Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Wielkość człowieka polega na jego postanowieniu, by być silniejszym niż warun...”

Władysława Lewandowska

ur. 19 maja 1924
zm.
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Powstańców Wielkopolskich w Rogoźnie

31.03. 2015 r. Wspomnienia Pani Władysławy Lewandowskiej
Zdjęć: 23
Filmów: 1

Pochodzenie

Władysława Lewandowska urodziła się 19 maja 1924 r. we wsi Kolno koło Międzychodu, jako najmłodsze, ósme dziecko Walentego i Franciszki Nowickich.


Dzieciństwo i młodość

W wieku 13 lat straciła matkę, a jej wychowaniem w dużej części zajęło się starsze rodzeństwo.
Kiedy miała 17 lat (18 listopada 1941 roku) została aresztowana przez hitlerowców wraz z najstarszym bratem Marianem i ojcem. Ojciec zginął w Forcie VII w Poznaniu, a brat w Oświęcimiu. Pani Władysława w areszcie przebywała do końca marca 1942 roku. Następnie przewieziono ją do obozu Ravensbrück (11 kwietnia 1942 r.), gdzie stała się numerem 10467.

Życie w obozie

Pani Władysława jest mieszkanką Rogoźna, która przeżyła pobyt w obozie koncentracyjnym Ravensbrück. Jak wspomina „musiałam z tym wszystkim szybko sobie poradzić by nie stracić nadziei. Trafiłam tu będąc dzieckiem. Oderwana od wszystkich którzy mnie kochali, to wystarczy żeby się załamać i prawie to zrobiłam. W obozie poznałam wiele mądrych kobiet. Nie wiedziałam o co się oprzeć i komu wyżalić, wszyscy tam mieliśmy brudne uszy oraz wszy. Trafiłam do szwalni przemysłowej, gdzie panował straszny hałas. Praca trwała od 7.00 do 18.00. Po pracy szłyśmy na wieczorny apel, podczas którego wymierzano kary za najdrobniejsze przewinienia. Nasze kary to: pozbawienie żywności, stanie na mrozie itp. Apele czasami trwały do godziny 22, o której rozpoczynała się cisza nocna, często przerywana kontrolami. Obóz został oswobodzony przez radzieckich żołnierzy w maju 1945 roku. Po powrocie długo miałam koszmary związane z obozem”.

Edukacja i praca zawodowa

Za namową swojego przedwojennego nauczyciela, 31 lipca 1945 r. przyjechała do Rogoźna aby realizować swoje marzenie zostania nauczycielką. Następnego dnia zdała egzaminy wstępne do Liceum Pedagogicznego i po trzech latach nauki uzyskała dyplom nauczyciela, uprawniający do nauczania we wszystkich klasach szkół powszechnych.
Z początkiem nowego roku szkolnego 1948/1949 rozpoczęła pracę w Szkole Podstawowej nr 1 w Rogoźnie. Została nauczycielem przedmiotów ścisłych matematyki, fizyki i chemii. Uczyła także w szkole wieczorowej dla dorosłych.
W 1951 r. została skierowana na roczny Wyższy Kurs Nauczycielski w Katowicach, uzyskała dyplom nauczyciela matematyki, fizyki i chemii. Po ukończeniu kursu kontynuowała pracę w szkole, równocześnie pełniąc funkcję kierownika zespołu nauczycielski fizyki i chemii w Powiatowym Ośrodku Metodycznym w Obornikach. W roku 1952 wyszła za mąż za Czesława Lewandowskiego, również nauczyciela przedmiotów ścisłych.
W 1966 r. na własną prośbę została przeniesiona do Szkoły Ćwiczeń przy Liceum Pedagogicznym, która w 1969 r. została przemianowana na Szkołę Podstawową nr 3. Pani Władysława w 1978 r. zdała egzamin kwalifikacyjny na Wyższych Studiach Zawodowych na kierunku chemia. W czasie aktywności zawodowej systematycznie aktualizowała i pogłębiała swoją wiedzę i umiejętności, którą chętnie dzieliła się z innymi nauczycielami, publikując i wygłaszając referaty podczas zjazdów i konferencji nauczycielskich (artykuł pt. „Oczekiwania nauczycieli i uczniów względem podręcznika nowoczesnej szkoły” – 1977 oraz „Nauczyciele o podręcznikach” – 1980).
Po 31 latach pracy w 1979 r. przeszła na emeryturę. Podczas wieloletniej pracy zawodowej osiągała bardzo dobre wyniki dydaktyczne i wychowawcze. Jako czynny nauczyciel była aktywnym członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, pełniła także funkcję prezesa Ogniska oraz członka Zarządu Głównego ZNP. Obecnie należy do sekcji Emerytów ZNP.

Nagrody i wyróżnienia i podziękowania.

Za całokształt swoich działań uhonorowana została licznymi wyróżnieniami i odznaczeniami, oto niektóre z nich:
Wrzesień 1966 r. – Dyplom Uczestnictwa w Wystawie Postępu Pedagogicznego
20.11.1966 r. – Dyplom Uznania Za Twórcze Wysiłki i Osiągnięcia w Pracy.
Medal Komisji Edukacji Narodowej
1973 r. – Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania.
1987 r. – Tytuł honorowy „Zasłużony dla Rogoźna”.
5.10.1978 r.- Medal za Wybitne Zasługi w Rozwoju Oświaty Województwa Pilskiego.
22.04.2010 r. – Tytuł Honorowego Członka Zarządu Oddziału Sekcji Emerytów I Rencistów.
25.06.2012 r. – Podziękowanie za współpracę przy projektowaniu oraz budowaniu monumentu upamiętniającego postać Józefa Melzera.
4.02.2014 r. – Krzyż Jubileuszowy 95-lecia Związku Inwalidów Wojennych.
19.05.2014 r. – Życzenia i gratulacje z okazji 90. urodzin od Zarządu Okręgowego Związku Inwalidów Wojennych.

Znaczenie postaci

Znaczenie postaci pani Władysławy w poetycki sposób ujęła emerytowana nauczycielka pani Ewa Mroczyk, która w liście gratulacyjnym z okazji 90. urodzin tymi słowami określiła panią Lewandowską: „Swoim życiem, jakże trudnym i dramatycznym, poddana okrutnym doświadczeniom historii, realizowałaś konsekwentnie maksymę Alberta Camusa: „Wielkość człowieka polega na jego postanowieniu, by być silniejszym niż warunki czasu i życia”. Dlatego stałaś się dla nas wzorem, duchową przewodniczką i moralną busolą. Jako osoba o wielkiej wiedzy i dobroci, zawsze wierna najpiękniejszym ideałom, niezawodna w przyjaźni i kultywująca pamięć o historycznej przeszłości, uczyłaś własnym przykładem swych uczniów, a także nas, koleżanki i kolegów, jak godnie żyć”. Pani Władysława swoim aktywnym życiem, postawą, służeniem pomocą pokazała, że można bezinteresownie poświęcić czas dla innych. Podziwiamy ją za wytrwałość i upór w dążeniu do celu. Zasługuje ona na wielkie uznanie, szacunek i pamięć, jest godna naśladowania.

Źródła

Rozmowa z panią Władysławą Lewandowską.

Rodzinne pamiątki pani Władysławy.

Kroniki Szkoły Podstawowej nr 3 im. Powstańców Wielkopolskich w Rogoźnie.
Wywiad z Historykiem panią Angeliką Pilarską.

Zbiory z Muzeum Regionalnego im. Wojciechy Dutkiewicz.

Kwartalnik RCK, Kurier Rogoziński, 30 września 2009, s. 6-10.

http://rogozno.pl/pl/aktualnosci/90-urodziny-pani-wladyslawy-lewandowskiej.html

http://powiatobornicki.pl/?p=4630

http://www.zacisze.waw.pl/upload/15.paniWadysawaLewandowska.pdf

Kalendarium:

  • 1924 ― Narodziny bohatera
  • 1941 ― Aresztowanie
  • 1942 ― Ravensbrück
  • 1945 ― Przyjazd do Rogoźna
  • 1948 ― Pierwsza praca
  • 1952 ― Ślub z Czesławem Lewa...
  • 1979 ― Przejście na emerytur...

Cytaty:

  • „Swoim życiem, jakże tr...”
  • „Wielkość człowieka pol...”

Zobacz też: