Narodziny
Nikodem Sieg urodził się 1 czerwca 1834 roku. Jego młodość przypadła w okresie, kiedy Polska znajdowała się pod zaborami. Nikodem dorastał w zaborze pruskim, gdzie obserwowało się wzrost osadnictwa niemieckiego, wykup ziem polskich, rozwój niemieckiego szkolnictwa, handlu i rzemiosła. Wpływ na młodego chłopca miał odradzający się na terenie Wielkopolski wzrost świadomości patriotycznej oraz podejmowane inicjatywy na rzecz polskości.
Orchowski proboszcz patriota
Proboszczem w Orchowie został w 1860 roku. Posługę duszpasterską pełnił przez 35 lat, działając także na rzecz polskiej sprawy narodowej.
Wieść o wybuchu powstania styczniowego ks. Nikodem Sieg przyjął z nadzieją na odzyskanie niepodległości przez Polskę. Włączył się aktywnie w pomoc walczącym powstańcom, za co 19 kwietnia 1863 roku został zatrzymany przez pruskie władze wojskowe podczas pogrzebu w Linówcu (gmina Orchowo). Obrażanego i szykanowanego księdza pieszo zapędzono do Szydłówca, stamtąd odesłano do Anastazewa i aresztowano. Po interwencji parafian z Szydłówca zwolniono z aresztu następnego dnia.
Żołnierze polscy służący w armii pruskiej otrzymali po tych wydarzeniach zakaz uczestniczenia w nabożeństwach, które odprawiał ksiądz Nikodem Sieg.
Ksiądz Sieg wykazał się dużą odwagą,poruszając na kazaniach podczas mszy świętych, tematy polityczne. Mówił na przykład: „Przecież wam wiadomo, że Bracia nasi w sąsiedztwie będą zabijani, tam bardzo wiele krwi płynie, w niektórych familiach to i trzy osoby, które są zabite, brakują i zwróćcie tam wasze oczy . Kto wie, co nas czeka i musimy się na to wszystko przygotować.”
Wiele o postawie patriotycznej ks. Nikodema mówi fakt pochowania przy kościele parafialnym młodego powstańca Waleriana Kucharskiego, któremu pomocy i schronienia udzielał. Czynem tym uczcił pamięć dziewiętnastoletniego uczestnika powstania styczniowego, ale też pragnął utrwalić w ten sposób w parafianach umiłowanie wolności i niepodległości.
Jako efekt germanizacji, również życia religijnego w latach „kulturkampfu” (1871- 1874), została wypowiedziana wojna Kościołowi w oparciu o tzw. „ustawy majowe”z lat 1873, 1874, wskutek czego obsadzano na stanowiskach kościelnych w parafiach kandydatów, którzy cieszyli się zaufaniem władz pruskich. W ten sposób obsadzani proboszczowie byli nazywani „księżami majowymi” i pełnili obowiązki bez zgody biskupa. Ludność miejscowa nie akceptowała takich księży. Posługę potajemnie pełnili proboszczowie z sąsiednich parafii. Na taką działalność zdecydował się również proboszcz z Orchowa- Nikodem Sieg. Na prośbę parafian z pobliskiego Powidza odprawiał potajemnie msze święte, udzielał sakramentów, sprawował pogrzeby, za co został ukarany banicją, musiał opuścić swoją parafię.
Społecznik
Celem, jaki postawił sobie ksiądz Nikodem Sieg, była obrona zagrożonego germanizacją bytu narodowego oraz utrzymanie ziemi w rękach Polaków.
Dążył on także do podniesienia poziomu kultury rolnej i samoorganizacji rolników polskich w związki rolnicze i organizacje samopomocowe, które miały służyć doradztwem, kredytami oraz działalnością oświatową. Ks .Sieg był jednym z członków dyrekcji Towarzystwa Rolniczego w Mogilnie, powstałego w 1865 roku, filii Centralnego Towarzystwa gospodarczego dla Wielkiego Księstwa Poznańskiego.
Towarzystwo Rolnicze W Mogilnie organizowało odczyty dla rolników, propagujące nowoczesne metody uprawy roli i gospodarowania ( płodozmian, hodowlę, organizacje produkcji, meliorację, technikę rolną).Rozprowadzało nawozy sztuczne, wysokogatunkowy materiał siewny. Organizowało wystawy rolne, wycieczki do wzorowo prowadzonych gospodarstw w Polsce. Ksiądz Nikodem przeniósł tę działalność do swojej parafii w Orchowie.
Z jego inicjatywy w 1866 roku powstało pierwsze w Powiecie Mogileńskim włościańskie kółko rolnicze, które w 1870 roku wyodrębniło się z Towarzystwa Rolniczego w Mogilnie, powołując własny zarząd. Kółko to było najlepiej działającym kółkiem rolniczym w powiecie.
Powrócił do Orchowa
Ksiądz Nikodem Sieg zmarł 23 sierpnia 1897 roku w Piaskach koło Gostynia Wielkopolskiego.
Wdzięczni orchowianie w sto lat po śmierci proboszcza doprowadzili do nazwania jego imieniem ulicy w Orchowie, przy której znajduje się kościół parafialny. Ksiądz Marian Drapikowski wieloletni duszpasterz orchowski umieścił w kruchcie kościoła pamiątkową tablicę poświęconą dawnemu proboszczowi Orchowa.
Po 110 latach prochy księdza Siega zostały złożone w orchowskiej ziemi przy kościele parafialnym, obok grobu powstańca Waleriana Kucharskiego.
Z inicjatywy członków Zarządu Kolka Rolniczego w Orchowie oraz ówczesnego proboszcza Tomasza Rysia 4 listopada 2007 roku odbyła się uroczystość przeniesienia prochów księdza Nikodema Siega, którą rozpoczęła msza święta w Kościele pod Wezwaniem Wszystkich Świętych w Orchowie. Mszę odprawił ks.biskup Wojciech Polak, uczestniczyli w niej także ks. Tomasz Ryś, dziekan Jerzy Mostowski, ks. Mirosław Kędzierski, przedstawiciele władz Gminy Orchowo.
Znaczenie postaci
Ksiądz Nikodem Sieg to orchowski społecznik i patriota. Zaangażował się w walkę o polskość w okresie zaborów, czynnie wspierał powstanie styczniowe. Za działalność, jaką prowadził był szykanowany przez władze pruskie, aresztowany i skazany na banicję. Był założycielem pierwszego w powiecie mogileńskim i drugiego na ziemiach polskich Kółka Rolniczego. Dzięki jego zaangażowaniu i determinacji kółko należało do najlepiej pracujących na terenie powiatu. Walczył z germanizacją oraz kolonizacją ziem polskich.
Bibliografia:
-Czesław Łuczak „Studium ziemi mogileńskiej”, UAM w Poznaniu, 1978 r.;
– Wiktor Majewski „Orchowski proboszcz”;
-Roman Wolek, „Po 110 latach ks. Nikodem Sieg spoczął w orchowskiej ziemi”, „Pałuki i Ziemia Mogileńska”,2007, nr 821;
– Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”, „Wielkopolscy Księża od XVIII do XX wieku”.