Pochodzenie
Marian Wache ur. się 01.07.1914r. w Pniewach przy ulicy św.Ducha 3 jako drugie dziecko Stefana Karola i Ireny z domu Bąkowskiej.
Dzieciństwo
Ochrzczony został i I Komunię św. przyjął w Pniewach w kościele pod wezwaniem św. Wawrzyńca. W 1920 roku rozpoczął naukę w Szkole Wydziałowej w Pniewach mieszczącej się ówcześnie przy ulicy Dworcowej (obecnie Przedszkole „Miś”). Budynek ten wykupił od niemieckich właścicieli ojciec Mariana – Stefan Wache i przekazał go miastu.
Edukacja
Po ukończeniu Szkoły Wydziałowej kontynuował naukę w Gimnazjum im. św. Jana Kantego w Poznaniu przy ulicy Strzeleckiej. Tam też wstąpił do Sodalicji Mariańskiej. Po maturze, którą zdawał w 1933 roku, wstąpił ochotniczo do wojska, do Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim (obecnie Ukraina). Szkołę tę ukończył w 1934 roku w stopniu plutonowego podchorążego. Za wzorową służbę, duże zaangażowania i obowiązkowość otrzymał Honorową Odznakę z pamiątkową księgą przebiegu służby wojskowej. Po ukończeniu szkolenia wojskowego został przydzielony do plutonu artylerii lekkiej 57 Pułku Piechoty (14 Dywizji Piechoty Wielkopolskiej). Po wojsku przyszła kolej na studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Poznańskim. W grudniu 1938 roku ukończył z wyróżnieniem studia i otrzymał dyplom magistra farmacji o numerze 813.
Etapy działalności
Praktyka aptekarska, praca w aptece
Po odbyciu praktyki aptekarskiej m.in. w aptece w Koronowie wrócił do Pniew i podjął pracę w aptece swego ojca-Stefana (apteka „Pod Lwem”). Planował wówczas zawarcie związku małżeńskiego z koleżanką ze studiów Moniką Retzlaff. Ślub miał odbyć się we wrześniu 1939 roku, lecz powołanie do służby wojskowej i udział w II wojnie światowej uniemożliwiły realizację tych planów.
Służba wojskowa
Powołany do wojska, wraz z Armią Poznań uczestniczył w bitwie nad Bzurą. Jako podporucznik dowodził działaniem plutonu artylerii wspierającej 58 Pułk Piechoty Armii Poznań. Pod Iłowem w rejonie Kutna, ranny w nogę dostał się do niewoli niemieckiej. Dzięki ucieczce ze szpitala polowego uniknął amputacji nogi.
Obóz w Murnau
Po likwidacji lecznicy polowej, transportem kolejowym w wagonach towarowych dotarł do Murnau i został osadzony w oflagu VII A, otrzymując numer obozowy 16418. Kilkugodzinne apele na dworze bez względu na pogodę, okrutne traktowanie jeńców były trudne do przeżycia, wielu kolegów umierało. Obóz mieścił się w garażach betonowych z piętrowymi pryczami. Za materac służył papier kartonowy, przykryciem był szary papier pakunkowy. Osadzony został w garażach „K”. 29 kwietnia 1945 roku oddziały pancerne armii amerykańskiej oswobodziły obóz w Murnau.
Powrót do Ojczyzny
Podporucznik Marian Wache odzyskał wolność po pięcioletniej niewoli i trafił do 3 Dywizji Strzelców Karpackich II-go Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa walczącego we Włoszech, a następnie wraz z Korpusem został przetransportowany do Anglii. Po demobilizacji 6 stycznia 1947 r. wrócił do Ojczyzny. Po powrocie zamiast uznania i podziękowań wpadł w koszmar wezwań i przesłuchań Urzędu Bezpieczeństwa.
Małżeństwo
3 lutego 1947 zawarł związek małżeński z Moniką Retzlaff w kościele św. Floriana w Poznaniu. Monika Retzlaff była wcześniej więźniarką katowaną do utraty przytomności przez Niemców, najpierw w piwnicach Domu Żołnierza w Poznaniu, później więziona w Forcie VII w tymże mieście oraz w obozie zagłady w Oświęcimiu-Brzezince (numer obozowy 61347). W 1948 r. przyszedł na świat syn Tomasz, a rok później syn Rodryg.
Upaństwowienie apteki
9 stycznia 1951 roku specjalna komisja upaństwowiła aptekę Wache, pozostawiając rodzinę bez środków do życia. Kosztowało to utratę zdrowia, a następnie życia (w 1953 r.) Stefana Wache. Władze ówczesnej Polski w tzw. geście dobrej woli” mianowały Mariana Wache kierownikiem apteki, ale już nie „Pod Lwem” ale „Społecznej nr 136”.
Znaczenie postaci
Mgr Marian Wache mając szeroką wiedzę i doświadczenie, służył mieszkańcom Pniew i okolic ratując im zdrowie, a często i życie. Mógł też liczyć na ich pomoc w dniach trudnych dla siebie i rodziny. Często mawiał: „Pomagaj innym, to i oni tobie pomogą”. Swymi przeżyciami wojennymi i wiedzą historyczną dzielił się chętnie z dziećmi i młodzieżą szkolną. Pan Marian Wache uprawiał sport, hodował gołębie, posiadał rozległą wiedzę przyrodniczą. Był postacią powszechnie znaną w Pniewach i to nie tylko jako jedyny niegdyś właściciel apteki, ale również jako uczestnik II wojny światowej. Wszyscy znali starszego pana widzianego często na rowerze, który był jego ulubionym środkiem lokomocji. Za zasługi wojenne i dokonania powojenne odznaczony wieloma odznaczeniami: medalami i wyróżnieniami.
Posiadał:
– Krzyż Walecznych
– Krzyż i Medal za wrzesień 1939r. „Ojczyzna swoim obrońcom”
– Krzyż Kawalerski Order Odrodzenia Polski
– Krzyż Oficerski Order Polonia Restituta
– Medal za zasługi dla Archidiecezji Poznańskiej.
Zmarł 19.07.2009 r., spoczywa na cmentarzu parafialnym w Pniewach.
ŹRÓDŁA:
– wywiad z Panem Rodrygem Wache, synem Pana Mariana Wache
– artykuł Pana Tadeusza Wiśniewskiego z „Dyliżansem przez Pniewy” /nr2(113) listopad 2009