Pochodzenie

Zdzisław Krzyszkowiak urodził sie 3 sierpnia 1929 roku w Wielichowie koło Kościana, w Wielkopolsce. Dotarliśmy do jego aktu urodzenia w Urzędzie Stanu Cywilnego w Wielichowie, a także do świadectwa chrztu w kościele parafialnym w Wielichowie. Niestety, nie mogliśmy zrobić zdjęcia. Ze względu na miejsce urodzenia i krotki pobyt w Wielichowie zasługuje na umieszczenie go w encyklopedii jako reprezentanta naszej gminy.

Dzieciństwo

W Wielichowie rodzina Zdzisława Krzyszkowiaka nie zagrzała długo miejsca. W 1930 roku cała rodzina przeniosła sie do Grabowa koło Lubawy. Tam nasz bohater ukończyl szkołę powszechną. Jego dzieciństwo przypadło na czas zawieruchy wojennej, dlatego dalszą edukację podjął dopiero po wojnie. Więcej informacji o jego dzieciństwie nie posiadamy.

Edukacja

Po zakończeniu II Wojny Światowej rodzina Krzyszkowiaków przeniosła się do Ostródy. Dalszą naukę Zdzisław Krzyszkowiak podjął jako człowiek dojrzały. Miał 18 lat. Od 1947 roku uczył się w Publicznej Średniej Szkole Zawodowej w Ostródzie w klasie o profilu elektrycznym. Tutaj też rozpoczęła się jego kariera sportowa. Jak dowiadujemy się ze strony gimnazjum w Ostródzie, Zdzisław Krzyszkowiak reprezentował swoją szkołę i odnosił zwycięstwa w rozgrywkach międzyszkolnych. Po ukończeniu szkoły średniej w 1950 roku został powołany do wojska. Wojsko to też nauka. Do przysięgi służył w podoficerskiej szkole CKM w Mrągowie. Później przeniesiono go do kompanii sportowej „Legia” w Warszawie. Po ukończeniu służby został w wojsku. W czasie kariery zawodniczej i po jej ukończeniu pan Zdzisław kontynuował edukację. Po zakończeniu kariery został trenerem WKS „Zawisza” w Bydgoszczy. Trenował również kadrę Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. Wiedzę swą ugruntował ukończwszy Studium Trenerskie w Gdańsku i w Poznaniu. Został trenerem klasy mistrzowskiej – to oficjalny tytuł. Może wielu zdziwi fakt, że nasz wybitny sportowiec był również pilotem wycieczek zagranicznych, gdyż skończył specjalny kurs.

Kariera sportowa na arenie międzynarodowej

Obok sukcesów w kraju, o których jeszcze wspomnimy, Zdzisław Krzyszkowiak odnosił ogromne sukcesy na arenie międzynarodowej.Sukcesy te zawdzięczał trenerowi – Janowi Mulakowi, twórcy wunderteamu( o czym jeszcze napiszemy).Na swoich pierwszych igrzyskach olimpijskich w Melbourne w 1956 roku zajął czwarte miejsce w biegu na 10 000 metrów. W biegu na 3000 metrow z przeszkodami nie wystartował, chociaż przeszedł eliminacje. W czasie treningu pogryzł go pies. Kolejne sukcesy to start na Mistrzostwach Europy w Sztokholmie w 1958 roku. Zdzisław Krzyszkowiak został tam mistrzem Europy w biegach na 5 i 10 km . Po tym sukcesie został wybrany Najlepszym Sportowcem Polski w 1958 roku w plebiscycie „Przeglądu Sportowego”. Na kolejnych igrzyskach w Rzymie (w 1960 roku) nie dał szans rywalom. Zdobył złoty medal na dystansie 3 tys. m. z przeszkodami. Zwyciężył tam z Rosjaninem – Sokołowem. Jednak największy sukces tego sportowca to dwukrotny rekord świata w biegu na 3 tysiące metrów z przeszkodami uzyskany na zawodach w Tule i w Wałczu. Wynik pana Zdzisława, 8 minut 30,4s., nie odbiega od dzisiejszego poziomu dobrych zawodników.

Sukcesy w Polsce

Na arenie krajowej Zdzisław Krzyszkowiak dominował przez kilkanaście lat w wielu dyscyplinach sportu.Trzynaście razy zdobywał tytuł mistrza Polski w takich konkurencjach jak 5 tys. metrów, 10 tys. metrów, 3 tys. metrów z przeszkodami, a także 3 i 6 km. w biegach przełajowych. Jego osiągnięć i rekordów w tak różnorodnych dyscyplinach do dzisiaj nikt nie pobił. Wspominaliśmy już, że po zakończeniu kariery zawodniczej pan Zdzisław odnosił sukcesy jako trener.

Odznaczenia i uznanie

Za swoje zasługi Zdzisław Krzyszkowiak był wielokrotnie odznaczany nagrodami sportowymi i odznaczeniami państwowymi. W 1998 roku otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Jego osiągnięcia doceniono też w inny sposób. Jest honorowym obywatelem miast Ostróda i Wałcz. Jego imię nosi stadion lekkoatletyczny w Bydgoszczy. W 1958 roku został najlepszym sportowcem Polski w plebiscycie „Przeglądu Sportowego”. Wybrano go też na najlepszego zawodnika świata w plebiscycie światowych agencji sportowych. Wymieniamy tutaj najważniejsze odznaczenia i dowody uznania. O pozostałych napiszemy w kalendarium.

Rekordy życiowe:

Igrzyska olimpijskie w 1960 roku– złoto w biegu na dystansie 3 km. z przeszkodami;

Sztokholm w 1958 roku – złoto w biegu na 5000 m. i na 10 000 m .;

Rekordy świata –

Tuła – 1960 r. – 3 tys. metrów z przeszkodami;

Wałcz – 1961 r. – ponownie na koronnym dystansie 3 tys. metrów

Siła Woli Zdzisława Krzyszkowiaka

Wielkie osiągnięcia sportowe pana Zdzisława wymagały walki z wieloma kontuzjami, a czasami ze zwykłym pechem. Urazów doznawał bardzo często. Startował nawet wtedy, kiedy nie osiągał pełnej sprawności. Mimo bólu i cierpienia zwyciężał z zawodnikami, którzy byli w pełni sił i zdrowia. Często prześladował go zwykły pech. Wspominaliśmy już, że w Melbourne pogryzł go pies. Kilka razy został poturbowany przez innych zawodników, oczywiście w czasie zaciętej rywalizacji.

Pod koniec lat siedemdziesiątych Zdzislaw Krzyszkowiak poważnie zachorował. Dokuczały mu kolano i staw biodrowy. Choroba byla na tyle poważna, że nasz mistrz musiał zrezygnować z uprawiania sportu. Przeniósł się później do Warszawy, gdzie zmarł w 2003 roku. W Warszawie został też pochowany.

Znaczenie postaci

Zdzisław Krzyszkowiak to wybitny sportowiec, nauczyciel i, przede wszystkim, wspaniały Polak. Dla współczesnych rozsławiał imię Polski jako doskonały zawodnik. Wielokrotny mistrz i rekordzista Polski, Europy i Świata. Sprawił, że o tym wybitnym sportowcu, głośno było na całym świecie. W tamtych czasach miało to ogromne znaczenie dla naszej dumy narodowej. Krzyszkowiak pokazał światu, że w komunistycznym kraju rozwijają się wspaniałe talenty. Polacy byli z niego dumni. Swoje zwycięstwa odnosił mimo kontuzji, pecha i chorób. Dzięki trenerowi, Janowi Mulakowi, stał sie członkiem polskiego Wunderteamu. Tworzyli go tacy zawodnicy jak Barbara Janiszewska (200m.), Józef Szmidt (trójskok), Janusz Sidło (oszczepnik). Największe osiągnięcia drużyna ta odniosła na mistrzostwach Europy w 1958 roku w Sztokholmie, gdzie zdobyła 8 złotych, 2 srebrne i 2 brązowe medale. To jest towarzystwo! Sukces ten powtórzyli w 1962 roku na mistrzostwach w Belgradzie – 13 medali. Pamiętajmy, że przez cały czas kariery sportowej Zdzisław Krzyszkowiak zmagał się z kontuzjami i chorobami. Zwyciężał mimo ogromnego cierpienia. Jego sukcesy pomagały rodakom lżej znosić ciężkie czasy. Po zakończeniu kariery sportowej Zdzisław Krzyszkowiak trenował młodych sportowców. Zyskał miejsce w Panteonie polskich sportowców, stał się wzorem dla współczesnych zawodników i zwykłych ludzi. Jest przykładem hartu ducha, silnej woli i dążenia do zwycięstwa mimo przeciwności losu.

kalendarium

03.08.1929 – urodzony w Wielichowie w Wielkopolsce;

1930 – rodzina zamieszkuje w Grabowie koło Lubawy;

1950 – absolwent średniej szkoły zawodowej (dział elektryczny) w Ostródzie;

1951 – trafia do kadry narodowej pod opiekę Jana Mulaka;

1958 – mistrz Europy w biegu na 5 i 10 km. w Sztokholmie, narodziny polskiego Wunderteamu;

1958 – najlepszy sportowiec Polski w plebiscycie „PS”, w tym samym roku ogłoszony najlepszym sportowcem świata;

1958 – odznaczony Złotym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe( później jeszcze dwa razy);

1960 – mistrz olimpijski z Rzymu w biegu na 3 km. z przeszkodami;

26.06.1960 – rekordzista świata w biegu na 3000m. z przeszkodami w Tule i w Wałczu w 1961;

1962 – nieudany start w Belgradzie;

1963 – zakończenie kariery zawodniczej;

1976 – trener klasy mistrzowskiej na AWF w Poznaniu;

1976 – absolwent studium ekonomii i pilot wycieczek zagranicznych;

1977 – pojawiają się choroby i inwalidztwo;

1988 – odznaczony Orderem Olimpijskim;

1998 – odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski;

24 marca 2003 – śmierć Zdzisława Krzyszkowiaka

przypisy

W naszej pracy wykorzystaliśmy materiały z USC w Wielichowie i ksiąg parafialnych z kościoła w Wielichowie.Korzystaliśmy też z wiadomości umieszczonych na stronach internetowych np. Strona gimnazjum w Ostródzie, Polskiego Radia i Polskiego Komitetu Olimpijskiego.