Tomasz Brudło

ur. 18 sierpnia 1873
zm. 22 marca 1970
Szkoła Podstawowa w Kopanicy

Zdjęć: 13

Pochodzenie

Urodził się 18 sierpnia 1873 roku a zmarł 22 marca 1970 roku. Pochowany został w Kopanicy przy żonie Teresie z domu Janeczek. Syn Franciszka Brudło i Julianny z domu Małycha, trzeciej żony Franciszka. Rodzina Brudłów wywodzi się od Pawła i Marianny z Kopanicy, którzy żyli w pierwszej połowie XVIII wieku. Brudłowie gospodarzyli w Wąchabnie oraz w Małej Wsi, Tomasz wywodził się z Wąchabna, gdzie mieszkał całe swoje życie. Jego bratem był Walenty Brudło – skrzypek.

Dzieciństwo

Jak każde dziecko w tamtych czasach, Tomasz pracował na roli. Wtedy nawet małe dzieci wykonywały drobne prace w gospodarstwie, a starsze szły na służbę nie za pieniądze ale jedzenie i utrzymanie. Mimo tego Tomasz ukończył 4 oddziały.

Edukacja (lub „młodość”)

Tomasz uczęszczał do szkoły w Wąchabnie, tam ukończył 4 oddziały. Kuzyn Tomasz Brudło „dudziarz starszy” był jego nauczycielem gry na instrumencie.

Tomasz Brudło „dudziarz młodszy” był bardzo zdolnym samoukiem. Miał świetny słuch muzyczny i zdolności manualne. Grywał na weselach, imieniach, osiemnastych urodzinach dzieci bogatszych gospodarzy i dożynkach. Nie bacząc na istniejące podziały, występowali zarówno po niemieckiej jak i po polskiej stronie granicy. Swoją muzyką uświetniał wystawę muzyczną w Berlinie a także dożynki w Kargowie (dawniej Unrugowo, niem. Unruhstadt) i Warszawie. Nie miał stałej kapeli, często grywał w różnych konfiguracjach, między innymi ze swoim bratem skrzypkiem ludowym, Walentym Brudło. Jednak typowym składem kapeli koźlarskiej były oprócz kozła, skrzypce i klarnet.

Był człowiekiem wszechstronnym, zaradnym, mimo ciężkiej pracy na roli, zajmował się budowaniem kozłów od podstaw. Było to zajęcie pracochłonne, wymagało wiedzy, umiejętności, zdolności manualnych a przede wszystkim cierpliwości. Nie każdy budowniczy kozła był tak zaangażowany w swoją pracę jak Tomasz, który zajmował się nawet hodowaniem koziołków, a hodowla ta nie była łatwa. Takie koźlątko należało odpowiednio karmić i dopilnować. Na instrument nadawało sie tylko jedno na dziesięć młodych zwierząt, zdrowe ze skórą pozbawioną wad. Odpowiednie przygotowanie skóry było tylko początkiem. Budowniczy kozła musiał znać się na pozostałych materiałach między innymi różnych rodzajach drewna i obróbce mosiądzu.

Znaczenie postaci dla jej współczesnych i potomnych…

Tomasz Brudło był przykładem człowieka, który mimo braku wykształcenia, osiągną naprawdę dużo. Ten prosty chłop ze wsi, samouk stał się człowiekiem światowym. Cieszył się ogromnym szacunkiem w bliższej i dalszej okolicy. Ukończył tylko cztery oddziały szkoły, a zawędrował ze swoją twórczością do Berlina i Warszawy. Posiadał ogromną charyzmę, był znany i poważany w okolicy. Wielokrotnie przekraczając granicę państwową nie musiał się nawet legitymować.

Charyzma Tomasza Brudło miała i ma wpływ na żywotność i rangę tradycji dudziarskich. Pośrednio zainspirowała założenie w Dąbrówce Wlkp. najstarszego zespołu ludowego w Polsce, w oparciu o muzyków koźlarzy przybyłych z Podmokli w 1927 roku oraz zorganizowanie pierwszego Konkursu Muzyki Ludowej w Kopanicy w roku 1937. Bracia Brudło byli laureatami tego konkursu. Powrócono do tradycji konkursowych w 2003 roku.

W 2005 roku powstał projekt Szlaku Koźlarskiego im. Tomasza i Walentego Brudłów, któremu to przyświecała szczytna idea prezentacji, popularyzacji i ochrony dziedzictwa kulturowego południowych rubierzy Regionu Kozła. Szlak prowadzi przez Kopanicę, Małą Wieś, Wąchabno, Linie, Wojnowo, Stare Kramsko, Kolesin, Nowe Kramsko, Laski i Podmokle Małe.

Młodzi ludzie chcący grać na koźle, mogą poznawać tajniki tego instrumentu w szkole muzycznej w Zbąszyniu.

Kalendarium:

  • 1873 ― Narodziny bohatera
  • 1927 ― Powstaje pierwszy w P...
  • 1937 ― I Konurs Muzyki Ludow...
  • 1970 ― Śmierć bohatera
  • 2003 ― Reaktywacja Konkursu ...

Zobacz też: