży w strasznych warunkach, dwie osierocone, przemarznięte i wystraszone siostry zakwaterowano w pomieszczeniu po sklepiku z wybitą szybą. Tam ciężko pracowały w kuchni ,,Sonderdienst” (niemieckiej policji pomocniczej). W 1943 roku siostra Kazimiery wyszła za mąż i wyjechała do Warszawy. Na początku 1944 roku Kazimiera przyjeżdża do Warszawy.

Wojna i Powstanie Warszawskie

Dnia 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17.00 wybuchło Powstanie Warszawskie. Już od pierwszych dni powstania dom na Mokotowie, w którym mieszkała Kazimiera u siostry i szwagra, był ostrzeliwany. Podczas Powstania Warszawskiego bohaterka wraz z inną młodzieżą kopała okopy, ustawiała barykady oraz opiekowała się siostrą, która była w ósmym miesiącu ciąży. Brała udział w ratowaniu zasypanej ludności i razem z panią doktor Afekówną służyła pomocą i opieką poszkodowanym i rannym, często narażając własne życie.

Dnia 21 sierpnia 1944 roku Niemcy wjechali na podwórze budynku, w którego piwnicy przebywała Kazimiera z innymi mieszkańcami. Niemieccy żołnierze wyciągali ludzi z piwnic i rozstrzeliwali na ulicy lub podwórzu. Kazimiera wybiegła pierwsza i została postrzelona w lewą rękę przy nadgarstku, w lewą nogę powyżej uda (tę kulę ma do dzisiaj) oraz w brodę, co skutkowało ubytkiem zębów i raną nad językiem. Po serii otrzymanych strzałów zasłabła, ale ktoś ją złapał na ulicy i zaniósł do jednej z piwnic. Później zaniesiono ją do Szpitala Sióstr Elżbietanek, gdzie przeprowadzono skomplikowaną operację (bez podania środków znieczulających, tabletek i zastrzyków). Dnia 29 sierpnia podczas odwiedzin siostry i szwagra błagała ich, aby zabrali ją ze sobą. W końcu bez zgody lekarzy Kazimiera opuściła Szpital Elżbietanek i udała się okopami do piwnicy na ulicy Racławickiej. W ten sam dzień o godzinie 23.00 dowiedziała się, że szpital, w którym przebywała został zburzony. Następnie Kazimiera wraz z siostrą i szwagrem przybyła do schronu na ulicy Kwiatowej 11. Siostra Kazimiery 22 września 1944 roku w trudnych warunkach panujących w piwnicy urodziła syna. Natomiast bohaterka każdego dnia walczyła z bólem i ropiejącymi ranami. W dniu 24 września 1944 roku niemieccy żołnierze wypędzili Kazimierę wraz z najbliższą rodziną oraz innymi ludźmi z Warszawy i poprzez Forty Mokotowskie oraz Służewiec zawieźli do obozu przejściowego w Pruszkowie, gdzie przebywali około dwóch tygodni do czasu wywozu transportu. W obozie siostry zostały rozdzielone. Bohaterka trafiła na halę dla chorych i starszych. Po długich próbach udało się jej otrzymać pozwolenie na przejście do hali, gdzie przebywała siostra Helena z nowonarodzonym synkiem i mężem. Następnie załadowano wszystkich do wagonów węglarek i wieziono w nieznane. Na jednym z postojów przed stacją w Skierniewicach, ze względu na pogarszający się stan zdrowia siostrzeńca, Kazimiera uciekła z transportu wraz z siostrą, jej mężem i dzieckiem. Pod osłoną nocy czołgali się w ziemniakach, aż dotarli do domu na obrzeżach miasta. Mieszkanka udzieliła im pomocy. Jednak dla dziecka było już za późno, miało rozległe zapalenie płuc i umarło. Potem otrzymali pomoc u innej rodziny. Kazimiera musiała szukać pomocy lekarskiej, dlatego zimą 1944 roku udała się w ryzykowną podróż do Jędrzejowa. Dostała skierowanie do kliniki chirurgicznej w Krakowie. Po licznych zabiegach chirurgicznych i podleczeniu ran Kazimiera udała się do Jędrzejowa, gdzie spotkała się z Heleną i jej mężem. Dnia 17 stycznia 1945 roku do Jędrzejowa wjechali Rosjanie, znów zrobiło się niespokojnie. Ludzie wędrowali w różnych kierunkach. Bohaterka wyjechała do babci do Śremu, a stamtąd powróciła do Ostroroga.

Po wojnie

Kazimiera Woźniak po wojnie pracowała w restauracji u siostry i szwagra w Ostrorogu, później w Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” na stanowisku pracownika umysłowego. W latach 1957- 1963 była wiceprezesem zarządu do spraw handlu. Działała w różnych organizacjach społecznych, w Radzie Zakładowej w zakładzie pracy, w Komitecie Rodzicielskim w szkole, w wojewódzkiej i miejsko-gminnej Radzie Kobiet. Była radną Miasta i Gminy Ostroróg, ławnikiem Sądu Rejonowego w Szamotułach. Działała w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci i w Polskim Czerwonym Krzyżu. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia 30 kwietnia 1977 roku przeszła na rentę inwalidzką. Potem zaangażowała się w pracę w Polskim Związku Emerytów i Rencistów, gdzie za zasługi otrzymała Złotą Odznakę Honorową.

Życie rodzinne po wojnie

29 listopada 1952 roku wyszła za mąż, za wspaniałego i kochającego mężczyznę Mariana Woźniaka, z którym miała czwórkę dzieci. Przeżyli razem ponad 50 pięknych lat do 2005 roku, kiedy to zmarł mąż Kazimiery.

Znaczenie postaci

Ze względu na doznane krzywdy podczas okupacji niemieckiej pani Kazimiera jest Kombatantem i Osobą Represjonowaną I grupy. Jest często zapraszana na zajęcia do szkół oraz na różne spotkania, a losy jej życia podczas wojny są wspaniałą lekcją historii dla przyszłych pokoleń.

Kalendarium:

  • 29 l ― Ślub bohatera
  • 21 s ― Kazimiera została pos...
  • 1928 ― Narodziny bohatera

Źródła:

Zobacz też:

  • >
  • >