Powrót Encyklopedia Wielkopolan „O wielkich i trudnych rzeczach mówić prostym językiem. (...) Jak uczeń zrozum...”

Stanisław Andrzejewski

ur. 06 kwietnia 1934
zm.
Szkoła Podstawowa im. Powstańców Wielkopolskich w Konojadzie

Migawka z łęk Wielkich
Stanisław Andrzejewski – Zasłużony dla Gminy Kamieniec
W oczach ucznia
Wywiad z Wójtem Gminy Kamieniec
Wywiad z p. Stanisławem Andrzejewskim
Zdjęć: 21
Filmów: 4
Dokumentów: 1

Pochodzenie i rodzina

Stanisław Andrzejewski urodził się 6 kwietnia 1934r. w Wolkowie (gmina Kamieniec, dzisiaj pow. grodziski) w rodzinie chłopskiej. Miał troje rodzeństwa. Rodzice Wacław i Kazimiera z domu Maciejewska, podobnie jak i dziadkowie, prowadzili piętnastohektarowe gospodarstwo rolne. W 1966 roku zawarł związek małżeński z Sabiną Listosz. Ma dwoje dzieci: Jarosława (ur. w 1967r.) i Edytę (ur. w 1969r) .

Dzieciństwo i edukacja

Wysiedlenie

Szczęśliwe dzieciństwo zakłócone zostało wybuchem II wojny światowej. 12 grudnia 1940 r., z całą rodziną został bez dobytku i majątku wysiedlony przez Niemców do obozu przesiedleńczego w Łodzi przy ulicy Żeligowskiego 41. W tym obozie rodzina Andrzejewskich spędziła w nieludzkich i niezwykle represyjnych warunkach sześć tygodni. Spali na podłodze, na rozrzuconej barłogowej słomie otuleni tylko wzajemną troską o siebie i powszechnie panującym tam głodem. Pod koniec stycznia 1941r. razem z jeszcze jedną rodziną w bydlęcym wagonie zostali wywiezieni do III Rzeszy na roboty przymusowe. W ten sposób razem z rodziną trafił do majątku Gut Deesberg, w powiecie Minden w Westfalii. Tam przebywał do końca wojny tj. do czasu wyzwolenia przez wojska amerykańskie.

W pierwszym okresie pobytu w majątku Gut Deesberg, Stanisław Andrzejewski zachorował na szkarlatynę i przebywał w szpitalu, na zakaźnym oddziałe dla dzieci. Tam od niemieckich współchorych nauczył się rozumieć i mówić po niemiecku w zakresie potrzebnym w szpitalu. Dalsze poznawanie języka niemieckiego realizował podczas przymusowej pracy, do której zapędzano nawet kilkuletnie dzieci. Pracując u Niemca na folwarku, w ogrodzie i przy sezonowych pracach w polu oraz przy okazji luźnych kontaktów z niemieckimi rówieśnikami podczas spędzania wolnego czasu na ulicy, opanował dość spory zasób niemieckiego słownictwa.Równolegle rodzice p. Stanisława Andrzejewskiego, mimo iż nie byli specjalnie wykształceni, dbali aby ich dzieci nie zapomniały języka polskiego. W miarę możliwości uczyli ich i ćwiczyli w mówieniu, czytaniu i liczeniu.

W obliczu zbliżajacego się frontu i wojsk amerykańskich miejscowy ksiądz przygotował polskie dzieci do przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej, którą nasz bohater przyjął 16 kwietnia 1944r. w kościele katolickiej parafii w eVlotho.

Powrót do Ojczyzny, dalsza edukacja i studia

Po wejściu Amerykanów we Frille w Westfalii utworzono obóz zbiorczy z polską administracja i polską szkołą. Zbierano w nim Polaków chcących wracać do kraju. Tam, po doraźnej ocenie poziomu wiedzy i umiejętności przyjmowano polskie dzieci do odpowiedniej klasy wspomnianej wyżej polskiej szkoły. Tak Stanisław Andrzejewski trafił od razu do klasy czwartej a później piątej, którą ukończył w trybie przyśpieszonym. Podczas pobytu we Frille został bierzmowany przez arcybiskupa Józefa Gawlinę opiekującego się Polakami w obozach polskich na terenie Niemiec.

W lutym 1946r. drogą morską rodzina Andrzejewskich wśród wielu innych Polaków trafiła z Lubeki do Gdańska. Następnie dotarła pociągiem do Kościana a stąd już furmanką konną do rodzinnego Wolkowa.

Tu zapisany został do klasy szóstej Szkoły Podstawowej w Łękach Wielkich, którą ukończył już w czerwcu 1946r. Po ukończeniu szkoły podstawowej, pomagając rodzicom w pracy na gospodarstwie, kontynuował naukę w Szkole Ogólnokształcącej stopnia Licealnego w Kościanie. W 1952r. po zdanej maturze uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym 1952r. w Kościanie otrzymał dyplom nauczyciela szkół ogólnokształcących stopnia podstawowego.

Praca zawodowa i dalsze doskonalenie

Pierwszą pracę zawodową Stanisław Andrzejewski podjął w 1952r. w szkole podstawowej w Gołębinie Starym. W 1954r. powołany został do służby wojskowej. Po jej odbyciu wrócił do wykonywania zawodu nauczyciela. Od 1 lutego 1957r. pracował zawodowo w siedmioklasowej szkole podstawowej w Łękach Wielkich. W latach 1961 – 1966 był jej kierownikiem. Od roku 1966 wprowadzono do szkół klasy ósme. W 1968r. Wydział Oświaty w Kościanie wprowadził dowożenie dzieci do szkół na terenie gminy Kamieniec. W związku z tym zmieniła się organizacja nauczania na tym terenie. Dzieci klas 5-8 dowożono odtąd do Konojadu, pozostawiając w szkole w Łękach Wielkich klasy 1-4 ze Stanisławem Andrzejewskim jako jej kierownikiem. W 1972 roku kierowników przemianowano na dyrektorów, ale już w roku następnym powrócono do poprzedniej tytulatury a szkoła podstawowa w Łękach Wielkich stała się punktem filialnym szkoły w Konojadzie. W 1975 roku Stanisław Andrzejewski został zatrudniony w szkole podstawowej w Konojadzie na stanowisku nauczyciela. W roku 1982 ze względu na ukończenie budowy swojego domu w Kamieńcu zmienił miejsce zatrudnienia na szkołę podstawową w Kamieńcu, w której pracował do czasu przejścia na emeryturę w 1985 roku.

Stanisław Andrzejewski podczas swojej pracy systematycznie rozwijał swoje kompetencje zawodowe. W 1964r., po dwuletnim Studium Nauczycielskim w Poznaniu uzyskał dyplom na kierunku biologiczno – chemicznym. W kolejnych latach 1965, 1966, 1967 uczestniczył w Międzynarodowych Kursach Języka Niemieckiego organizowanych odpowiednio przez Pedagogische Hochschule w Dreźnie, Lipsku i Halle a/d Saale. W 1977r. uzyskał dyplom ukończenia studiów magisterskich z filologii germańskiej na Wydziale Filologicznym UAM w Poznaniu.

Aktywność pozazawodowa i społeczna

Krzewienie nowatorskich sposobów zagospodarowywania przydomowych ogródków

Niewątpliwą zasługą Stanisława Andrzejewskiego jako społecznika i miłośnika przyrody były jego działania zmierzające do zmiany mentalności i zapatrywań mieszkańców Kamieńca na rzecz przeszczepiania krajobrazu zieleni parkowej do nawet niewielkich przydomowych ogródków. Wykorzystał w tym celu swoją teoretyczną wiedzę z okresu studiów biologiczno- chemicznych i obserwacje poczynione podczas międzynarodowych kursów językowych w Dreźnie, Lipsku i Halle a/d Saale. Zamiast uprawiać przed domem warzywa i rabatki kwiatowe, co było wtedy powszechną praktyką, obsiał go trawą i posadził różne krzewy i iglaki. Do podobnych rozwiazań przekonywał innych argumentując, że w zmieniajacych się czasach i warunkach poprawiajacego się zaopatrzenia odpowiednie warzywa można kupić albo uprawiać na plantacjach. Przy domostwach zaś, ze względów estetycznych, ale też by kreować mikroklimat dla zdrowego i przyjemnego wypoczynku korzystniej jest kształtować przemyślaną architektuę krajobrazu nasyconego właśnie zielenią z pięknie komponującymi się krzewami ozdobnymi.

Zbliżenie polsko-niemieckie oraz budowa partnerskich stosunków między gminami Kamieniec po stronie polskiej i Dahmetal po stronie niemieckiej

Trudne do przecenienia zasługi położył Stanisław Andrzejewski w zakresie zbliżenia polsko – niemieckiego. Od 1984 r. jest jednym z trzech inicjatorów nawiązania a nastepnie utrzymania i zacieśniania stosunków partnerskich między Kamieńcem po stronie polskiej i Dahmetal (pow. Teltow – Flaming w Brandenburgii) po stronie niemieckiej. W tym czasie współorganizował coroczne wzajemne wizyty władz gminnych, radnych, sołtysów, przedstawicieli lokalnej przedsiębiorczości i miejscowych organizacji społecznych. Był nie tylko oficjalnym tłumaczem strony polskiej przy podpisywaniu umowy o partnerskich kontaktach między naszymi gminami w 2004r. ale też tłmaczył niezliczone wspólne uroczystości okolicznościowe, zabawy, spotkania, rozgrywane turnieje, przeglądy, zawody sportowe i konkurencje pożarnicze. Pośredniczył przy wymianie doświadczeń i przy nawiązywaniu kontaktów biznesowych, kulturalnych i towarzyskich między mieszkańcami naszych gmin na miejscu i podczas spotkań wyjazdowych.

Od 1991r. przez 19 lat w ośrodku w Cykowie organizował polowania i pełnił funkcję tłumacza dla niemieckojęzycznych zagranicznych myśliwych. Jest też wieloletnim (lata 1976-1991) tłumaczem grup polskich pracowników z Przedsiębiorstwa Budownictwa Rolniczego w Fabryce Wielkich Płyt Budowlanych w Turyngii.

Znaczenie postaci

Mimo, że większość z 32 lat przepracowanych w oświacie przypadła na czasy, kiedy nauczanie realizowane było w klasach łączonych, gdzie w jednej izbie lekcyjnej nauczyciel pracował z dwoma klasami jednocześnie, nasz bohater systematycznie osiągał bardzo wysokie wyniki pracy ze stuprocentową promocją swoich uczniów i solidnie ugruntowanymi zasadami właściwego zachowania się. Nawet najsłabsi zdawali pozytywnie do szkół ponadpodstawowych. W małej wiejskiej szkole Stanisław Andrzejewski nauczał dzieci, które wyrosły na porządnych ludzi. Dzisiaj są wzorowymi rodzicami, uczciwymi i aktywnymi uczestnikami życia lokalnych społeczności, a niektórzy dzięki wpojonym za młodu zasadom i własnej wytężonej pracy osiągnęli niewątpliwy awans społeczny i mogą pochwalić się szeregiem osiągnięć zawodowych i społecznych o zasięgu ogólnopolskim. Stanisław Andrzejewski jest dzisiaj dumny ze swoich byłych podopiecznych, wspominając chociażby wywodzącego się z Łęk Wielkich, gen. broni Mieczysława Stachowiaka, który przechodząc liczne szczeble dowodzenia osiągnął stanowisko p.o. Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego a po przejściu na emeryturę nadal jest wykładowcą w Akademii Obrony Narodowej czy Tadeusza Juję z Kotusza – profesora Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.

Swoje osiagnięcia pedagogiczne tłumaczy nasz bohater systematycznym wprowadzaniem w codzienną szkolną praktykę kilku prostych zasad, które streszcza w nastepujący sposób:

– o wielkich rzeczach mówić prostym, zrozumiałym dla uczniów jezykiem

– jeśli uczeń zrozumie, to opanuje

– od każdego ucznia wymagać wg jego zdolności

– powtarzanie jest koniecznym czynnikiem utrwalającym

– nauczyciel nie ma uczyć, ale nauczyć, nie wychowywać, ale wychować

– zawsze uczyć szacunku do starszych, chorych, innych.

Na szczególna uwagę i nasze zainteresowanie zasługuje opisana wyżej wielokierunkowa aktywność społeczna naszego bohatera jako krzewiciela, w tamtym czasie, nowatorskich rozwiązań komponowania zieleni w przydomowych ogródkach oraz wieloletnia praca tłumacza języka niemieckiego. Władze samorządowe i mieszkańcy gmin Kamieniec i Dahmetal zgodnie potwierdzają trudny do przecenienia wkład pracy Stanisława Andrzejewskiego na rzecz nawiązania partnerskich stosunków oraz ich systematycznego pogłębiania na przestrzeni kilkudziesieciu już lat.

Nagrody i wyróżnienia

1978r. – Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania II Stopnia za osiagnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej,

1980r. – Złota Odznaka ZNP

1984r. – Nagroda Specjalna Ministra Oświaty i Wychowania za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktyczno – wychowawczej,

2009r. – „Honorowy Obywatel Gminy Dahmetal” – w uznaniu nadzwyczajnych zasług w kształtowaniu partnerskich stosunków między Gminą Dahmetal, Niemcy a Gminą Kamieniec, Polska

2014r. – Tytuł „Zasłużony dla Gminy Kamieniec” – za aktywne wspieranie inicjatyw gminnych Gminy Kamieniec

Odznaczenia państwowe

1988r. – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – za trzydziestoletnią szczególnie wyróżniającą pracę pedagogiczną,

1975r. – Złoty Krzyż Zasługi – za dwudziestoletnią nienaganną pracę dydaktyczną,

1969r. – Brązowy Krzyż Zasługi

Kalendarium:

  • 1976 ― Praca tłumacza w PBROL
  • 1961 ― kierownik, dyrektor, ...
  • 1991 ― Praca w ośrodku w Cyk...
  • 1984 ― Praca na rzecz partne...
  • 1982 ― nauczyciel w Szkole P...
  • 1954 ― służba wojskowa
  • 1975 ― nauczyciel w Szkole P...
  • 1934 ― Narodziny bohatera
  • 1940 ― wysiedlenie do obozu ...
  • 1941 ― wywózka na roboty prz...
  • 1946 ― powrót do Ojczyzny i ...
  • 1952 ― początek pracy pedago...
  • 1952 ― Świadectwo Dojrzałośc...
  • 1957 ― podjęcie pracy w Szko...
  • 1964 ― Dyplom Studium Nauczy...
  • 1966 ― Ślub bohatera
  • 1969 ― odznaczenie Brązowym ...
  • 1975 ― odznaczenie Złotym Kr...
  • 1977 ― Dyplom studiów magist...
  • 1978 ― Nagroda Ministra Oświ...
  • 1978 ― wyróżnienie złotą odz...
  • 1985 ― przejscie na emeryturę
  • 1988 ― odznaczenie Krzyżem K...
  • 2009 ― Nadanie tytułu Nonoro...
  • 2014 ― nadanie tytułu Zasłuż...

Cytaty:

  • „Nauczyciel ma nie uczy...”
  • „O wielkich i trudnych ...”
  • „Nauczyciel powinien by...”

Zobacz też: