Krzysztof Ryfa

ur. 17 lutego 1959
zm.
Szkoła Podstawowa nr 4 im. Królowej Jadwigi w Ostrowie Wlelkopolskim

Wywiad cz. I
Wywiad cz. II
Wywiad cz. III
Zdjęć: 6
Filmów: 3

Pochodzenie

Korzenie Krzysztofa Ryfy sięgają Ostrowa Wielkopolskiego, jednak urodził się 17 lutego 1959 r. w Jeleniej Górze. W Ostrowie Wielkopolskim spędził dzieciństwo, tutaj mieszka, tutaj się ożenił i został ojcem trzech córek. Ojciec inżynier (uruchamiał elektrownie) pochodził z Ostrowa Wielkopolskiego, a matka z Pleszewa.

Dzieciństwo

Malował już od dziecka. Jeździł z rodzicami na wycieczki, zabierając ze sobą zawsze szkicownik, ołówki i kredki. Od wczesnego dzieciństwa przejawiał swój talent. W szkole podstawowej nauczyciele często myśleli, że prace wykonywała jego mama, która też miała zdolności plastyczne (robiła piękne laurki, na których wycinała przestrzenne kwiaty).

Edukacja (lub „młodość”)

Kolejnym etapem w życiu małego Krzysia były zajęcia plastyczne w Szkole Podstawowej nr 9 w Ostrowie Wielkopolskim, u Winieckiej, a następnie (gdy był trochę starszy) zajęcia plastyczne w Młodzieżowym Domu Kultury, które prowadził Henryk Krupka. W MDK, powiedziano mu, że jest bardzo zdolny, co zresztą potwierdzał udziałem w konkursach plastycznych. W międzyczasie pisał wiersze, ale to plastyka była najważniejsza. Chodził na zajęcia Czesława Wosia do Klubu Nauczyciela i do Domu Kultury Kolejarza (dziś Ostrowskie Centrum Kultury). Tam współtworzył – razem z Romanem Maciejewskim i pomysłodawcą Tadeuszem Gaworzewskim – Galerię 80. Warto dodać, że Galerię tę też współtworzyli m.in.: Bogdan Litwin, Edward Stachowczyk, Piotr Marszał, Mariusz Sójka, Piotr Łopatka, Józef Bendziecha, Zbigniew Kaczorowski. Ryfa miał wtedy około 18 lat. Działania galerii nie były konwencjonalne. Do dziś wielu pamięta takie wystawy jak choćby te dotyczące biesiady i namalowane na talerzach portrety. Kontakt z Galerią 80 sprawił, że artysta mógł przygotować się na studia plastyczne, ponieważ rodzice bojąc się o swojego jedynaka, nie pozwolili mu na naukę w liceum plastycznym w Poznaniu.

Etapy działalności

Podczas przygotowań na studia zaczęły powstawać pierwsze cykle Ryfy. Dużo fotografował, ale przede wszystkim malował. Były to głównie zaułki Ostrowa – podwórka, uliczki, sionki, śmietniki, miejsca zapomniane. W ten sposób powstał jego pierwszy cykl „Ulice Ostrowa”. Wykonywał też wtedy linoryty, drzeworyty, grafiki. Zaraz po „Ulicach Ostrowa” były kolejne cykle („Owady”, „Trawy”) i to właśnie w nich zaczął po raz pierwszy włączać w obrazy elementy, kojarzące się z tematem pracy. Z Ostrowa na kilka lat pojechał na studia do Poznania – zrobił dyplom z malarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (dziś Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). Już wtedy w jego obrazach charakterystyczne było oddawanie rzeczywistości także poprzez przedmioty, które stawały się częścią obrazu oraz powiększanie danego motywu na obrazie do skali makro. Dla niewprawnego oka jego praca była abstrakcyjna, dla niego – przedstawiała konkretny motyw. Taki sposób widzenia rzeczywistości pozostał do dziś – artysta stara się dostrzec to, czego nie widzą na pierwszy rzut oka inni.

Etap pierwszy

Po studiach brał udział w wystawach zbiorowych, m.in. „Bielska Jesień” czy w Arsenale w 1986 r. Zdobył też nagrodę w ramach wystawy pierwszego dzisiejszego Biennale Małej Formy Graficznej i Ekslibrisu, odbywającego się wówczas w Klubie Nauczyciela i dopuszczającego wtedy w konkursie malarstwo. Pod koniec lat 80. zaczął pracę nad kolejnymi cyklami. Bardzo duża, ważna dla niego, była licząca około 30 obrazów seria „Teren skażony”, które powstały jako odpowiedź na Czarnobyl. Na tych pracach dominował pejzaż bardzo skażony, wyczyszczony z zieleni, były na nich jakieś szkielety drzew i zgliszcza. Prace z tego cyklu powstawały przez lata. Były pokazywane na wystawach, a dwukrotnie wystawiania kilku obrazów zabroniła cenzura. W tym cyklu nastąpił dla Ryfy przełom i zaczął mieszać techniki, stosować kolaż, włączać w obraz przedmiot. W kolejnym cyklu „Ptaki” był równie pesymistyczne. „Ptaki” to reakcja na katastrofy ekologiczne na morzach. Na obrazach, na których często niebo było czerwone, a ziemia granatowa, centralnym punktem były obumarłe ptaki – malowane nierzadko czarną farbą zmieszaną z butaprenem. Wtedy też w latach 80-tych nawiązał współpracę z grupą znajomych w Hamburgu, gdzie zaczął systematycznie wystawiać swoje prace.

Etap drugi

Krzysztof Ryfa pracuje zazwyczaj nad kilkoma obrazami naraz. Skupianie się nad jednym zajęłoby za dużo czasu, bo w obrazach stosuje wiele warstw. Nałoży jedną, a gdy ta schnie, pracuje nad drugim obrazem. Gdy praca jest już prawie gotowa, wiesza ją nad łóżkiem – budzi się rano i świeżym okiem patrzy, jak ją jeszcze uporządkować, jak wydobyć przestrzeń, jak zadziałać kolorem, czy wszystko, co chciał, zostało już przekazane. Tematy przychodzą do niego same, są przeżyte – coś go musi dotknąć, coś musi przeżyć, by zawrzeć to na obrazie. Nie lubi malować na siłę ponieważ twierdzi, że obraz musi wypływać z wnętrza i być szczery, związany z przeżyciami – wtedy jest dobry.

Kolejne etapy…

Krzysztof Ryfa od lat pracuje w Gimnazjum nr 3 i w Szkole Podstawowej Spółdzielni Oświatowej „Edukator” w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie uczy plastyki i techniki. Wielokrotnie uczestniczył w malarskich plenerach, wystawach zbiorowych, pokazywał swoje prace na wystawach indywidualnych. W ostatnich latach wynajmował pomieszczenie na pracownię w budynku ZAP, od wielu lat jednak marzył o utworzeniu galerii z prawdziwego zdarzenia. Udało się to w maju 2012 r. – w budynku przy ul. Wiosny Ludów 17, w którym mieścił się niegdyś spichlerz, stworzył Galerię 33. Razem z nim miejsce współtworzą jego byli uczniowie: Szymon Wojtak i Iwona Trzcińska, a zaangażowani są także m.in. Barbara Molska, Krzysztof Maik i Dominik Śródka. Galeria od razu zyskała sobie sympatię ostrowian, nawet tych niezwiązanych na co dzień ze sztuką, a wystawy przyciągają dużo osób. Pokazywane są w niej prace artystów z Polski i zagranicy, ale też dopiero zaczynających swoją drogę twórczą młodych ludzi czy amatorów. Sztandarową wystawą Galerii jest ekspozycja „Alternatywy 33”, pokazująca prace środowiska plastycznego z Ostrowa, regionu, ale i kraju. Średnio w miesiącu są otwierane dwie-trzy wystawy. Krzysztof Ryfa bierze udział w różnych aukcjach charytatywnych, sprzedając swoje prace na szczytne cele, prowadzi działalność warsztatową dla dzieci i młodzieży przy okazji imprez miejskich i w soboty. W swojej Galerii 33 jest otwarty na współpracę ze środowiskiem lokalnym.

Znaczenie postaci

Absolwent PWSSP w Poznaniu (obecnie UAP), uzyskał status artysty plastyka MKiS w 1986 r. w dziedzinie malarstwa. Zajmuje się malarstwem i rysunkiem. Brał udział w licznych przeglądach Twórczości Artystycznej Nauczycieli Plastyków: Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej (Kalisz), Ogólnopolskie Biennale Twórczości Plastycznej Nauczycieli (Lublin), Ogólnopolska Wystawa Twórczości Pedagogów Plastyki (Rzeszów), Salon Plastyki Egeria (Ostrów Wielkopolski), Ogólnopolskie Triennale Akwareli (Lublin), Bielska Jesień (Bielsko-Biała), Arsenał 88 (Warszawa), Cztery Pory Roku (Szczecinek), Ostrowskie Biennale Grafiki i Rysunku (Ostrów Wielkopolski), Ogólnopolski Konkurs Malarski im. R. Pomorskiego (Katowice), Międzynarodowa Wystawa „Bez granic” (Biała Podlaska), Twórczość Plastyczna Nauczycieli Galeria (Kalisz). Uczestniczył w wielu plenerach w kraju i za granicą, swoje prace prezentuje na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych uzyskując nagrody i wyróżnienia. Swoją działalnością promuje miasto Ostrów Wielkopolski szerząc wrażliwość, miłość do sztuki i piękna przedstawionego w swojej twórczości. Ostrowianin Roku to organizowany od 1993 roku najstarszy i najbardziej prestiżowy plebiscyt w południowej Wielkopolsce, podczas którego mieszkańcy Ostrowa Wielkopolskiego nagradzają swoich wybitnych mieszkańców honorowym tytułem Ostrowianina Roku. Laureaci tytułu to osoby, które swoim dorobkiem, sukcesami, autorytetem i osiągnięciami zasłuży na największe uznanie lokalnej społeczności. 7 lutego 2014 roku odbyło się posiedzenie Kapituły Plebiscytu o tytuł Ostrowianina Roku, podczas którego dokonano wyboru nominowanych do tytułu Ostrowianina Roku 2013 oraz Wydarzeń Roku w poszczególnych kategoriach. Jednym z nominowanych do tego tytułu poprzez swoją działalność, został Krzysztof Ryfa.

Kalendarium:

  • 1959 ― Narodziny bohatera
  • 2012 ― Utworzenie Galerii 33

Zobacz też: