Adam Laskowski

ur. 20 maja 1898
zm.
Zespół Szkolno - Przedszkolny - Szkoła Podstawowa im. Władysława Lorkiewicza w Orchowie

Zdjęć: 19

Dzieciństwo i młodość

Urodził się 20 maja 1898 roku w Rękawczynku, dawniej powiat mogileński. Był synem Stefana i Antoniny z domu Olmińskiej. Nie miał rodzeństwa. Do szkoły podstawowej uczęszczał w latach1905 – 1912 w Różannie, powiat Mogilno. Jego nauczycielem był pan Sekura.
Po ukończeniu szkoły, od 1 lipca 1912 roku do 1915 roku pobierał naukę zawodu stolarza w Gębicach u pana Jankowskiego. Po zdaniu egzaminu czeladnika pracował do 1916 roku jako stolarz w różnych warsztatach stolarskich.

Służba Ojczyźnie

Dnia 6 stycznia 1917 roku został powołany do czynnej służby wojskowej do Szczecina (saper). W maju 1917 roku wysłano go na front na północ Francji, gdzie brał udział w walkach do końca I wojny światowej, tj. do dnia 11.XI 1918 roku. By dostać się z powrotem do Polski, szedł pieszo przez Francję, Belgię, aż do lewego brzegu Renu, skąd pociągiem wrócił do kraju. Po powrocie brał udział w Powstaniu Wielkopolskim w 1918 roku. Organizatorem udziału mieszkańców gminy Orchowo w Powstaniu Wielkopolskim był Jakub Wiśniewski z Różanny, późniejszy długoletni przyjaciel Adama Laskowskiego . Adam walczył pod Inowrocławiem, Rynarzewem, Jutrosinem, Tarkowem koło Inowrocławia jako saper-ochotnik.
Dnia 3 stycznia 1919r. wstąpił do Ochotniczej Kompanii Mogileńskiej pod dowództwem Roloffa i z bronią w ręku brał udział w oswobodzeniu Inowrocławia oraz w walkach z niemieckim najeźdźcą pod Nowowsią Wielką, Tupadłami, Tarkowem, Brzozą, Antoniewem i innymi miejscowościami na froncie północnym.

Od 6 stycznia 1919 roku do 21 stycznia 1919 roku zajmował stanowisko na torze kolejowym pod Tarkowem (powiat Inowrocław ) w oczekiwaniu na pociąg, który nie nadjechał.
Od 22 stycznia 1919 roku wstąpił ochotniczo do VIII Batalionu Saperów w Poznaniu, skąd przekazany został na front północny pod Rynarzewo i okoliczne miejscowości, między innymi Nakło. Po powrocie z Rynarzewa do swego batalionu do Poznania przekazano go wraz z sierżantem Gustowskim jeszcze raz do Tarkowa, gdzie brał udział w zwycięskim wysadzeniu pociągu pancernego z Bydgoszczy (18 lutego 1919 roku).
Po wypełnieniu tej misji powrócił do Poznania, gdzie pełnił służbę wojskową, z której został zwolniony w czerwcu 1919 roku jako jedyny żywiciel rodziny. Prawdopodobnie w 1920 r. brał udział w wojnie bolszewickiej.

Po powrocie z wojska pracował jako stolarz. W 1921 roku wstąpił w związek małżeński z Czesławą Kamińską, urodzoną 16 lipca 1900 roku. Wybudował dom w Orchowie. W 30 kwietnia 1922 roku urodziła się córka Stanisława, następnie synowie: Stanisław 27 kwietnia 1924 roku (zmarł 25.12.2014 r.); Władysław 1928 roku (zmarł 27.02.1995 r.) i Antoni, który zmarł w wieku niemowlęcym.

II wojna światowa

W czasie wybuchu II wojny światowej 1 września 1939 roku natychmiast zaciągnięty został do VIII Baonu (Batalionu) Saperów w Toruniu. Brał udział w wielu bitwach, między innymi w Piątku pod Kutnem. W końcu września po bitwie nad Bzurą dostał się do niewoli niemieckiej . Przebywał w obozach jenieckich w Łęczycy, w Poddębicach i Zgierzu. Z niewoli wrócił w końcu października 1939 roku.
Od dnia 5 listopada do dnia 27 listopada 1939 roku internowano go jako zakładnika do Strzelna w powiecie mogileńskim.
Po zwolnieniu prowadził zakład stolarski Niemcowi Urselowi Wilhelmowi, który przejął jego zakład po wywłaszczeniu rodziny Laskowskich (aż do odzyskania wolności w 1945 r.). Co ciekawe, Ursel Wilhelm zawodu stolarskiego uczył się od Adama Laskowskiego.
W zakładzie ojcu pomagał syn Stanisław. Po wojnie Adam znów stał się właścicielem domu i warsztatu, pracował nadal jako stolarz. Warsztat swój przekazał synowi Stanisławowi w dniu 1 marca 1952 roku . Stanisław Laskowski przekazał stolarnię swojemu synowi Andrzejowi, który prowadzi ją nadal razem z synem Marcinem. Adam Laskowski obok stolarstwa, zajmował się także pracą w niewielkim gospodarstwie rolnym.

Społecznik

Adam Laskowski bardzo lubił prace społeczne, które wykonywał na rzecz środowiska orchowskiego i mieszkańców sąsiednich miejscowości.
Od dnia 23 stycznia do 29 maja 1945 roku był Komendantem Milicji Obywatelskiej w Orchowie. W latach 1957 -1959 pełnił obowiązki radnego i pełnomocnika gromadzkiego w Orchowie. W latach 1959-1964 był sołtysem Orchowa i równocześnie pełnił funkcje skarbnika przy Kółku Rolniczym w Orchowie. W latach 1968 -1974 pełnił funkcję prezesa Kółka Rolniczego w Orchowie, od 1967 r. został członkiem Związku Bojowników o Wolność i demokrację (ZBoWiD). Ponad 60 lat należał do Ochotniczej Straży Pożarnej w Orchowie, w której przez 20 lat był komendantem. Zainicjował budowę Szkoły Podstawowej w Orchowie. Udzielał się społecznie do 85 roku .Przyjaźnił się przez wiele lat z Władysławem Lorkiewiczem,kierownikiem i nauczycielem szkoły w Orchowie.

Zmarł w wieku 87 lat, 25 sierpnia 1985 r. w Orchowie, spoczywa na miejscowym cmentarzu parafialnym .

Odznaczenia :

– Wielkopolski Krzyż Powstańczy,

– Krzyż Żelazny za waleczność w I wojnie światowej,

– Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,

– Brązowy Krzyż zasługi,

– Medal za udział w I wojnie światowej,

– Odznaka Grunwaldzka,

– Odznaka Honorowa ” Za Zasługi dla Województwa Konińskiego”,

– Odznaka za 55 lat działalności w Ochotniczej Straży Pożarnej w Orchowie.




Znaczenie postaci

Adam Laskowski swoje życie poświęcił walce o niepodległość Polski oraz służbie społeczeństwu. Uczestniczył w I wojnie światowej, powstaniu wielkopolskim, a także II wojnie światowej. Pełnił funkcję komendanta Ochotniczej Straży Pożarnej w Orchowie, skarbnika Kółka Rolniczego
w Orchowie, przez pięć lat był sołtysem wsi Orchowo, w latach 1957- 1959 radnym i pełnomocnikiem gromadzkim.
Jego zasługi na rzecz środowiska lokalnego oraz poświęcenie dla Ojczyzny zostały docenione, otrzymał liczne odznaczenia państwowe. Brał czynny udział w życiu Orchowa, chętnie uczestniczył w licznych zebraniach i spotkaniach, na których poruszane były sprawy ważne dla naszej miejscowości i gminy.Los miejscowości, w której spędził większość swojego życia i jej mieszkańców nie był mu obojętny.




Bibliografia:
– Życiorys napisany przez Adama Laskowskiego,
– Wywiad z Panią Franciszką Laskowską,
– Zdjęcia z archiwum rodziny Laskowskich.

Kalendarium:

  • 1917 ― Udział w I wojnie świ...
  • 1918 ― Udział w Powstaniu Wi...
  • 1939 ― Udział w II wojnie ś...

Zobacz też:

  • > Władysław Lorkiewicz