płk poż. Władysław Pilawski

Pochodzenie

Urodzony 29 grudnia 1913 roku w Czarnkowie wraz ze swym bliźniaczym bratem Zygmuntem. Syn Władysława i Heleny z domu Stróżyna.

Ojciec Władysław, czynny uczestnik Powstania Wielkopolskiego, w pierwszych wyborach w oswobodzonej Polsce został wybrany na zastępcę burmistrza Czarnkowa, funkcję pełnił do 1921 r. Przez trzy kolejne kadencje był członkiem Rady Miejskiej w Czarnkowie. Był aktywnym działaczem strażactwa ochotniczego, w latach 1926 – 1927 naczelnikiem, od 1927 do 1939 roku prezesem ochotniczej straży w Czarnkowie. W latach 1933 – 1937 był członkiem Zarządu Oddziału Powiatowego Związku Straży Pożarnych Rzeczpospolitej Polskiej w Czarnkowie. Był również aktywnym działaczem Bractwa Kurkowego Towarzystwa Powstańców i Wojaków, Sokoła, Towarzystwa Kupieckiego, Chóru Harmonia, Rady Parafialnej. Prowadził sklep spożywczy, restaurację oraz hotel, miał także własne gospodarstwo rolne. Dzieci – 5 synów i 7 córek wychowywał w duchu katolickim, tolerancji i głębokiego patriotyzmu. Mama Władysława zajmowała się wychowywaniem dzieci i prowadzeniem domu. W domu Pilawskich istotny wpływ na wychowanie dzieci miała wiara katolicka i praktyki religijne, co miedzy innymi zaowocowało wstąpieniem do klasztoru siostry Jadwigi (ur. 1908 roku) oraz wyborem drogi kapłańskiej przez bliźniaczego brata Władysława – Zygmunta (ur. 1913 roku).

Edukacja

We wrześniu 1920 r. rozpoczął naukę w Ludowej Szkole Podstawowej w Czarnkowie. W roku 1924 zdał egzamin i rozpoczął naukę w I klasie 8 letniego Gimnazjum w Czarnkowie. W 1929 r. przeniósł się z V klasy Gimnazjum do II klasy Seminarium Nauczycielskiego w Czarnkowie. W czerwcu 1933 r. zdał maturę w seminarium nauczycielskim. W roku 1933 jako ochotnik służył w Wojsku Polskim. W 1934 roku odbywał służbę wojskową w Dywizyjnym Korpusie Podchorążych Rezerwy, w 57 pułku piechoty w Poznaniu. We wrześniu 1934 awansowany w pułku piechoty w Poznaniu do stopnia sierżanta podchorążego. W październiku 1934 r. wstąpił do Ochotniczej Straży Pożarnej w Czarnkowie. 10 kwietnia 1935 podjął pierwszą pracę zawodową na stanowisku instruktora powiatowego pożarnictwa w Rawiczu. Powiatowy instruktor był odpowiednikiem dzisiejszego komendanta powiatowego Zorganizował 7 nowych ochotniczych straży, a w listopadzie 1935 ukończył kurs dla kierowników straży pożarnych. Odpowiadał za funkcjonowanie wszystkich ochotniczych straży w powiecie. Jako instruktor powiatowy zajmował się przede wszystkim opieką nad strażami, jednak starał się też wspierać działania administracji powiatu, której podlegała całość zagadnień ochrony przeciwpożarowej np. w zakresie kontroli, których formalnie nie mógł prowadzić. W międzyczasie dokształcał się, zdobywając kolejne uprawnienia min. z zakresu sportów pożarniczych i obrony przeciwlotniczej. Od 22 kwietnia do 2 maja 1936 r. odbywał przeszkolenie szefów służby przeciwpożarowej w obronie przeciwlotniczej. Od 1 września do 30 listopada 1936 r. odbywał w Łodzi przeszkolenie VII stopnia dla oficerów pożarnictwa i otrzymał awans na aspiranta pożarnictwa. Dzięki temu mógł zostać powołany na oficera pożarnictwa, członka Korpusu Technicznego Związku Ochotniczych Straży RP. 1 grudnia 1936 r. objął stanowisko instruktora powiatowego na dwa powiaty: Rawicz i Krotoszyn. W 1937 r. otrzymał awans na młodszego instruktora. 1 kwietnia 1939 r. został przeniesiony do Okręgu Wojewódzkiego Związku Straży Pożarnych w Poznaniu jako referent do spraw szkolenia i techniki pożarniczej. W czerwcu 1939 r. ukończył kurs uzupełniający techniki pożarniczej z równoczesnym odbyciem praktyki w zakładach „Lilpop Rau i Lowenstain” w Warszawie, produkujących motopompy pożarnicze „Syrena”.

Praca zawodowa – okres wojenny

Pracę w Okręgu Wojewódzkim Związku Straży Pożarnych w Poznaniu przerwał wybuch II wojny światowej. W sierpniu 1939 r. zgłosił się do macierzystej jednostki wojskowej i został skierowany do ośrodka zapasowego 14 Dywizji, mieszczącego się we wsi Sójki pod Kutnem. We wrześniu 1939 r. jako podporucznik Wojska Polskiego w 55 pułku piechoty uczestniczył w kampanii wrześniowej. Walczył w okolicach wsi Sawino pod Chełmem Lubelskim. Tam w czasie walk z wojskami hitlerowskimi dowodzony przez niego pluton utracił kontakt z resztą kompanii. Po wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski okolice Chełma Lubelskiego zostały ziemią niczyją ze względu na spory terytorialne pomiędzy najeźdźcami. Władysław znalazł się tam wraz grupą oficerów Wojska Polskiego. Gdy działania wojenne zakończyły się oficerowie ci postanowili podjąć decyzję o wyborze strony na którą przejdą. Jedynie Władysław i dwóch innych oficerów wybrało stronę niemiecką, a pozostali przeszli na radziecką. Tych ostatnich spotkała śmierć w Katyniu i innych radzieckich miejscach kaźni. Następnie Władysław przedostał się do Poznania. Jednak na terenach wcielonych do Rzeszy Niemcy nie przyjmowali do pracy w pożarnictwie oficerów narodowości polskiej. Jednocześnie na terenie Generalnej Guberni trwały prace nad powołaniem polskiego kierownictwa nad strażami pożarnymi, co było ważne dla okupanta. Powołany na stanowisko Kierownika Technicznego polskich służb pożarniczych kpt. Jerzy Lgocki zdołał zebrać dużą grupę przeszło dwudziestu oficerów pożarnictwa, którzy tymczasowo podjęli pracę zwykłych strażaków w nowo powołanej strażnicy na Żoliborzu. Znalazł się tam też Władysław. Przez pierwsze tygodnie służył na podziale bojowym w trybie 24 godziny pracy, 24 godziny odpoczynku. Później ze względu na znajomość języka niemieckiego przeniesiony został do dyspozytorni. W 1940 r. wyjechał do Generalnej Guberni w poszukiwaniu pracy. W marcu 1940 r. objął funkcję strażaka w organizowanym posterunku straży pożarnych w Żoliborzu.

Strażacki Ruch Oporu „Skała”

W lipcu 1940 został skierowany do Lublina jako zastępca Instruktora Pożarniczego Dystryktu – odpowiednika dzisiejszego komendanta wojewódzkiego. Jednocześnie został wprowadzony w prace konspiracyjnej organizacji zawiązanej w pożarnictwie – Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”. Była to organizacja o charakterze kadrowym, obejmowała jedynie oficerów pożarnictwa i wyróżniających się działaczy straży ochotniczej. Zakres jej zadań obejmował przede wszystkim działania wspierające inne organizacje konspiracyjne i działalność typowo pożarniczą: konspirowanie w szeregach straży licznej rzeszy młodzieży oraz osób zaangażowanych w działalność podziemną, organizowanie w jednostkach straży szkolenia wojskowego, interwencje w sprawie zwolnienia aresztowanych, opóźnianie akcji gaszenia pożarów obiektów ważnych dla okupanta, działania na rzecz partyzantek min. udostępnienie pomieszczeń strażnic na kwatery, przechowywanie broni, pomoc w nawiązywaniu łączności oraz zabezpieczenie kadry i sprzętu pożarniczego w czasie walk dla wykorzystania w odrodzonej Polsce. „Skała” związana była z ZWZ, a następnie AK. W ramach jej działalności Władysław Pilawski przede wszystkim działał w zakresie interwencji u władz okupacyjnych odnośnie osób aresztowanych. Jako aktywny członek AK, a równocześnie członek kierownictwa „Skały” na obszarze Lubelszczyzny, uczestniczył w realizacji wszystkich ustalonych zadań, jednak korzystając ze swych umiejętności w szczególności skupił swoją działalność na interwencjach u władz niemieckich w sprawie zwolnienia aresztowanych. Również zadaniem Władysława Pilawskiego były sprawy współdziałania z przedstawicielami podziemia, w szczególności ze wspomagającym kpt. Adamem Wisławskim ps. „Błocki”, któremu często przekazywał zdobywane informacje o ruchach wojsk niemieckich, przygotowywanych obławach, łapankach, o panujących nastrojach wśród ludności niemieckiej. Na żądanie niemieckich władz pożarniczych odbywały się wspólne narady polskich i niemieckich oficerów pożarnictwa, na których omawiano między innymi sprawy związane z usprawnieniem ochrony przeciwpożarowej oraz trudności jakie spotykają w realizacji zadań powierzonych poległym im strażom pożarnym. Obok prowadzenia spraw zawodowych, kontynuował pracę konspiracyjną, utrzymując bieżący kontakt z kierownictwem „Skały”, jej komendantem Lgockim i innymi oficerami. Wśród słuchaczy szkoły było dużo młodzieży zaangażowanej w prace konspiracyjne, prowadzono kolportaż prasy podziemnej, słuchacze uczestniczyli w akcjach organizowanych przez AK, przy wyjazdach do pożarów na terenie warszawskiego Getta udzielali pomocy ludności żydowskiej. Praca konspiracyjna była niebezpieczna, gdyż wśród słuchaczy kursu oficerskiego byli również naziści ukraińscy i osoby narodowości niemieckiej. Pobyt w Centralnej Szkole Pożarniczej stanowił pewien odskok od terenowej pracy w województwie lubelskim, miał jednak jednocześnie wielkie znaczenie związane z osobistym bezpieczeństwem Władysława Pilawskiego. Ponieważ w Lublinie był dwukrotnie aresztowany i przesłuchiwany przez Gestapo, zniknięcie na pewien okres z tego terenu działania, spowodowało ograniczenie zainteresowania jego osobą.

Etapy działalności

W styczniu 1943 oddelegowany został do Centralnej Szkoły Pożarniczej w Warszawie, gdzie był opiekunem i wykładowcą na kursie oficerskim. Z tego czasu pochodzi wspomnienie o żydowskim dziecku uratowanym przez strażaków z jednostki, którą w trakcie pożaru fabryki obuwia dowodził Władysław. Strażacy wywieźli chłopca z Getta w pustej beczce po wodzie. 30 marca1943 r. powrócił do Lublina, gdzie kontynuował swoją pracę, która stawała się coraz trudniejsza. Zwiększała się kontrola ze strony okupanta min. przez nieudana akcje strażackiej jednostki partyzanckiej w Skrzydlnej i aresztowanie Lgockiego. Władysław Pilawski był także zatrzymywany i przesłuchiwany przez Gestapo. W maju 1944 r. wywiózł żonę Wandę do jej siostry mieszkającej w Piotrkowie Trybunalskim. 2 czerwca 1944 r. urodziła się córka Ewa, która była całkowicie niesprawna i wymaga stałej opieki drugiej osoby. We wrześniu 1944 r. przeniósł się wraz z żoną i córką do Krakowa i rozpoczął pracę w biurze Kierownika Technicznego Pożarnictwa w Krakowie. Głównym zajęciem Władysława Pilawskiego było wtedy tłumaczenie niemieckich instrukcji, regulaminów z założeniem, że będą one mogły być wykorzystane przy organizowaniu akcji przeciwpożarowej po wyzwoleniu kraju z hitlerowskiej okupacji. W biurze Kierownika Technicznego Pożarnictwa w Krakowie przebywał do chwili wyzwolenia miasta przez Armię Czerwoną i Wojska Polskie w styczniu 1945 roku.

Lata powojenne (1945-1956)

W marcu 1945 r. objął stanowisko zastępcy komendanta Zawodowej Straży Pożarnej w Poznaniu. 1 marca 1946 został Komendantem Zawodowej Straży w Poznaniu. 24 kwietnia 1948 r. odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi. W 1949 r. wydał pierwszą publikację „Zbiór ćwiczeń i wykładów na kursy pożarnicze”. Do roku 2007 r. ukazało się 13 publikacji o tematyce związanej z ochroną przeciwpożarową. W roku 1950 przekazano poznańskiej straży nowe obiekty strażnicy mieszczące zarówno Oddział IV straży oraz ośrodek szkolenia dla miasta i całego województwa. Dzięki inicjatywie Władysława Pilawskiego Poznań otrzymał pierwszą (po 138 letniej przerwie), nową strażnicę, która była wówczas jedną z najnowocześniejszych w kraju. Władysław Pilawski był w stałym kontakcie z władzami miasta Poznania i województwa poznańskiego. Na bieżąco przekazywał informację o sytuacji ochrony przeciwpożarowej otrzymując dzięki temu pomoc w wyposażeniu straży i usprawnianiu jej zdolności operacyjnych. Wykorzystywał też środki masowego przekazu. Organizował konferencje prasowe, w czasie których przekazywano informacje o stanie ochrony przeciwpożarowej czy planowanych kierunkach działań dla jej usprawnienia. Okres pracy Władysława Pilawskiego w poznańskiej zawodowej straży pożarnej przypadał na bardzo trudne warunki, zniszczone strażnice, spalone pomieszczenia, często bez szyb, brak wyposażenia, łóżek, materacy i kocy. Jednak dzięki entuzjazmowi Pilawskiego i dużemu zaangażowaniu całej załogi uruchomiono uszkodzone samochody pożarnicze, zastępujące wózki ręczne z motopompami, których w pierwszych dniach wolności Poznania używali strażacy do gaszenia licznych pożarów. Załogę poznańskiej straży cechowała wielka ofiarność, oddanie służbie pożarniczej, 22 czerwca 1950 r. zostaje oddelegowany do Komendy Głównej Straży Pożarnych w Warszawie i pełni obowiązki Zastępcy Komendanta Głównego do spraw technicznych. Pod koniec 1953 r. został dwukrotnie aresztowany przez służbę bezpieczeństwa, kategorycznie odmówił przyjęcia warunków współpracy mimo przedstawionych zagrożeń, że będzie zwolniony ze służby w pożarnictwie. 26 stycznia 1954 r. Komendant Główny Straży Pożarnych płk poż. Jan Kwiatkowski wręczył Władysławowi Pilawskiemu zwolnienie z pracy w Komendzie Głównej, z zaznaczeniem, że nie będzie mógł pracować w jednostkach ochrony przeciwpożarowej. W latach 1954 – 1956 r. pracuje w Biurze Projektów Budownictwa Przemysłowego w Warszawie. W październiku 1956 r. Władysław Pilawski został przywrócony do służby pożarniczej.

Praca w Komendzie Głównej Straży Pożarnych (1957-1979)

Zarządzeniem personalnym z dnia 23 lutego 1957 roku Ministra Spraw Wewnętrznych, Władysław Pilawski został z dniem 1 marca 1957 roku przeniesiony z biura Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego do Komendy Głównej Straży Pożarnych na stanowisko Zastępcy Komendanta Głównego, pełniąc tą funkcję przez dwadzieścia dwa lata, do chwili przejścia na emeryturę w lipcu 1979 roku.

W 1958 będąc delegatem Polski na Kongres CTIF w Wiedniu płk Władysław Pilawski został wybrany do władz tej organizacji. Wykazywał dużą aktywność, był członkiem komisji międzynarodowych zawodów pożarniczych, komisji statutowej. W uznaniu za jego aktywną działalność i międzynarodową współpracę przyznano mu zagraniczne odznaczenia Francji, RFN, Włoch, Austrii i Luksemburga. Władysław Pilawski był inicjatorem i głównym autorem przygotowania memoriału w sprawie poprawy przeciwpożarowych warunków w gospodarce narodowej, który miał wprowadzić zasadnicze zmiany w tym zakresie. Rada Ministrów podjęła uchwałę nr 349 z dnia 8 listopada 1961 roku w sprawie podniesienia stanu bezpieczeństwa pożarowego w gospodarce narodowej. Uczestniczył on również w pracach nad przygotowaniem odpowiednich przepisów prawa budowlanego, tak by nowobudowane obiekty budowlane odpowiadały już nowym wymaganiom przeciwpożarowym.

W lipcu 1979 r. płk poż. Władysław Pilawski przeszedł w stan spoczynku mając 67 lat, w tym 44 lata służby w pożarnictwie i 22 lata pracy na stanowisku zastępcy Komendanta Głównego Straży Pożarnych. Poświęcił swój czas ukochanej córce Ewie. Córka służyła pomocą ojcu w pracy nad dokumentowaniem ochrony przeciwpożarowej ewidencjonując dane źródłowe, sporządzając zestawienia statystyczne itp. Była bardzo dzielna, przy swoim wielkim kalectwie nigdy nie narzekała na los, zawsze jednak podkreślała jak wielkie poświęcenie ponoszą rodzice. Niepełnosprawna córka wymagała coraz większej opieki. Władysław Pilawski zaznaczył jednocześnie, że nadal chce, w miarę posiadanych możliwości, kontynuować prace na rzecz ochrony przeciwpożarowej. Minister Spraw Wewnętrznych Stanisław Kowalczyk i Komendant Główny Straży Pożarnych gen. poż. Zygmunt Jarosz w pismach dla płk. Pilawskiego przekazali wyrazy uznania za zaangażowanie i osiągnięcia w długoletniej służbie pożarniczej. Dzięki dużemu zaangażowaniu i osiągnięciom w długoletniej służbie pożarniczej, zdobył zaufanie władz i przełożonych oraz poszanowanie i szacunek współpracowników i podwładnych. W ramach swej pracy zajmował się przede wszystkim kilkoma obszarami. Były to: rozwój organizacyjny pożarnictwa poprzez stopniowe zwiększanie możliwości operacyjnych komend straży, nadzór nad rozwojem wyposażenia technicznego z powołaniem dzisiejszego Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej, rozwój szkolnictwa pożarniczego, który doprowadził min. do powołania Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, rozwój prawodawstwa o ochronie przeciwpożarowej zwłaszcza w zakresie budownictwa, a także współpraca międzynarodowa min. w ramach CTIF. Na emeryturze nadal jednak zajmował się sprawami służby pożarniczej. Został przewodniczącym Komisji Historycznej ZOSP. Uporządkował wtedy pożarniczą działalność muzealną. Jednocześnie przygotował kilkanaście pozycji dotyczących ochrony przeciwpożarowej co było zupełnie pionierską pracą. Żona Władysława zmarła 1 maja 1991 roku, a córka Ewa – Elżbieta 2 czerwca 1995 roku. Władysław Pilawski pozostał sam w Warszawie, gdzie miał coraz większe trudności ze zorganizowaniem dalszego życia. W podeszłym już wieku zbawienna się okazała pomoc, wsparcie i opieka rodziny. Po sześćdziesięciu latach, w 1995 roku powrócił do rodzinnego Czarnkowa. Nadal zajmował się pracą historyka, jednak już nie tylko pożarnictwa ale i rodzinnej ziemi czarnkowskiej oraz swej rodziny. Angażował się w dokumentowanie historii miasta i jego okolic, zwłaszcza w kontekście Powstania Wielkopolskiego. Jednocześnie swe historyczne zainteresowania kontynuował na polu rodzinnym – przygotował publikację o rodzinie Pilawskich i innych spokrewnionych rodzinach oraz ich najważniejszych postaciach. Wspierał też swoją radą i doświadczeniem kolejne pokolenia strażaków. Wielokrotnie wyrażał dumę z osiągnięć służby, której poświęcił całe swe dorosłe życie. Jest jedną z osób, które są odpowiedzialne za jej dzisiejszy kształt i fakt, że jest ona jedną z najnowocześniejszych i najlepiej zorganizowanych służb pożarniczych w świecie.

100. rocznica urodzin nestora polskiego pożarnictwa

Na 100 urodziny do płk. Władysława Pilawskiego przybyło wielu znamienitych gości: Stanisław Rakoczy – Wiceminister Spraw Wewnętrznych, Maria Małgorzata Janyska – posłanka na sejm Rzeczpospolitej Polskiej, gen. brygadier Wiesław Leśniakiewicz – Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wraz z zastępcami – nadbryg. Markiem Kowalskim i nadbryg. Piotrem Kwiatkowskim, Piotr Florek – Wojewoda Wielkopolski, Wojciech Jankowiak – Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, Tomasz Jerzy Kayser – Wiceprezydent Miasta Poznania, Wiesław Maszewski – Starosta Powiatu Czarnkowsko – Trzcianeckiego i Przemysław Daroszewski – Prezes Zarządu Związku Pracodawców Służby Zdrowia MSW. Przybyli również przedstawiciele Klubu Generalskiego Państwowej Straży Pożarnej, którego honorowym członkiem jest Władysław Pilawski, komendanci wojewódzcy Państwowej Straży Pożarnej i komendanci szkół Państwowej Straży Pożarnej z Komendantem Rektorem Szkoły Głównej Służby Pożarniczej – nadbryg. Ryszardem Dąbrową. Wśród przybyłych był również Janusz Jędrzejczyk – Prezes Fundacji EDURA, Bronisław Skaźnik – prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa oraz grono wójtów i burmistrzów na czele z Franciszkiem Strugałą – burmistrzem Czarnkowa. Komendant Główny PSP gen. brygadier Wiesław Leśniakiewicz wręczył płk. Władysławowi Pilawskiemu Złoty Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego – odznaczenie, które przyznane zostało po raz pierwszy. Więcej informacji znajduje się w załączniku „Jubileusz 100. rocznicy urodzin płk. poż. Władysława Pilawskiego”.

Udział w międzynarodowej współpracy w ochronie przeciwpożarowej

Ważnym okresem działania Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej było nawiązywanie kontaktów z zagranicznymi organizacjami pożarniczymi. Działania te miały na celu wymianę doświadczeń i przedstawienie osiągnięć w organizacji ochrony przeciwpożarowej. Już na początku służby pożarniczej Władysław Pilawski w latach 1935 – 1939 jako instruktor powiatowy w Rawiczu i Krotoszynie współpracował w pasie granicznym ze strażami w Niemczech. Strażacy z obu krajów udzielali sobie wzajemnej pomocy przy gaszeniu pożarów. Władysław Pilawski przez okres dwudziestu dwóch lat (1957 – 1979) aktywnie uczestniczył w międzynarodowej współpracy organów ochrony przeciwpożarowej. Jego praca znalazła uznanie w wielu krajach Europy. Dowodem tego uznania są liczne odznaczenie, które otrzymał z siedmiu krajów: Austrii, Czechosłowacji, Francji, Niemieckiej Republiki Federalnej, Jugosławii, Włoch.

Nagrody i odznaczenia

O uznaniu zaangażowania i osiągnięć Władysława Pilawskiego przez władze państwowe świadczą przyznane mu liczne odznaczenia państwowe.

ODZNACZENIA PREZYDENTA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ I RADY PAŃSTWA

Sztandar Pracy II klasy nadany 20 września 1978 roku, Leg. nr 1568-78.

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski nadany 25 września 1974 roku, leg. nr 1635-74-89.

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski nadany 22 lipca 1964 roku, leg. nr 1-52414.

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski nadany 22 lipca 1957 roku, leg. nr B-29895.

Złoty Krzyż Zasługi nadany 24 kwietnia 1948 roku, leg. nr 43141.

Złoty Krzyż Zasługi nadany 22 lipca 1959 roku, leg. nr D-46663.

Medal 30-lecia Polski Ludowej nadany 22 lipca 1974 roku, uchwała nr 174/74 M.

Medal 40-lecia Polski Ludowej nadany 22 lipca 1984 roku, leg. nr 112-86-76 MW.

Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939 roku nadany 2 kwietnia 1986 roku, leg. nr 35/275/84 M.

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą, 2 czerwca 2014 r.

Władysław Pilawski był również odznaczany przez Prezesa Rady Ministrów, Ministra Spraw Wewnętrznych, Ministra Obrony Narodowej oraz otrzymał liczne odznaki zasłużony dla województwa.

SZCZEGÓLNE WYRÓŻNIENIA

W okresie emerytalnym przyznano mu także specjalne wyróżnienia i godności honorowe.

Honorowa Księga Zasłużonych DLA OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ.

Dyplom MEDAL HONOROWY IM. JÓZEFA TULISZKOWSKIEGO.

Akt nadania HONOROWEGO OBYWATELSTWA MIASTA CZARNKOWA.

Dyplom honorowy WYBITNEJ OSOBOWOSCI PRACY ORGANICZNEJ.

Nagroda na IX Wystawie Ratownictwa i Techniki Przeciwpożarowa EDURA za całokształt działalności wydawniczej przybliżającej społeczności strażackiej historię i rozwój ochrony przeciwpożarowej.

Złoty Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego.

ZAGRANICZNE ODZNACZENIA POŻARNICZE

Francja

1. Medal Honorowy Straży Pożarnej Ministra Spraw Wewnętrznych Republiki Francji nadany 3 lipca 1958 roku.

2. Odznaka Honorowa Federacji Narodowej Związku Straży Pożarnych Francji nadana 10 września 1957 roku.

3. Srebrny Medal Związku Straży Pożarnych Republiki Francji nadany 28 kwietnia 1974 roku.

Niemcy

1. Krzyż Niemieckich Straży pożarnych 2-stopnia nadany 15 września 1957 roku.

2. Krzyż Niemieckich Straży pożarnych 1-stopnia nadany 25 października 1974.

Jugosławia

1. Gwiazda Straży Pożarnej 1- stopnia Związku Straży Pożarnych Jugosławii nadana 7 maja 1973 roku.

2. Gwiazda Straży Pożarnej 2-stopnia Związku Straży Pożarnych Jugosławii nadana 7 września 1957 roku.

3. Złoty Medal Związku Straży Pożarnych Jugosławii nadany w 1976 roku, brak dokumentu nadania.

Austria

1. Znak Zasługi 1-stopnia Federalnego Związku Straży Pożarnych Austrii nadany w lipcu 1957 roku, brak dokumentu nadania.

2. Znak Zasługi 2-stopnia Federalnego Związku Straży Pożarnych Austrii nadany we wrześniu 1958 roku, brak dokumentu nadania.

3. Znak Zasługi 2-klasy Związku Straży Pożarnych Kraju Dolnej Austrii nadany 5 lipca 1969 roku4. Znak Zasługi Związku Straży Pożarnych Burgundii-Austrii nadany w 1969 roku, brak dokumentu nadania.

Luksemburg

1. Dyplom Honorowej Odznaki Federacji Narodowej Straży Pożarnych Wielkiego Księstwa Luksemburg nadany 28 września 1974 roku.

Czechosłowacja

1. Medal za Szczególne Zasługi Związku Straży Pożarnych Czechosłowacji nadany 28 maja 1979 roku.

Włochy

1. Medal Narodowego Korpusu Straży Ministra Spraw Wewnętrznych Włoch nadany 4 sierpnia 1977 roku.

Publikacje

Dorobek publikacyjny pułkownika Pilawskiego obejmuje:

16 publikacji zwartych w tym:

– 13 o tematyce ochrony przeciwpożarowej,

– 3 dotyczące nadnoteckiej ziemi czarnkowskiej,

– 9 publikacji wydanych w ograniczonym nakładzie, jako odbitki ksero, w tym: 6 o ochronie przeciwpożarowej, 3 o nadnoteckiej ziemi czarnkowskiej,

– 9 artykułów i referatów.

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA

1. Pilawski Władysław, Uświeczew Włodzimierz: ZBIÓR ĆWICZEŃ I WYKŁADÓW NA KURSY POŻARNICZE. Spółdzielnia Pożarnicza, Poznań 1949.

2. Maciejczyk Antoni, Pilawski Władysław: ELEKTRYCZNE URZĄDZENIA SYGNALIZACJI ALARMOWEJ STRAŻY POŻARNEJ. Komenda Główna Straży Pożarnej, Warszawa 1956.

3. Pilawski Władysław: PRZECIWPOŻAROWE ZABEZPIECZENIE ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH. Związek Ochotniczych Straży Pożarnych, Warszawa 1959.

4. Łamaszewski Jerzy, Pilawski Władysław, KSIĘGA PAMIĘCI FUNKCJONARIUSZY POŻARNICTWA I STRAŻAKÓW OCHOTNIKÓW 1939 – 1945. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1986, s. 278.

5. Pilawski Władysław: ROZWÓJ OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ NA ZIEMIACH ZACHODNICH I PÓŁNOCNYCH. Związek Ochotniczych Straży Pożarnych, Warszawa 1986.

6. Kowalski Edmund, Władysław Pilawski: CENTRALNA SZKOŁA POŻARNICZA 1940 – 1944. Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 1992, s. 86.

7. Pilawski Władysław: UMUNDUROWANIE STRAŻY POŻARNYCH 1887 – 1982. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Warszawa 1994, s. 207.

8. Pilawski Władysław: HISTORIA SIKAWEK, MOTOPOMP I SAMOCHODÓW POŻARNICZYCH. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Warszawa 1994, s., 253 fot.

9. Pilawski Władysław: STRAŻACKI RUCH OPORU „SKAŁA”. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Warszawa 1994, s. 64.

10. Pilawski Władysław: KOMENDY STRAŻY POŻARNYCH 1950 – 1995, część I, lata 1950 – 1954. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Warszawa 1995, s. 8 – 50.

11. Pilawski Władysław: CHRONOLOGIA POWSTAWANIA OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1845 – 1890. Komenda Główna PSP, Warszawa 1998, s. 120.75

12. Pilawski Władysław: POLSKA PRASA POŻARNICZA 1882 – 2002. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Warszawa 2002, s. 200.

13. Pilawski Władysław: OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA WIELKOPOLSKI 1450 – 1950. Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych R.P., Poznań 2007, s., fot.

CZARNKÓW

1. Pilawski Władysław: ZIEMIA CZARNKOWSKA W WALCE O WOLNOŚĆ 1918 – 1919. Wydawnictwo: Studio PROGRAF A.. Nowiccy, Czarnków – Suchy Las, 2006, s., fot. 46, nakład 1 000 egz.

2. Pilawski Władysław: OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA CZARNKOWA I POWIATU CZARNKOWSKIEGO, CZARNKOWSKO-TRZCIANECKIEGO. Wydawnictwo: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Czarnków 2006, s.128, fot. 75, nakład 500 egz.

3. Pilawski Władysław: CZARNKÓW. SZKOLNICTWO, POMNIKI I TABLICE PAMIĄTKOWE, URZĘDY, INSTYTUCJE, PRZEDSIĘBIORSTWA, ZAKŁADY, s., fot. 136. Wydawnictwo: Studio PROGRAF, Czarnków 2009, nakład 500 egz.

Opracowania wydane w ograniczonym nakładzie (jako odbitki ksero) – Ochrona przeciwpożarowa.

1. Pilawski Władysław: ZAWODOWY OFICERSKI KORPUS POŻARNICTWA STOWARZYSZENIA TECHNICZNO-POŻARNICZE. Czarnków 2000, s. 46.

2. Pilawski Władysław: OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA MIASTA POZNANIA 1459 – 1950. Poznań 2003, s. 86, fot. 43.

3. Pilawski Władysław: OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA POWIATU I MIASTA RAWICZA 1920-1939 r. Rawicz 2006, s. 43, fot. 14.

4. Pilawski Władysław: ZAWODOWE STRAŻE POŻARNE. Poznań 2011, s. 29.

5. Pilawski Władysław: STANICE, STRAŻNICE POZNANIA. Poznań 2011, s. 33, fot. 16.

CZARNKÓW

1. Władysław Pilawski: PRASA CZARNKOWA 1853 – 1939. Muzeum Ziemi Czarnkowskiej, Czarnków 2007, s. 23.

2. Władysław Pilawski: KSIĘŻA KATOLICCY W POWSTANIU WIELKOPOLSKIM NA DNOTECKIEJ ZIEMI CZARNKOWSKIEJ, Czarnków 2010, s. 10.

3. Pilawski Władysław: POMNIKI DLA UCZCZENIA POLEGŁYCH BOHATERSKICH POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH ŻOŁNIERZY WOJSKA POLSKIEGO w latach 1919 – 1920, 1939 – 1945. Czarnków 2012, s. 13.

NAJWAŻNIEJSZE ARTYKUŁY I REFERATY

1. Pilawski Władysław: Organizacja i działalność zawodowych straży pożarnych w 40-lecie PRL, w: „Zeszyty Naukowe”, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 1985, s-20.

2. Pilawski Władysław: Dokumentowanie historii pożarnictwa polskiego, w: „Pożarniczy Rocznik Muzealny”, 1987, s. 8-36.

3. Pilawski Władysław: Placówki muzealne pożarnictwa, w: „Pożarniczy Rocznik Muzealny”, 1987, s. 47-49.

4. Pilawski Władysław: Poradnik do działalności historyczno-muzealnej, w:„Pożarniczy Rocznik Muzealny”, 1987, s. 90-114.

5. Pilawski Władysław: Odznaczenia, odznaki i medale, w: „Pożarniczy Rocznik Muzealny”1987, s.-144.

6. Pilawski Władysław: Zjednoczenie polskich związków strażackich w latach 1920-1921 oraz organizacja i osiągnięcia władz centralnych Związku Straży Pożarnych Rzeczypospolitej do 1939 r., „Muzealny Rocznik Pożarniczy”, 1990, s. 86-104.

7. Pilawski Władysław: Organizacja ochrony przeciwpożarowej na ziemiach polskich w1939-1945, w: „Muzealny Rocznik Pożarniczy”, tom 2, 1991, s. 23-41.

8. Pilawski Władysław: Zasłużeni działacze polskiego pożarnictwa – inż. Józef Tuliszkowski, w: „Muzealny Rocznik Pożarniczy”, tom 2, 1991, s. 43-51.

9. Pilawski Władysław: Organizacja ochrony przeciwpożarowej w Polsce w latach 1944-1950, w: „Muzealny Rocznik Pożarniczy”, tom 4, 1993, s. 65-87.

Ponadto Władysław Pilawski jest autorem kilku publikacji o charakterze rodzinnym, przedstawiających dzieje rodziny Pilawskich, Kleczów, rodziny Jahn (w języku niemieckim) oraz poszczególne postaci tej rodziny między innymi księży z nimi związanych. O życiu Władysława Pilawskiego powstał film dokumentalny, dostępny m.in. na internetowej stronie wielkopolskiej straży pożarnej.

Znaczenie postaci dla jej współczesnych i potomnych…

Płk poż. Władysław Pilawski całe swoje życie poświęcił służbie społeczeństwu. Walczył o wolność w czasie kampanii wrześniowej jako żołnierz Armii Poznań, a w czasie okupacji był żołnierzem Armii Krajowej i kierował strażackim ruchem oporu „Skała”. Jego zalety charakteru, patriotyzm, żołnierska obrona ojczyzny, umiłowanie pracy i ofiarna postawa stanową wzór dla współczesnych i przyszłych pokoleń.

Włożył ogromny wkład w rozwój polskiego pożarnictwa, w dokumentowanie historii polskiego pożarnictwa na terenie Wielkopolski, powstanie Wielkopolskiego Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach oraz w odtworzenie historii o rodzinnej nadnoteckiej Ziemi Czarnkowskiej. Dzięki swojej fachowości, rzetelności, wiedzy i wielkiemu doświadczeniu jest wzorem i autorytetem dla całego środowiska Państwowej i Ochotniczych Straży Pożarnych.

„Władysław Pilawski to wielka postać. Pan pułkownik jest moralną opoką naszej formacji” – powiedział gen. Wiesław Leśniakiewicz.